Kategori: Sağlık

“Sağlık” kategorisi, tıp, sağlık, sağlıklı yaşam, hastalıklar, beslenme, egzersiz, psikoloji ve benzeri konulara dair haberleri, makaleleri, rehberleri ve bilgilendirici içerikleri içerebilir. “Sağlık” kategorisine dair örnek alt kategoriler aşağıdaki gibi olabilir:

Sağlık Haberleri: Güncel sağlık haberleri, tıp dünyasındaki gelişmeler, yeni tedavi yöntemleri, ilaçlar ve cihazlar hakkında haberler, sağlık politikaları ve reformları, sağlık sektöründeki güncel konular gibi içerikler sunulabilir.

Hastalıklar ve Tedaviler: Farklı hastalık türleri, belirtileri, teşhis ve tedavi yöntemleri hakkında bilgilendirici makaleler, uzman görüşleri, hastalıkla ilgili son gelişmeler, hastalık önleme ve tedavi stratejileri gibi içerikler sunulabilir.

Beslenme ve Diyet: Sağlıklı beslenme, doğru besin seçimleri, diyet planları, besin takviyeleri, beslenme trendleri, beslenme ile ilgili araştırmalar ve uzman görüşleri gibi içerikler sunulabilir.

Egzersiz ve Fitness: Egzersiz programları, spor ve fitness trendleri, fiziksel aktivite önemi, egzersiz çeşitleri, spor yaralanmaları ve önleme yöntemleri, uzman görüşleri gibi içerikler sunulabilir.

Ruh Sağlığı: Psikoloji, stres yönetimi, ruh sağlığı bozuklukları, terapiler, duygusal ve zihinsel sağlık, psikolojik iyilik hali ve refahı hakkında içerikler sunulabilir.

Sağlıklı Yaşam: Genel sağlık ve yaşam tarzı konuları, sağlıklı yaşam önerileri, sağlıklı uyku, yaşlanma, cinsel sağlık, çocuk sağlığı, gebelik ve anne-bebek sağlığı gibi içerikler sunulabilir.

Sağlık Bilgilendirme ve Rehberlik: Sağlık hizmetlerine erişim, sağlık sigortası, sağlık taramaları, hastane ve klinikler, sağlık hizmetleri hakkında bilgilendirici içerikler, hasta hakları, sağlık rehberleri gibi içerikler sunulabilir.

“Sağlık” kategorisi, sağlıklı bir yaşam sürdürmek isteyenlere, hastalıklar hakkında bilgi edinmek isteyenlere, beslenme ve egzersiz konularında rehberlik arayanlara, ruh sağlığına dikkat etmek isteyenlere ve sağlık hizmetleri ile ilgili bilgi edinmek isteyenlere yönelik kapsamlı bir içerik

Yetişkinlerde ayrılık anksiyetesi

Kişinin ayrılma kaygısı yaşayıp yaşamadığını anlaması için Yetişkinlerde ayrılık anksiyetesine dair en az 3 belirtiyi göstermesi gerekiyor

Bu yazımda sizler için, tıpkı çocuklarda olduğu gibi yetişkinlerde de görülebilen ayrılık anksiyetesinden bahsedeceğim.

Ayrılma kaygısı ilk olarak çocuklarda bağlandığı kişiden ayrılamama ve gelişim dönemine uygun
olmayacak biçimde aşırı korku ve kaygı olarak tanımlanabilmektedir.

Yapılan çalışmalarla Yetişkin Ayrılık Anksiyetesi (YAA) bozukluğunun bazı vakalarda çocukluktan geldiği bazı vakalarda da erişkinlikte ortaya çıkma nedeni ile ayrı bir hastalık olarak kabul görmüştür.

AYRILMA KAYGISI TANI ÖLÇÜLERİ

Kişinin ayrılma kaygısı yaşayıp yaşamadığını anlaması için aşağıdakilerden en az üçünün olması
gerekiyor. Bunlar sırasıyla şöyle;

1. Evden ya da bağlandığı başlıca kişilerden ayrıldığında ya da böyle bir ayrılık beklendiğinde yineleyici ve aşırı biçimde tasalanma,
2. Bağlandığı başlıca kişileri yitireceğine ya da onların başına bir iş geleceğine ilişkin sürekli ve aşırı bir kaygı duyma,
3. Kötü bir olayın, bağlandığı başlıca kişiden ayrılmasına yol açacağına ilişkin sürekli ve aşırı bir kaygı duyma,
4. Ayrılma korkusundan ötürü, sürekli olarak, okula ya da başka bir yere gitmek istememe ya da
gitmeyi reddetme,
5. Tek başına kalma, evde bağlandığı kişiler olmaksızın kalma ya da kendi için önemli yetişkin insanlar olmadan diğer ortamlarda bulunma konusunda isteksizlik gösterme ya da bu konuda sürekli ve aşırı bir korku duyma,
6. Bağlandığı kişilerin yakınında olmadan ya da evin dışında uyuma konusunda sürekli bir isteksizlik
gösterme ya da uyumayı reddetme,
7. Ayrılma konusunda sürekli kâbuslar görme
8. Bağlandığı başlıca kişilerden ayrıldığında ya da böyle bir ayrılık beklendiğinde yineleyici bir biçimde fiziksel belirti yakınmaları getirme (baş ağrıları, karın ağrıları, bulantı ya da kusma gibi)

ERİŞKİNLERDE 6 AY YA DA DAHA FAZLA SÜREBİLİYOR

Bu korku, kaygı ya da kaçınma süreklilik gösterir, çocuklarda ve ergenlerde en az 4 hafta, erişkinlerde 6 ay ya da daha fazla sürer.

Bu yazımın ardından, bir önceki yazıma; “İkili ilişkilerde Stockholm Sendromu”na göz atabilirsiniz.

Merhaba arkadaşlar, bugün sizlere Prizmabet adlı bir bahis sitesinden bahsedeceğim. Prizmabet, Betconstruct altyapısı ile üyelerine kaliteli hizmetler veren ve ülkemizin önde gelen bahis sitelerinden bir tanesidir. 2009 yılında kurulan Prizmabet, lisanslı, güvenilir ve avantajlı bir site olarak dikkat çekmektedir. Prizmabet’te spor bahisleri, canlı bahisler, casino, canlı casino, slot oyunları, sanal sporlar ve daha pek çok seçenek bulabilirsiniz. Prizmabet’te oyun oynamak için aradığınız ortamı fazlası ile bulacaksınız.

Prizmabet’in en önemli özelliklerinden biri de Prizmabet TV kanalıdır. Bu kanal sayesinde bahis sitesinde bulunan müsabakaları üyeler bir ücrete katlanmadan istedikleri zaman takip edebiliyor. Böylece hem heyecanlı hem de kazançlı bir bahis deneyimi yaşayabiliyorsunuz. Prizmabet TV kanalında futbol, basketbol, tenis, voleybol gibi popüler spor dallarının yanı sıra daha az bilinen sporlara da yer verilmektedir. Prizmabet TV kanalını kullanmak için sadece siteye üye olmanız ve yatırım yapmanız yeterlidir.

Prizmabet ayrıca üyelerine bol miktarda bonus ve promosyon da sunmaktadır. Prizmabet’te ilk üyelik bonusu olarak 100 TL deneme bonusu alabilirsiniz. Bunun yanında yatırım bonusları, kayıp bonusları, arkadaş davet bonusu, doğum günü bonusu gibi farklı bonuslar da mevcuttur. Prizmabet bonusları sayesinde daha fazla oyun oynayabilir ve kazancınızı artırabilirsiniz. Prizmabet bonuslarının çevrim şartları da oldukça makul seviyededir.

Prizmabet para yatırma ve çekme işlemleri konusunda da üyelerine kolaylık sağlamaktadır. Prizmabet’te banka havalesi, kredi kartı, papara, cepbank, QR kod, bitcoin gibi farklı yöntemlerle para yatırabilir ve çekebilirsiniz. Para yatırma ve çekme işlemleri 7/24 yapılabilmekte ve kısa sürede hesaplara yansımaktadır. Prizmabet para yatırma ve çekme işlemlerinde herhangi bir komisyon veya kesinti de yapmamaktadır.

Prizmabet müşteri hizmetleri de üyelerine 7/24 canlı destek hizmeti sağlamaktadır. Prizmabet canlı destek ekibi sayesinde site ile ilgili her türlü soru, sorun veya önerinizi iletebilir ve anında çözüm bulabilirsiniz. Prizmabet canlı destek ekibi profesyonel, güler yüzlü ve yardımseverdir.

Sonuç olarak, Prizmabet ülkemizin en iyi bahis sitelerinden biri olarak gösterilebilir. Prizmabet’te hem eğlenceli hem de kazançlı bir bahis deneyimi yaşayabilirsiniz. Prizmabet’e üye olmak için güncel giriş adresini web sitemizden bulabilirsiniz. Prizmabet’e girmek için tıklayınız! Prizmabet’e katıldığınıza pişman olmayacaksınız!

Pozitif psikoloji yanlışlara değil, doğrulara odaklanıyor!

Geleneksel psikoloji yanlışlara odaklanırken, pozitif psikoloji doğruları arıyor. Sorularımıza Uzman Klinik Psikolog İhsan Öztekin yanıt verdi.

İnsan psikolojisi dendiğinde ilk aklımıza gelen bireysel psikolojik sorunlar, hastalıklar, psikolojik tedaviler oluyor. Yıllardır var olan hastalıklar, semptomlar iyileştirilmeye çalışılıyor. Gerek bireyler ve içinde yaşadığımız toplum ve gerekse bilim ve tıp dünyası hep bu yönden bakma eğiliminde. Bu nedenle sağlıklı insan psikolojisi hep göz ardı ediliyor. Peki pozitif psikoloji ne yapıyor? Geleneksel psikoloji neyin “yanlış” olduğuna odaklanırken, pozitif psikoloji neyin “doğru” olduğuna odaklanıyor” diyen Uzman Klinik Psikolog İhsan Öztekin’e, pozitif psikoloji kavramı hakkındaki sorularımızı sorduk.

Bu haberimizde, Pudra.com okurları için “Pozitif psikoloji nedir” sorusundan ve bu alanın amacından bahsedeceğiz. Çünkü pozitif psikolojinin şimdiye kadar bulduğu sonuçlar bize nasıl daha iyi yaşayacağımıza dair içgörüler veriyor.

Hayatı daha yaşanabilir kılan birçok şey olduğunu söyleyen çeşitli düşünceler, felsefik söylemler ve önemli düşünürler var. Fakat bu yaşama biçimlerinin bizim üzerimizdeki etkisi daha önce bilimsel olarak açıklanmamıştı.

Pozitif psikoloji alanı ile beraber nelerin bize iyi geldiğine, iyi bir hayatın nelerden oluştuğuna bakabilme; alışkanlıklarımızı ve olumsuz olaylara karşı bakış açımızı değiştirme fırsatımız var. Böylece alanın tam da amaçladığı gibi hayatı yaşamaya değer kılmamız mümkün.

Uzman Klinik Psikolog İhsan Öztekin’e öncelikle “pozitif psikoloji nedir?” diye soruyoruz.

Öztekin, sözlerine “Pozitif psikoloji, kişinin yaşamı sürecindeki bireysel gelişiminde, diğer insanlar ile ilişkilerinde, çalışma hayatında, evlilik yaşamında, kısaca tüm yaşam alanlarında sorunlara cevap veren, çözüm üreten özelliği ve etkinliği ile insanların yaşamlarını iyileştirmek için büyük bir potansiyele sahip bir alandır.” diyerek başlıyor ve başta belirttiği sözleri tekrarlıyor.

“Geleneksel psikoloji neyin ‘yanlış’ olduğuna odaklanırken, pozitif psikoloji neyin ‘doğru’ olduğuna odaklanıyor.”

PUDRA.COM: Pozitif psikolojiye kimlerin ihtiyacı var? Hangi durumlarda bu alana ihtiyaç oluyor?

İHSAN ÖZTEKİN: Pozitif psikoloji, koruyucu ruh sağlığı özelliği ile psikiyatrik sorunu olmayan insanlar da dahil herkesin ihtiyaç duyabileceği bir alandır. Bu anlamda toplumda herhangi bir sağlık problemi yaşamayan, herhangi bir psikiyatrik tanı almayan ancak günlük yaşantısının bazı noktalarında zorlanan ya da güçlendirilmesine ihtiyaç duyan insanlar için farklı bir alan ihtiyacı doğmuştur ve pozitif psikoloji de bunları bilimsel alanda inceleyen bir disiplin olarak bu alanı doldurmuştur. Bu özelliği ile Dünya Sağlık Örgütü’nün “sağlıklı insan” tanımının içinin doldurulması açısından da önemli bir rol oynamaktadır.

PUDRA.COM: Yaşadığımız dünyada salgın hastalıklardan doğa olaylarına birçok felaket varken; insan nüfusunun çok büyük bir kısmı açlık ve savaşlarla uğraşırken; gündelik hayatın rutine binmiş zorlukları herkese ağır gelirken nasıl mutlu olacağız?

İHSAN ÖZTEKİN: Mutluluğu nasıl yakalayacağız? Tüm bu sorular aslında bakış açılarımızla ilgili. Geçmiş yaşam tecrübelerimiz, diğer insanlarla ilişkilerimiz, beklentilerimiz… Bunların hepsi, bu sorulara vereceğimiz yanıtları da şekillendiriyor.

TOKSİK POZİTİFLİK

PUDRA.COM: Pozitif psikoloji ile Polyannacılık arasındaki fark nedir?

İHSAN ÖZTEKİN: Her şeyden önce Pozitif psikoloji Polyannacılıktan farklı bir şey olduğunu görmek gerekiyor. Polyannacılık olumsuzluklara gözlerini kapayıp, her şeye olumlu bakmaktır. Toksik pozitiflik, insanın özüne de zarar verebilir. Oysa pozitif psikoloji, yaşanılanların olumlu ve olumsuz tüm yönlerini görmek, olumsuz ile mücadele edip, olumluya odaklanmayı hedeflemektedir.

PUDRA.COM: Pozitif psikolojinin amacı nedir?

İHSAN ÖZTEKİN: Pozitif psikoloji, insanların olumlu kişilik özelliklerini, güçlü yanlarını ve erdemlerini merkeze alan, hayatı daha doyurucu kılmaya yönlendiren, insanların mutluluk arayışlarına katkıda bulunarak; hem bireylerin tek tek, hem de bireylerden oluşan toplumların hedeflerinde başarılı olmalarını sağlayacak etkenleri belirleyip geliştirmeyi hedefler. Olumlu olayları temeline alırken en çok psikolojik sağlamlık, motivasyon, bilinçli farkındalık, umutlu olmak, mutluluk, olumlu düşünme, hayatın anlamı ve amacı gibi kavramların üzerinde duruyor.

PUDRA.COM: Pozitif psikolojiyi nasıl hayatımızın bir parçası haline getirebiliriz?

İHSAN ÖZTEKİN: Pozitif psikolojiyi nasıl hayatımızın bir parçası haline getirebiliriz sorusunun cevabına bakalım.

Pozitif psikolojiye dayanan birçok teknik, egzersiz veya eğitim programı hayatımızda yapacağımız küçük değişimlerin büyük değişikliklere yol açabileceğini savunuyor. Yani yapacağımız radikal değişikliklerin aksine yaşamımızın içine katabileceğimiz küçük minnettarlıklar, birkaç küçük olumlu bakış açısı yaşam kalitemizi beklediğimizden daha fazla artırabiliyor. Dolayısıyla pozitif psikolojinin çoğu yöntemi gündelik hayatımızda da rahatlıkla uygulayabileceğimiz pratiklerden oluşuyor.

Motivasyon, öz güven, umut ve güçlü karakter özelliklerimiz gibi alanları araştıran pozitif psikoloji, eğitimde güçlü işlevsel etkiler yaratabiliyor.

Örneğin, gelecek kaygısıyla boğuşan, erteleme problemleri yaşayan, kendine güvenmekte zorlanan ve bunun gibi birçok soruya cevap arayan bir öğrenci düşünün. Böyle bir öğrencinin ihtiyaçlarını karşılamasında ‘Pozitif psikoloji nedir?’ sorusunun cevabı ona yardımcı olabiliyor. Öğrencilerin akranlarıyla, okullarıyla, içinde bulundukları toplulukla bağ kurmalarına ve hatta orada destekleyici ortamlar yaratmalarına alan açıyor.

PUDRA.COM: Pozitif psikoloji üzerine nasıl daha fazla bilgi alabiliriz?

İHSAN ÖZTEKİN: Ülkemizde de halen Pozitif Psikoloji konusunda eğitimler, kurslar verilmekte, grup çalışmaları çerçevesinde pratik uygulamalar yapılmaktadır. Akademik alanda, Üsküdar Üniversitesi’nde 2013 yılından itibaren psikoloji öğrencilerine Pozitif Psikoloji dersi, zorunlu ders olarak okutulmaktadır.

Kanser hakkında doğru sanılan 9 önemli yanlış!

Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Özge Gümüşay, kanser hakkında doğru sanılan 9 yanlışı sıraladı, önemli uyarı ve önerilerde bulundu.

Son yıllarda görülme sıklığı giderek yaygınlaşan, çağın korkutan hastalığı olmaya devam eden kanser oluşumunda genetik etkenlerin yanı sıra çevresel faktörler de büyük rol oynuyor. Sigara ve alkol kullanımından güneşin zararlı ışınlarına maruz kalmaya, sağlıksız beslenmeden hareketsizliğe, stresten yüksek dozda röntgen ışınları ve kimyasal maddelerle temasa dek bir çok etken kanserin görülme sıklığının artmasına neden oluyor. Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Özge Gümüşay, kanser hakkında doğru sanılan 9 yanlışı sıraladı, önemli uyarı ve önerilerde bulundu.

Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Özge Gümüşay, kanserin dünya genelinde önemli bir sağlık sorunu olmaya devam ettiğini belirterek “2023 yılında yayınlanan istatistiklere göre; erkeklerde hayat boyu kansere yakalanma olasılığı yaklaşık yüzde 41, kadınlarda yüzde 39’dur. Kanser tanısı alan kişiler tanıyı öğrendikten sonra kaygı, korkuya kapılıyor ve akıllarında pek çok soru oluyor. Toplumda kanser tanı ve tedavisinde doğru olmayan bazı inanışlar da bu süreci zorlaştırıyor” diyor.

1. “Alternatif tedavi” yöntemleri zararsız hatta yararlıdır: YANLIŞ!

DOĞRUSU: “Alternatif tedavi” olarak adlandırılan yöntemler ve bitkisel ürünler, kanser tedavisinde kullanılan tıbbi yöntemlerin yerini alamazlar ve hastalığın seyrini olumsuz etkileyebilirler. Kanser hastalarında en sık kullanılan alternatif tedavi bitkisel ilaçlardır. Bitkisel ürünler, kanser tedavisinin etkinliğini azaltabilir veya yan etkilerini artırabilir. Ayrıca, bazı bitkisel ürünlerin güvenilirliği ve kalitesi konusunda sorunlar olabilir. Bu nedenle kanser tedavisi sırasında onkoloji doktorunuzun önerisi olmadan bu tür ürünleri kullanmamalısınız.

2. Kanser tedavisi sürecinde sürekli istirahat gerekir: YANLIŞ!

DOĞRUSU: Yapılan çalışmalar; hastaların kemoterapi alırken kısa yürüyüşler gibi egzersiz yapmasının hem tedaviye uyumunu hem de tedavi başarısını artırdığını göstermektedir. Hastanın tedaviden sonraki günlerde halsizliği ve yorgunluğu olabileceğinden istirahat etmelerinde sakınca bulunmasa da, tedavi boyunca hareketsiz kalmamaya, kendilerini yormayacak şekilde egzersiz yapmaya dikkat etmeleri önerilir.

3. Sağlıklı yaşam tarzı kanseri tamamen önler: YANLIŞ!

DOĞRUSU: Kanser, hücrede gelişen bir anormallik sonucu kontrolsüz hücre çoğalmasıdır. Kanser gelişiminde çevresel ve genetik faktörler rol oynar. Bu nedenle kanser riskini tamamen ortadan kaldıramasak da, sağlıklı bir yaşam tarzına sahip olarak ve çevresel risk faktörlerini azaltarak kansere yakalanma riskini azaltabiliriz.

4. Biyopsi kanserin yayılımına neden olur: YANLIŞ!

DOĞRUSU: Kanser şüphesi ile başvuran hastadan alınan biyopsi, kanser tanısının konulmasında gerekli bir yöntemdir. Tanının yanı sıra hastalığın alt tipinin belirlenmesi, bazı ilaçların etkinliği için bir takım göstergelerin saptanması ve genetik testlerin uygulanması için de biyopsi yapılması şarttır. Biyopsi ile hastalığın yayılacağı inancı doğru değildir. Biyopsi yapılmadığı zaman tanı ve tedavi gecikir.

5. Kanser tedavisi sadece kemoterapi ve radyoterapiden ibarettir: YANLIŞ!

DOĞRUSU: Kanser tedavisinde kullanılan yöntemler, hastalığın türüne, evresine ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişebilir. Kemoterapi ve radyoterapi, kanser tedavisinde kullanılan yöntemlerden sadece ikisidir. Bunun dışında hedefe yönelik ilaçlar, immünoterapi gibi tedaviler ile kanser tedavisinde yüz güldürücü sonuçlar elde edilmektedir. Kanser tedavisinde cerrahi müdahale, hastalığın türüne ve evresine göre uygulanmaktadır.

6. Kanser tedavisi sırasında hasta her istediği gıdayı tüketebilir: YANLIŞ!

DOĞRUSU: Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Özge Gümüşay “Kemoterapi tedavisi sırasında ilaçlar ile etkileşimi olan greyfurt ve nar gibi bazı gıdaların tüketilmesi önerilmez. Genel olarak dengeli ve çeşitli bir beslenme, hastanın sağlığını ve bağışıklığını korumaya yardımcı olabilir. Kemoterapi tedavisi sırasında alkol kullanımından kaçınılmalıdır. Vitamin ve mineral takviyeleri de, kanser tedavisinin etkinliğini azaltabileceği veya yan etkilerini artırabileceği için vitamin ve mineraller gıdalardan doğal yolla alınmalıdır. Hastada vitamin eksikliği saptanması halinde kanser tedavisini veren onkoloji uzmanına danışmak gerekir” diyor.

7. Kanser tedavisi sırasında hastalar izole olmalıdır: YANLIŞ!

DOĞRUSU: Kanser tedavisi için verilen kemoterapi bağışıklık sistemini zayıflatır. Her tedavinin bağışıklık sistemine yan etkisi farklılık gösterir. Hastaların tedavi sırasında enfeksiyon riskini azaltmak için toplu taşıma gibi kalabalık yerlerde maske kullanımına dikkat etmesi, sık sık el yıkaması önem taşır. Ancak hastanın tedavi boyunca tamamen odasında izole olması gerekmez. Enfeksiyonu olmayan yakınları ile birlikte zaman geçirebilir. Hastanın sosyalleşmesi ve sevdikleri ile zaman geçirmesi tedavi sürecine uyuma ve psikolojik açıdan daha iyi hissetmesine yardımcı olacaktır.

8. Kanser tedavisi sonrasında hastalık tekrar edecektir: YANLIŞ!

DOĞRUSU: Kanser tedavisi sonrasında hastalığın tekrar edeceği şeklinde bir kaygıyla karamsarlığa kapılmamalıdır. Hastalığın tekrar etme riski olsa da bu risk oranı her hastada farklıdır. Hastalığın başlangıç evresi, tümörün alt tipi, tümörün davranışı ve hastanın aldığı tedaviler kanserin tekrarlama riskini belirler. Hastalar kanserin tekrarlama riskini azaltmak için doktorlarının önerdiği tedavileri almalı ve sağlıklı bir yaşam alışkanlığı oluşturmalıdır.

9. Kanser olan kişilerin aile üyeleri de kansere yakalanacaktır: YANLIŞ!

DOĞRUSU: Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Özge Gümüşay “Kanserin kalıtsal olduğu düşünülse de, çoğu kanserin kalıtsal olmadığı bilinmektedir. Ailede kanser öyküsü fazla olan hastalarda kalıtsal yatkınlık genetik testler ile belirlenebilir. Kanser riskini artıran mutasyona sahip bireyler kanser gelişimi açısından yüksek riskli olup mutasyonun tipine göre özel tarama programlarına alınır” diyor.

Akciğer kanserinden korunmak mümkün mü?

Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Adnan Sayar, 1-30 Kasım Akciğer Farkındalık Ayı kapsamında, akciğer kanserinden korunmanın yedi yolunun altını çizdi.

“Günde 2 paketten fazla sigara içen her 7 kişiden biri akciğer kanseri nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Ancak çok önemli bir nokta vardır ki; sigara bırakıldığında risk azalmaktadır, etkileri zamanla kaybolmaktadır. Yani sigaraya başlamamak en iyi kanserden korunma yöntemi olsa da bırakmak da kanser riskini azaltmaya yardımcı olur.” diyen Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Adnan Sayar, 1-30 Kasım Akciğer Farkındalık Ayı kapsamında, akciğer kanserinden korunmanın yedi yolunun altını çizdi.

1. Akciğer kanserinde sebep önemli
Nedeni önemli bir konu. Bunun için öncelikle akciğer kanserinin neye bağlı geliştiğine bakmalıyız. Akciğer kanserinin en önemli tetikleyicisi sigara ve tütün mamulleridir. Sigara içenlerde içmeyenlere göre akciğer kanseri gelişme riski 10 kattan fazladır.

2. Pasif sigara dumanından kaçının
Sigara içmeyenlerde en sık neden; pasif sigara dumanı maruziyeti ve radon gazıdır.

3. Pasif içiciler de risk altında
Tütün mamülleri hem içicileri hem de pasif olarak dumana maruz kalanları risk altına sokar.

4. Sigarasız yaşam öncelik olmalı
Çocukluk döneminden itibaren bireyleri sigara dumanından korumak, hiç başlamamasını sağlamak akciğer kanserinden korumaya yardımcı olacaktır.

5. Sigaranın etkisi dozu ile ilişkili
Sigaraya başlama yaşı ne kadar erken, içme süresi ne kadar uzun, miktarı ne kadar fazlaysa kanser gelişme riski o kadar yüksektir. Sigaranın etkisi dozu ile ilişkilidir. Günde 2 paketten fazla sigara içen her 7 kişiden biri akciğer kanseri nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Ancak çok önemli bir nokta vardır ki; sigara bırakıldığında risk azalmaktadır, etkileri zamanla kaybolmaktadır. Yani sigaraya başlamamak en iyi kanserden korunma yöntemi olsa da bırakmak da kanser riskini azaltmaya yardımcı olur.

6. Ortamın havalandırılması önemli
Akciğer kanserine yol açan bir diğer madde ise radon gazıdır. Bazı bölgelerde doğal ortamdan, toprak ve kayalardan ortama salınıp, havalandırması iyi olmayan mekanlarda, madenlerde birikebilir. Özellikle zemin ve bodrum katlarda yer alan mekanlarda, zeminlerdeki çatlakların kontrolü ve kapatılması, ortamın düzenli olarak iyi havalandırılması içeride radon birikimini önleyerek riski azaltmaya yardımcı olur.

7. Düzenli muayene yaptırın
Akciğer kanserinde genetik yatkınlık söz konusudur. Aile bireylerinden birinde (anne, baba, kardeş) akciğer kanseri varsa risk artmıştır. Bu durumda ek olarak düzenli olarak göğüs hastalıkları muayenesi olmak gelişebilecek kanserin erken yakalanmasını ve tedavisini sağlayacaktır.

Diyabet kadınları daha çok etkiliyor!

Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İlhan Tarkun, “Diyabet Türkiye’de erkeklere göre kadınlarda yüzde 8 daha fazla görülüyor” dedi.

Pankreasın yeterli miktarda insülin hormonu üretmemesi ya da ürettiği insülin hormonunun vücutta etkili kullanılamaması durumunda gelişen diyabet, toplumda en hızlı artan kronik hastalıklardan biri. Biz de Pudra.com olarak, 14 Kasım Dünya Diyabet Günü kapsamında, Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İlhan Tarkun’dan Türkiye’de kadınlarda çok daha fazla görülen şeker hastalığı hakkında bilgi aldık.

Geçtiğimiz 20-30 yılda dünyada diyabetten muzdarip hasta sayısının 2 kattan fazla arttığını ve diyabetin henüz klinik tablo ortaya çıkmadan yüzde 80 oranında engellenebildiğini söyleyen Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İlhan Tarkun, “Tahminlere göre Türkiye 2045 yılında, dünyada erişkin toplumda en fazla diyabetlinin yaşadığı ilk 10 ülke arasına girecek. Diyabet Türkiye’de erkeklere göre kadınlarda yüzde 8 daha fazla görülüyor” açıklamasında bulundu.

Türkiye’de her 100 kişiden 16’sında diyabet olduğunu belirten Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İlhan Tarkun, “Bu da yaklaşık 9 milyon diyabetli demek. Bu rakamın Türkiye’de 2045 yılında 13,4 milyona çıkacağı tahmin ediliyor. Dünyada ise diyabetli hasta sayısının 2030 yılında 643 milyon, 2045’te ise 783 milyona ulaşacağı öngörülüyor. Sık idrara çıkma, ağız kuruluğu, çok su içme, açlık hissi, cilt yaralarının geç iyileşmesi, kuru ve kaşıntılı bir cilt, ellerde ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma gibi sıkıntılar yaşayan hastaların diyabet şüphesiyle kan şekeri ölçümü yaptırması önemli” dedi.

Kan şekeri ölçümünden korkmak tedaviyi olumsuz yönde etkiliyor
Açlık şekeri 100 mg/dl, tokluk şekeri (yemeğe başladıktan iki saat sonra) ise 140 mg/dl üzerinde bulunursa kişinin diyabet açısından risk altında olduğunu belirten Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İlhan Tarkun, “Diyabetik bireylerde kan şekerinin düzenlenmesi ve tedavi etkinliğinin değerlendirilmesinde kendi kendine kan şekeri takibi çok önemli. Bu ölçümlerin sıklığı, diyabet tipine ve hastanın özelliğine göre değişiyor. Bazı hastalarda haftada 1-2 kez ölçüm yeterli olurken bazı hastalar günde 7-8 ölçüme ihtiyaç duyabiliyor. Her defasında parmak delinmesinin neden olduğu acı, korku ve sosyal fobi gibi bazı etkenler, hastalarda kan şekeri ölçüm sıklığını azaltan ve dolayısıyla tedaviyi başarısız kılabilen önemli unsurlar haline geliyor” uyarısında bulundu.

Diyabetten kendinizi koruyun
Uluslararası Diyabet Federasyonu IDF’in araştırmasına göre Türkiye’de ailelerin önemli bir bölümünde diyabetli var. Buna rağmen her 5 kişiden 4’ü belirtileri fark edemiyor. Diyabet hastalığından korunmak için farklı ipuçları paylaşan Prof. Dr. İlhan Tarkun, “Diyabet, son yıllarda görülen böbrek yetmezliklerinin yarısının, 65 yaş altı körlük ve travma dışı nedenlere bağlı ampütasyonun en yaygın nedeni. Diyabetin önüne geçebilmek için bol bol hareket edin ama düzenli, sporu hiç bırakmayacak şekilde hayatınıza dahil edin. Sağlıklı beslenin. Sadece diyabet için değil, sağlıklı beslenme tarzı sizi pek çok hastalıktan koruyacak. Stresten uzak durun. Sevdiğiniz hobilerle uğraşmak sizi stresten korur. Kendinizi ihmal etmeyin. Sağlık kontrollerinizi aksatmayın. Unutmayın, diyabeti erken yakalamak tedavisini de kolaylaştırır” dedi.

Dijital çağ, diyabetin hem sebeplerinden biri hem de çözümü
Günümüzde cep telefonu ve tabletlere indirilen çeşitli mobil uygulamaların da diyabeti kontrol etmek için kullanıldığına değinen Prof. Dr. İlhan Tarkun, “Diyabet hastalarının yüzde 90’ı Tip 2 diyabet hastası ve bu durumun oluşmasında genetik yatkınlık önemli bir faktör ancak faktör genetik olsa bile, diyet ve sağlıksız yaşam tarzı hastalığı tetikleyebiliyor. Şişmanlık ile hareketsiz yaşam tarzı sonucunda diyabet her geçen gün artıyor. Dijital çağa geçişle birlikte hareketsiz yaşam ve sağlıksız beslenme daha da artmış durumda. Çocuklar oyun yerine bilgisayar başında vakit geçiriyor. Erişkinler arasında da televizyon ve bilgisayar başında, hareketsiz ve sağlıksız atıştırmalar ile geçirilen zaman artıyor. Diyabetin görülme sıklığının artışı açısından dijital çağın olumsuz yansımalarından yakınsak da diyabetin takip ve tedavi kısmında yaşanan teknolojik gelişmeleri görmezden gelmek de mümkün değil” açıklamasında bulundu.

İLGİLİ HABERLERİMİZ:

Ruhsal yorgunluk ve mutsuzluk için psikiyatrist önerileri

Neden mutsuz ve ruhsal olarak çok yorgunuz biliyor musunuz? İşte ruhsal yorgunluk ve mutsuzluk için psikiyatrist önerileri…

Toplu taşımada, alışverişte, sokakta hatta tatilde bile genellikle insanlar mutsuz, yorgun ve gergin görünüyor. Günümüz dünyasında artık hiçbir şey insanlara eskisi kadar keyif vermiyor. Psikiyatrist Uzm. Dr. Merve Setenay Gürbüz psikolojik yorgunluk için uyarıyor.

Günlük rutinlerimiz hayatımızın büyük bir parçasını oluşturuyor. Hayatta kalabilmek için yemek yemek, uyumak, işe gitmek, alışveriş yapmak zorundayız. Peki tüm bunları yaparken zihnimizde fazlaca yer kaplayan gerekli gereksiz birçok problemin hayat enerjimizi ve motivasyonumuzu azaltmasının nedeni ne olabilir?

Psikiyatrist Uzm. Dr. Merve Setenay Gürbüz, bu durumu psikolojik yorgunluk ile açıklıyor. Günümüzde tükenmişlik semptomlarının oldukça yaygın olduğunu belirten Gürbüz, “Bunun birçok nedeni olmakla birlikte mevsimlerin değişmesinden tutun da dijital dünyada ve kapalı alanlarda fazlaca vakit geçirmek bile bunu oldukça tetikleyen bir durum” diyor.

Sevdiğimiz işi yapmıyorsak ayaklarımız geri geri gidecektir, yaşadığımız ekonomik problemler hobilerimize ve kendimize zaman ayırmayı zorlaştıracak ve hayat mücadelesi içinde zihinsel olarak bitkin ve yorgun hissetmek de kaçınılmaz olacaktır.

Eğer dikkat problemleri yaşıyor, uyuduğunuz halde yorgun uyanıyorsanız, vücudunuzda tıbbi nedenlerle açıklanamayan ağrılar, uyuşmalar ve bedensel semptomlar oluyorsa, enerjiniz hızla düşüyor ve tükenmiş hissediyorsanız psikolojik yorgunluk yaşamak da kaçınılmaz hale gelebilir.

Psikolojik yorgunluktan nasıl kurtulabilirsiniz?

Psikiyatrist Uzm. Dr. Merve Setenay Gürbüz, psikolojik yorgunluktan kurtulmanın mümkün olduğunu belirtiyor. Fakat bunun için ciddi yaşam tarzı değişiklikleri yapmanın da gerekli olduğunu ekliyor.

Dr. Gürbüz, önerilerini şöyle sıralıyor:

“Psikolojik yorgunluktan kurtulmak için kendinize vakit ayırmalı, hayır diyebilmeli ve sınır çizebilmeyi bilmelisiniz.

Kaldırabileceğinizden fazla sorumlulukları destek alarak halletmelisiniz.

Vücudunuzun ritmine uygun saatlerde dinlenmeli, spor yapmalı ve sevdiklerinizle vakit geçirmelisiniz.

Günlük yaşama uyumunuz ileri derecede bozulduysa ve bununla kendi başınıza başa çıkmakta zorlanıyorsanız mutlaka psikolojik destek almayı denemelisiniz.

Unutmayın eğer siz iyi olmazsanız etrafınıza da verimli olmanız söz konusu olmayacaktır, kendinizi ertelememelisiniz.”

Mutlu olmanın 6 kolay yolu

Daha iyi bir iş, yeni bir tarz, daha çok enerji ve daha çok mutluluk! Bütün bunlara ulaşmanız için işte atmanız gereken 6 önemli adım!

Hayatımızdan ve kendimizden memnun olup olmadığımızı, dış faktörler değil bakış açımız belirler. Hayatınızda ve bakış açınızda yapacağınız ufak değişikliklerle, çok daha mutlu bireyler olmanız mümkün.

Sadece 6 adımda hayata bakış açınızı değiştirmek için, önce kendinize bir amaç ve ilham bulmalısınız. Değişim gerçekleştikten sonra ise kendinizi teşvik etmeli ve son olarak başarınızın tadını çıkarmalısınız.

İşte mutluluğa giden adımlar ve hayatınıza nasıl uygulayacağınız…

1. KÖTÜ BİR ALIŞKANLIĞINIZI İYİSİYLE DEĞİŞTİRİN

Amaç: Sizi en çok neyin rahatsız ettiğini düşünün. Az hareket etmek mi? İşe, duvara kendinizi formda ve güzel bulduğunuz bir fotoğrafınızı yapıştırmakla başlayın.

İlham: Her sabah normalden yarım saat daha erken uyanın ve kendinizi dışarı atıp bin adım yürüyün.

Değişim: İçinizdeki tembeli susturun ve biraz daha hareketli olmaya başlayın. Asansör yerine merdivene yönelin. Yürüyüş yapın ya da spor salonuna gitmeye başlayın.

Teşvik: Kendinize yeni bir çift spor ayakkabı alıp egzersiz planı yapın.

Başarı: Daha canlı bir ten, daha sıkı kaslar ve daha iyi kondisyon. Üstelik bu sadece başlangıç!

2. GÖRÜNTÜNÜZÜ YENİLEYİN

Amaç: Dış görünüşünüzde değiştirmek istediğiniz 3 şeyi belirleyin. Fazla kilolardan kurtulmak, daha havalı bir tarz denemek gibi.

İlham: Çevrenizden ya da ünlülerden ilham alın. Nasıl görünmek ve başkalarının üzerinde nasıl bir etki bırakmak istersiniz?

Değişim: Bugün dış görünüşünüzü değiştirmek için 3 şey yapın. Renkli bluzunuzu tamamlamak için yeni küpeler takın ve her zamanki çantanızdan vazgeçin ya da yeni bir saç modeli deneyin.

Teşvik: Değişen görünümünüzle aldığınız her iltifat için kendinize teşekkür edin.

Başarı: Kendinizle gurur duyarak dışarı çıkın. İnsanların ilgisini üzerinizde hissedeceksiniz.

3. KENDİNİZE BİR KÖŞE YAPIN

Amaç: Evde hangi köşeyi değiştirip “sizin” yapmak istersiniz? Biraz düşünün. Nasıl bir şey hoşunuza gider, sizi rahatlatır?

İlham: Kendiniz için yarattığınız köşeye yerleşin ve hayatta sizi nelerin rahatlattığını listeleyin. Loş ışık mı, koltuğun yumuşaklığı mı?

Değişim: Köşenizi keyfinize göre düzenlemeye devam edin. Mesela hoşunuza giden yastıklar, bakmaktan zevk aldığınız resimler alın.

Teşvik: Zorlu bir günün ardından yarattığınız köşede rahatlamanın nasıl bir duygu olduğunu, neler hissettiğinizi yazın.

Başarı: Bugünden itibaren, her gün kendinize yarım saat ayırın. Kendi kendinizin terapisti olun ve kafanızın nasıl boşaldığını görün.

4. KENDİNİZİ POZİTİF ENERJİYLE KUŞATIN

Amaç: Evinizde yeni yaşamınıza uymayan bir şeyler kaldı mı? Artık görmek istemediğiniz, hoşunuza gitmeyen, size pozitif enerji vermeyen eşyaları tek tek belirleyin.

İlham: Pencereleri açın, içeri temiz hava girsin ve düşünün; hayallerinizdeki oda ya da mutfak nasıl?

Değişim: Gereksiz kalabalık yaratan eşyalardan kurtulun. Çok beğendiğiniz birkaç şey için paranıza kıyın ve farklı bir görünüm yaratarak evinizin havasının değiştirin.

Teşvik: Yeni yarattığınız ortama başka güzellikler de katın. Mesela, çevreye hemen huzur yayan kokulu mumlardan alın.

Başarı: Değişen evinize bakın, harika olmamış mı? Artık birkaç arkadaşınızı davet etmenin vakti geldi!

5. YENİ MESLEKİ HEDEFLER BELİRLEYİN

Amaç: İş ilanlarından istediğiniz birini seçin. Görüşmede kendinizi nasıl kanıtlarsınız? Bunun için hangi yeteneklere sahip olmalısınız?

İlham: Konunun uzmanıyla görüşün, etkili konuşmanın kurallarının araştırın. Kendi kendinize denemeler yapın.

Değişim: Evde aynanın önünde alıştırmalar yapın. Sonrasında kendinizi nasıl ödüllendireceğinizi şimdiden belirlerseniz, işler iki kat daha iyi ilerler. Gözünüz hep hedefinizde olsun.

Teşvik: Unutmayın, şansını denemeyen kazanamaz. İstedikleriniz elde etmenin bir yolu mutlaka var. Aştığınız her engele kocaman gülümseyin.

Başarı: Kendinizle gurur duyun. Başarınızın tadını çıkarın. Bundan böyle her yeni hedef daha yakın ve basit görünecek.

6. ZAMANI DOĞRU DEĞERLENDİRİN

Amaç: Stresli bir günde tüm işlerin altından nasıl başarıyla kalktığınızı hatırlayın.

İlham: Boş zamanınızda ne yapmaktan hoşlanıyorsunuz? Gün içinde, mesela akşam sinemaya gitmek gibi planlar yapın. Bu şekilde iş saatlerinin çok daha kolay geçtiğini fark edeceksiniz.

Değişim: En az iki saatinizi sadece bir işi başlayıp bitirmeye ayırın. Hiç sevmediğiniz bir işi her gün parça parça yapmak yerine bir akşamda bitirmeyi deneyin.

Teşvik: Sevmediğiniz bir işi bitirmenin tadına varın. Cep telefonunuzu kapatın ve bu ana odaklanın.

Başarı: Boş zamanınızı gerçekten hoşunuza giden şeylere harcayın. Resim yapmayı seviyorsanız, bir kağıt alıp zihninizdekileri kağıda aktarın.

İLGİLİ YAZILARIMIZ

Mutluluğun formülü varmış!

“Mutluluğun sırrı nedir?” sorusuna Harvard Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma yanıt buldu. İşte deneyin sonucunda çıkan mutluluğun formülü!

Yıllar boyunca insanların cevabını aradığı “Mutluluğun sırrı nedir?” sorusunu Harvard Üniversitesi cevapladı!

Harvard Üniversitesi’nde 268 denek üzerinde 75 yıldır süren ve halen devam eden araştırma, yıllardır tüm insanlığın merak ettiği bir soruyu cevaplamaya çalışıyor; “Mutluluğun formülü nedir?”

Araştırmaya 35. ABD Başkanı John F. Kennedy gibi önemli birçok isim denek olmuş. Deneyin sonuçları bir kitapta toplanmış ve böylece mutluluğun sırrını arayanlar için bir kaynak ortaya çıkmış.

İşte mutluluğun formülünü arayanlar için bu ilginç araştırmanın sonuçları…

Alkol en büyük mutsuzluk kaynağıymış!

75 yıl boyunca hayatları gözlemlenen deneklerde, alkol kullanımının depresyon ve sinir hastalıklarının ana sebebi olduğu gözlemlenmiş.

Ayrıca alkol boşanmaların da en büyük sebeplerinden biri. Özellikle sigarayla birlikte kullanımında sağlığınıza vereceği zararlardan söz etmiyoruz bile. Bu yüzden her şeyi tadında bırakmanın önemini ve alkolizmin hayat kalitenizi ne kadar düşürebileceğini aklınızdan çıkarmayın.

Parasal mutluluk, insan ilişkilerine bağlı

Genelde çoğumuz maddi başarıları ya da çok para kazanmayı zekayla ilişkilendiririz. Ancak yapılan deney bunun zekayla değil, tamamen insan ilişkileriyle ilgili olduğunu ortaya koyuyor. İnsan ilişkileri iyi olan denekler, diğerlerinden çok daha fazla para kazanıyor. IQ testi sonuçları daha yüksek olanların diğer deneklerden maddi başarılar açısından çok da üstün olmadığı görülüyor. Bu noktada maddi başarılar için yapmanız gereken ilk şeyin iyi insan ilişkileri kurmak olduğunu söylemek hiç de yanlış değil.

Cinsel mutluluk, politik görüşten bağımsız değil

İyi bir cinsel yaşamın mutluluk için gerekli olduğunu biliyoruz. Politik görüşle cinselliği bağdaştırmak ise çoğumuzun aklına gelmemiş olabilir. Ancak yapılan deneyde görülüyor ki, muhafazakar deneklerin cinsel yaşamı liberallerden çok daha kısa sürüyor. Bundan sonra mutlu ve uzun bir cinsel yaşam için partnerinizin politik duruşuna da dikkat etmeniz gerektiğini aklınızda bulundursanız iyi olur.

Anne-çocuk ilişkisi, mutluluğun temeli

Çocuklarınızla sıcak bir ilişki kurmanız, ona tüm yaşamı boyunca olumlu etkilerle dönecek. Deney özellikle iş yaşamında, anneyle olan ilişkilerin çok etkili olduğunu gösteriyor. Çocukluklarında anneleriyle iyi ve sağlıklı ilişki kurmuş deneklerin, diğerlerine oranla çok daha fazla para kazandığı ve profesyonel hayatlarında daha başarılı oldukları görülüyor. Öyleyse, mutlu bir yetişkin olabilmesi için çocuklarınızla ilişkinize daha fazla önem vermelisiniz.

İyi baba-çocuk ilişkisi, hayat memnuniyetini sağlıyor

Çocuğunuzun babasıyla kurduğu ilişki oldukça önemli ve tüm hayatında anne-çocuk ilişkisi kadar büyük bir yere sahip. Araştırma, deneklerden çocukluğunda babasıyla iyi ilişkisi olan kişilerin, daha az korku ve kaygı yaşadıklarını ve hayattan tatmin olma duygularının yüksek olduğunu gösteriyor.

Mutluluğun sırrı, iyi insan ilişkilerinde saklı

Dünyanın en uzun süreli bu deneyinin ana sonucuysa ortada; mutlu bir yaşamın formülü samimi ve iyi insan ilişkilere bağlı! Hayat boyunca yaşanan iyi ilişkiler, hayattan memnun olmamazı sağlıyor ve tatmin duygumuzu artırıyor.

Ayrıca araştırmayı yürüten Valliant “Mutlu bir yaşamın sırrı nedir?” sorusunu “Mutluluk sevgidir. Bu kadar!” diye yanıtlıyor. Öyleyse belki de mutlu olmak için çabalamak yerine sadece sevdiğimiz insanlarla birlikte olup, iyi ilişkiler kurmamız yeterli!

Yoga eğitmeni Deniz Özcan ruhsal detoks için neler yapılabileceğini anlatıyor. Okuyun, belki sizin için de bir ruhsal detoks zamanı gelmiştir.

Buzdolabına kesinlikle konmaması gereken besinler

Bazı yiyeceklerin buzdolabına konmaması gerektiğini bilmediğinize eminiz! Detaylı listemiz açıklamamızda… 👇🏻

Bazı besinler buzdolabına konduğunda ya lezzetini yitiriyor ya da besin değerini kaybediyor. İşte buzdolabına konmaması gereken besinlerin tam bir listesi!

Pek çok besinin asıl yerinin kiler gibi serin, kuru ve güneş almayacak bir yerler olduğunu, bazı besinlerin buzdolabına kesinlikle konmaması gerektiğini biliyor muydunuz?

Domates, ekmek, patates, soğan, sarımsak, bal, reçel gibi ürünlerin buzdolabına konmaması gerektiğini artık herkes biliyor. Ancak bazı besinlerin halen buzdolabında muhafaza edilmemesi gerektiği bilinmiyor. Biz de az buzdolabına konmaması gereken ancak az bilinen bazı besinlerden bahsetmek istedik.

Soğuk ve nemli ortam çikolatanın yapısını ve tadını bozar. Serin ve kuru bir yerde saklanmalıdır.

Hindistan cevizi, ananas, mango gibi tropikal meyveler buzdolabında olgunlaşamaz.

Şeftali, kayısı, kivi gibi meyveler de buzdolabına konmamalıdır.

Avokadolarınızın lezzetli olmasını istiyorsanız oda sıcaklığında tutmalısınız. Olgunlaşmış avokadonun ömrünü bir iki gün daha uzatmak için buzdolabında koyabilirsiniz. Buzdolabında daha uzun kalırsa, çürür.

Muz buzdolabına konmamalıdır. Ömrünü uzatmak için buzdolabına koymak yerine hemen bir smoothie yapabilirsiniz

Ambalajı açılmamış ketçap, hardal veya acı soslar oda sıcaklığında saklanmalıdır. Böylelikle lezzeti korunur.

Konservelenmiş ton balığı, sardalya gibi tuzlama balık konserveleri de buzdolabı yerine kilerde saklanmalıdır.

Buzdolabının soğuğu ve nemi kahvenin lezzetini bozar. Kahve, usulüne uygun bir şekilde vakumlu poşetlerinde saklanmalı, tüketileceği zaman çekilmelidir.

Ek olarak, konserve ürünlerinizi rahatlıkla buzdolabından çıkarıp, saklama çekmecelerinize alabilirsiniz.

Üstelik bu sayede buzdolabınız hafifleyecek ve asıl soğutması gereken besinleri daha kolay bir şekilde soğutacaktır.

Epilepsi hakkında merak edilen her şey!

26 Mart Dünya Epilepsi Farkındalık Günü’nde Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Ayhan Öztürk, epilepsi (sara) hastalığına en çok sorulan sorulara yanıt verdi.

Yaşam tarzında değişim yapmanın tedavisinde büyük önem arz ettiği epilepsi, bugün halen belli çevreler tarafından tam olarak anlaşılabilmiş bir hastalık değil. Halk arasında sara olarak bilinen, ancak “sara nöbetlerinde” yapılması gerekenler hakkında yeterince bilgi sahibi olunmayan bu hastalık hakkında size rehber niteliğinde bir haber hazırladık.

Halk arasında “sara” olarak tanımlanan epilepsi, halen yeterince açıklığa kavuşmuş bir hastalık değil. Epilepsi nöbetlerinde çok dikkatli olunması gerekiyor. Hastayı sarsmak veya bir şeyler koklatmak gibi uygulamaların yapılmaması da önemli. Çünkü sadece birkaç dakika süren epilepsi nöbetinde yapılacak uygulamalar hasta için hayati önem taşıyor. 26 Mart Dünya Epilepsi Farkındalık Günü’nde Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Ayhan Öztürk, epilepsi (sara) hastalığına en çok sorulan sorulara yanıt verdi.

Nörolojik bir hastalık olan epilepside en önemli bulgunun nöbet geçirme şeklinin olduğunu belirten Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Ayhan Öztürk: “Kişi hayatının herhangi bir döneminde, bir defaya mahsus olmak üzere epileptik nöbet geçirebilir ancak bu nöbet bir daha hiç olmayabilir veya değişen sıklıkla tekrarlayabilir. Bu nedenle epilepsi hastalığı, aslında “tekrarlayan” nöbetleri tanımlamak için kullanılır.” diyerek epileptik nöbetlerde en sık görülen bulguları ve ilk yardım için takip edilecek adımları anlattı.

Epilepsi, nörolojik bir hastalık

Epilepsi beyindeki sinir hücrelerinin artmış uyarılabilirliğindeki problemden kaynaklanan tekrarlayıcı ve geçici anormal elektriksel deşarjlar sonucu görülen nörolojik bir hastalıktır.

Nöbet geçirme şekli bulgu için önemli

Bir epilepsi hastasının nöbetinde düşme, vücutta kasılma titreme, bilinç kaybı gibi bulgular görülebilirken özellikle çocukluk çağında sık karşılaşılan bazı epilepsilerde, farkındalık birkaç saniye kadar kapanabilir ve hasta donuk bakmaya başlar.

Epilepsi her yaşta ve her cinsiyette görülebilir

Epilepsi her yaşta görülebilmekle birlikte 20’li yaşlar öncesi ve 60’lı yaşlar sonrasında görülmesi daha sıktır. Epilepsi hastalığı, erkek ve kadınlarda ırk ayrımı olmaksızın eşit olarak görülmektedir. Kişi hayatının herhangi bir döneminde, bir defaya mahsus olmak üzere epileptik nöbet geçirebilir ancak bu nöbet bir daha hiç tekrarlamayabilir veya değişen sıklıkla tekrarlayabilir. Bu nedenle epilepsi hastalığı aslında “tekrarlayan” nöbetleri tanımlamak için kullanılır.

Herhangi bir sebep tespit edilemeyebilir

Epilepsi hastalığı tanısı almış bireylerin yaklaşık olarak yarısında herhangi bir sebep tespit edilemeyebilir. Belli grup hastada ise gebelikte olan beyin gelişim problemleri, doğum sırasındaki nedenler, beyin enfeksiyonları, beyin tümörleri, beyin damar hastalıkları, bazı ilaçlar, zehirlenmeler, aşırı alkol alımı gibi nedenler nöbetlere neden olabilmektedir.

Epilepsinin iki türü var.

Generalize epilepsiler, beynin tüm bölgelerini etkileyen nöbetlerdir. En yaygın görülen alt tipi absans epilepsilerdir. Çocukluk çağında sık karşılaşılan absans epilepsilerde, farkındalık birkaç saniye kadar kapanabilir.

Diğer bir alt tip olan atonik nöbetlerdeyse tüm kaslarda ani bir gevşeme olurken tonik nöbetlerde atonik nöbetlerin aksine tüm kaslar kasılır ve hasta kesilen bir ağacın devrilmesi gibi aniden yere düşer. Fokal epilepsiler ise beynin bir kısmını etkileyen nöbetlerdir.

Epilepsi bölgesi beynin hangi fonksiyonuyla ilgiliyse nöbet sırasında o bölgeye ait belirti ve bulgular gözleniyor.

Epileptik nöbetlerde en sık görülen bulgular

Vücutta meydana gelen ani kasılmalar
Şuur kaybı
Çok seri bir biçimde baş sallama hareketi
Kol ve bacaklarda bir türlü kontrol edilemeyen sallantılar
Hızlı bir şekilde göz kırpmak
Sabit bir noktaya bakmak
Kısa bir süre seslere ya da konuşmalara tepki verememek
Korku, anksiyete veya dejavu gibi psikolojik belirtiler

Nöbet öncesi bazı bulgular görülebilir

Bazı alt gruplarda öncü belirtiler görülür. Bunlara “aura” adı verilir. Beynin hangi alanının anormal elektriksel aktiviteyle ilgili olduğunu gösteren bu belirtileri ise şu şekilde sıralayabiliriz;

Uyuşma
Hoş olmayan kokular alma
Görme veya duyma değişiklikleri
Ani korku hissi
Mide bulantısı veya midede baskı hissi

Epilepsi nöbetleri genellikle birkaç dakika sürer
Bu süre zarfında nöbet geçiren kişiyi güvende tutmak öncelikli hedef olmalıdır.

İlk yardım için takip edilecek adımlar

Nöbet bitene ve kişi tamamen uyanana kadar kişiyle birlikte kalmalı ve solunum yollarının açık olduğundan emin olmalısınız.
Nöbetten sonra kişinin güvenli bir yerde oturmasına yardım etmelisiniz.
Uyanan ve iletişim kurabilen kişiye basitçe ne olduğunu anlatmalısınız.
Nöbeti geçiren kişinin rahatlaması için onunla sakince konuşmayı denemelisiniz.
İlk yardımı yapan kişi olarak çevrenizdeki diğer insanları da sakinleştirmelisiniz ve
Kişinin eve veya güvenli bir ortama dönmesi sağlamalısınız.

Epilepsi nöbeti sırasında bunları yapmayın

Paniğe kapılmayın, bağırıp çağırıp korku içinde sağa sola koşturmayın.
Hasta dilini ısırmadıysa ağzını, çenesini açmaya çalışmayın.
Dişlerinin arasına parmak sokmaya çalışmayın.
Dişlerinin arasına kaşık ve benzeri nesneler koymaya çalışmayın.
Kasılan kol ve bacağı durdurmaya çalışmayın.
Hastayı sarsmayın ve bir şeyler koklatmaya çalışmayın.

Nöbetler genellikle acil tıbbi müdahale gerektirmez ancak aşağıdaki durumlarda acil yardım istenebilir:

Hasta daha önce hiç nöbet geçirmemişse,
Hasta, nöbetten sonra uyanmakta veya nefes almakta güçlük çekiyorsa,
Nöbet 5 dakikadan uzun sürdüyse,
Hasta, ilkinden kısa bir süre sonra ikinci bir nöbet geçiriyorsa,
Nöbet sırasında yaralanırsa,
Nöbet suda olursa ve
Hastanın diyabet, kalp hastalığı gibi bir sağlık problemi varsa ya da hamileyse acil yardım istenmelidir.

Kontrolsüz nöbetler hayatı olumsuz etkileyebilir

Kontrolsüz nöbetler hayatı olumsuz etkileyebilmekle birlikte hatta hayatı tehdit edebilmektedir. Nöbetler anksiyete ya da depresyona da sebebiyet verebilir. Bu süreçte hastaların moralini yüksek tutması ve stresten uzak durması özellikle önemlidir.

Epilepsinin tedavi sürecinde dikkat edilmesi gerekenler

Epilepsi hastalarının yaşam tarzında yapacakları değişiklikler tedavi sürecine olumlu yansıyabilmektedir. Bu doğrultuda yapılması gereken yaşam tarzı değişikliklerini şu şekilde özetleyebiliriz:

Aşırı alkol tüketiminden kaçınmak.
İlaçları doğru ve doktorunuzun söylediği şekilde almak.
Nikotin kullanımından uzak durup, sigarayı bırakmak.
Uykuyu yeterli düzeyde almak. Zira uyku eksikliği ve yetersiz uyku nöbeti tetikleyebilir.
Egzersiz yapmak.

Tanı koymada nöbeti gören kişinin ayrıntılı ve dikkatli olarak dinlenmesi önemli

Epilepsi hastalığı tanısını tek başına koyduran bir test yoktur. Tanı koymada en önemli nokta hastanın nöbeti hakkında etrafındakilerin verdiği bilgidir. Özellikle nöbeti gören kişinin ayrıntılı ve dikkatli olarak dinlenmesi gereklidir. Sonrasında yapılan ayrıntılı genel ve nörolojik muayene ardından bazı kan tetkikleri ve EEG (elektroensefalografisi) istenir. Tanı konulmasında en önemli tetkiklerden birisi EEG’dir. Beyin Bilgisayarlı Tomografi (BT) veya Beyin Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) epilepsi nöbetlerine neden olan olayların ya da yapısal bozuklukların ortaya konmasında yardımcı olur.

Epilepsi tedavi edilebilen bir hastalıktır

Tedavinin en önemli amacı nöbetlerin durdurulmasıdır. Tedavide çeşitli ilaçlar kullanılır ve ilaç seçimine karar verirken nöbetin tipi, atakların sıklığı, hastanın yaşı, eşlik eden diğer hastalıkların varlığı önem taşımaktadır. Hastaların çok büyük kısmında ilaç tedavisi ile nöbetler kontrol altına alınır. Belli bir grup ilaç tedavisine dirençli uygun hastada cerrahi tedavi ile de başarılı sonuçlar elde edilmektedir.