Investing.com – Yatırımcılar, dünyanın en büyük ekonomisinin olası bir temerrüde düşmesine sayılı günler kala, bu hafta sonu Kongre’de ABD’nin borç tavanının yükseltilmesine ilişkin yapılacak kritik oylamayı bekliyor. Bu arada gözler Fed’in gelecekteki faiz patikasında olurken uzun süredir cumhurbaşkanı olan Recep Tayyip Erdoğan’ın yeniden seçilmesinin ardından Türk lirası dolar karşısında değer kaybediyor.
1. Borç tavanı anlaşması yapıldı
ABD Kongresinde milletvekilleri, ülkenin 31,4 trilyon dolarlık borç limitini yükseltmek ve potansiyel olarak felaket bir temerrütten kaçınmak için geçici bir anlaşma üzerinde kritik bir oylama ile karşı karşıya.
Başkan Biden ve Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy‘nin, haftalar süren siyasi çekişmelerin ardından hafta sonu vardıkları anlaşma, borç tavanını 2025 yılına kadar kaldıracak ve önümüzdeki iki yıl boyunca savunma dışı harcamaları sınırlayacak.
Hem Biden hem de McCarthy, anlaşmanın bir uzlaşma ürünü olduğunu söylerken anlaşmanın şartları şimdiden kendi partilerinin bazı üyelerinden tepki aldı.
Özgürlük Grubu olarak adlandırılan ve katı muhafazakar Cumhuriyetçilerden oluşan grup, anlaşmayı bir dizi derin harcama kesintisi içermediği için eleştirdi. Sol görüşlü Demokratlar ise Biden’ı çok fazla önemli konuda taviz verdiği için eleştirdi.
Cumhuriyetçilerin kontrolündeki Temsilciler Meclisi ve Demokratların kontrolündeki Senato’nun bu hafta içinde anlaşmayı oylaması bekleniyor. Tüm bunlar olurken Hazine Bakanlığının, federal hükümetin faturalarını ödeyecek parasının tükenmesini beklediği 5 Haziran’a doğru zaman ilerlemeye devam ediyor.
2. Asya piyasaları borç limiti anlaşmasının ardından yükseldi
Borç tavanı anlaşması ve yapay zekâ konusundaki iyimserlikle hisse senetleri yükselirken Pazartesi günü Asya piyasalarının çoğu, özellikle de Nikkei yirmi yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
Washington’da borçlanma limiti üzerine yapılan gergin müzakereler, özellikle yetkililerin ABD’nin temerrüde düşmesinin küresel ekonomi için korkunç sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulunmasıyla, son haftalarda yatırımcıları tedirgin etmişti.
Asya’da öne çıkan performans, bir ara 1990’dan bu yana en yüksek seviyesine çıkan Nikkei 225 oldu. Kazançlar; yapay zekaya olan ilginin son zamanlarda artmasının, bu şirketlerin yakın vadeli performansını destekleyeceğine dair umutların devam ettiğinin bir işareti olarak çip üretimi ve teknoloji hisseleri tarafından yönlendirildi.
Avustralya’nın ASX 200 ve Taiwan Weighted endeksi de yükseldi. Ancak Çin’deki Shanghai Shenzhen CSI 300, ülkenin devam eden toparlanmasına ilişkin süregelen belirsizliğin ardından düşüş gösterdi.
Öte yandan Avrupa’daki hisse senetleri, İngiltere ve bölgedeki diğer bazı ülkelerin kapalı olması nedeniyle hacimler düşük olmasına rağmen yükseldi. ABD’de piyasalar, bugün Anma Günü tatili nedeniyle kapalı olacak.
3. Petrol fiyatları düştü
Borç tavanı anlaşmasına ilişkin iyimserlik, Fed’in uzun süredir devam eden faiz artırımı kampanyasına devam edeceğine dair canlanan beklentilerle hafiflediğinden, petrol fiyatları Pazartesi günü kırmızıya kaydı.
WTI %0,03 düşüşle 72,65 dolara gerilerken Brent %0,18 düşüşle 76,84 dolara indi. Hem WTI hem de Brent geçen hafta %1’in üzerinde artış kaydetti.
Borç limiti anlaşması; dünyanın en büyük ekonomisi ve en büyük petrol tüketicisi olan ABD’nin, potansiyel olarak daha geniş bir resesyonu tetikleyebilecek bir temerrüdü önlemeyi başaracağına dair umutları yeniden canlandırmaya yardımcı oldu ancak bazı analistler, Fed’in borçlanma maliyetlerinde daha fazla artışı haklı çıkarmasına izin verebileceğini tahmin ediyor.
4. Gözler Fed politikasında
Politika yapıcıların, önümüzdeki ay borçlanma maliyetlerinde üst üste on birinci artışı açıklayıp açıklamayacağı ya da faiz artırım döngüsüne ara verip vermeyeceği tartışılıyor.
ING analistleri, Fed’in tercih edilen enflasyon göstergesinde beklenenden daha yüksek bir Nisan ayı verisinin, daha fazla sıkılaştırma için durumu güçlendirmeye yardımcı olduğunu söyledi. Bununla birlikte bazı üyeler, daha önce, faiz oranlarını değiştirmemeye açık olduklarının sinyalini vermişti.
Yetkililerin, Haziran ayındaki toplantı öncesinde Mayıs ayına ilişkin tarım dışı istihdam raporu da dahil olmak üzere yeni verileri incelemesi gerekiyor. Ekonomistler, Cuma günü açıklanacak olup yakından takip edilen istihdam raporunun, bir önceki ay 253.000 olan ekonomide Mayıs ayında 180.000 istihdam yaratıldığını göstereceğini tahmin ediyor.
5. Türkiye’de Erdoğan seçim zaferini garantiledi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın, uzun süredir devam eden iktidarının beş yıl daha uzatılmasını sağlayacak seçimi kazanmasının ardından Türkiye’deki hisse senetleri yükselmesine rağmen Türk lirası, Pazartesi günü dolar karşısında rekor düşük seviyeye geriledi.
Resmi olmayan sonuçlara göre Erdoğan, oyların %52’sinden biraz fazlasını alarak Türkiye’de iktidarı konusundaki derin bölünmelerin bir işareti oldu.
Erdoğan’ın ekonomi politikasının temel direklerinden biri, çift haneli enflasyona rağmen faiz artışlarını desteklemeyi reddetmesi oldu. Eleştirmenler, bu kararın ortodoks ekonomi teorisine ters düştüğünü ve büyümeyi tehdit ettiğini söylüyor.
Erdoğan oylama öncesinde, seçilmesi halinde faiz oranlarını düşürmeye devam edeceği sözünü verdi ve fiyatların da düşmesini beklediğini ekledi.