Recep ERÇİN
KPMG Türkiye’nin “KPMG Perspektifinden Birleşme ve Satın Alma Trendleri 2024” raporunun açıkladığı toplantıda konuşan KPMG Türkiye yöneticileri, Rusya’daki gelişmeler paralelinde Kazak sermayesinin güvenli liman ihtiyacı, Suriye’deki gelişmelerin getireceği fırsatlar ve Trump ile ilişkiler iyi yönetilirse bunun sağlayacağı olumlu etkinin Türkiye’ye yatırımcı girişine neden olacağını ifade ettiler. Bu noktada halihazırda Kazak sermayesinin Türkiye’de banka alımına sıcak baktığını, Almanlar’ın ise sigorta sektörüne yönelik talepleri olduğunu dile getiren KPMG Türkiye yöneticileri, geçen çeyrekte dünya çapında savunma sanayi teknolojileri alanında gözlenen birleşme ve satın almaların 2025’te Türkiye’ye de sirayet etmesini beklediklerini vurguladılar.
Türkiye fonların odağına girmeye başladı
Trump’ın ABD Başkanı olarak görev yapacağı dönemde önceki deneyimden hareketle dünyanın her an her şeyin olabileceğine daha açık olduğunu ifade eden KPMG Türkiye uzmanları ile sohbetimizde aldığımız notlar şöyle oldu: “Buna belirsizliğin öngörülebilirliği diyebiliriz. Türkiye’de teknoloji tarafında bir exit olursa, yatırım alınırsa Hepsiburada’nın üzerinde değerleme ile olur. Herkes yapay zekaya yatırım yapıyor. Geçen dönemde ‘Türkiye bizim odağımızda yok’ diyen iki fon sözleşme yaptı ve 2025’i değerlendirecekler. Endüstriyel üretimde ve sağlık sektöründe gelişmeler bekliyoruz. Genelde en az 150-200 milyon dolarlık işlere bakanlar şimdi ARGE’si ve projeleri çok iyi olduğu için küçük bazı işletmelerle de ilgileniyorlar. Enflasyon muhasebesini elbette yabancıya anlatmak çok zor. Kur da olması gerekenin altında. ‘Kur neden düşük veya enflasyon bu kadar yüksek mi?’ diyorlar. Gri listeden çıkışla, risk azaldığı için varlık fiyatlamalar artışa geçti.”
2025’te bankacılık tarafında birleşme ve satın almalar anlamında hareketlilik beklediklerini ifade eden KPMG Türkiye yöneticileri şunları aktardılar: “Sigortada Almanya’dan Türkiye’ye yatırım bekliyoruz; birkaç işlemle yabancı bir oyuncunun girme durumu var. Bir Alman şirketinin birkaç sigorta şirketine ilgisi var. Tamamlayıcı sağlık nedeniyle ilgi var. Koç’un da bu alanda; biyoteknoloji ve sağlık alanında her sene bir yatırımla devam edeceğini düşünüyoruz. Farklı bir şey yapan varsa Koç’un odağında olacak. Türkiye Varlık Fonu tarafındaki şirketler özelinde; beklentilerle fiyatlar örtüşmüyor. Bir satış olacaksa premium bir fiyata satılır. Ama Varlık Fonu tarafında satış için hazırlık var. Medya ve yapım şirketleri 2025 için de revaçta olacak. Çin hep konuşulur gelir bakar ama bir sonuç olmaz. Kendi içlerinden bir rahatlama gelirse bir pazar var ama nihayete erdiği çok nadir görülüyor. Japonya bize daha yakın. İsrail’deki olaylar doğrudan ilgili olmasa da jeopolitik anlamda olumsuz etkiliyor. Çin değil belki ama başka Uzakdoğulular için beklenti var; Asya Kalkınma Bankası Türkiye’de ekip oluşturuyor.”
KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Hizmetleri Lideri, Şirket Ortağı Özge İlhan Acar da 2025’e ilişkin beklentilerini şöyle dile getirdi: “Türkiye için 2025, enflasyonu düşürme ve makroekonomik istikrarı sağlama hedefi doğrultusunda sıkı para politikası ve bütçe açığını azaltmaya yönelik mali düzenlemelerle şekillenmesi öngörülürken; yatırımcı dostu politikaların da etkisiyle bir süredir cazibesini koruyan medya ve telekomünikasyon ve enerji sektörlerine ek olarak, endüstriyel üretim ve otomotiv alanında faaliyet gösteren şirketler ile ileri teknoloji kullanarak katma değerli üretim yapan şirketlerdeki satın alma aktivitelerinin artarak devam etmesini beklemekteyiz.”
Geçen yılın dikkat çeken satışları
Türkiye’de 2023 yılında herhangi bir mega işlem (değeri bir milyar dolar ve üzerindeki işlem) gerçekleşmezken, 2024’te yılın tek mega işlemi, Kaspi.kz’in Hepsiburada’nın yüzde 65,4’lük payını 1,1 milyar dolar karşılığında satın alması oldu. Yılın en büyük işlemi olan Hepsiburada’ya ek olarak TMT’de gerçekleşen ve ikinci en büyük işlem olan diğer işlem ise ABD merkezli finansal yatırımcı General Atlantic’in Insider’a yaptığı 500 milyon dolarlık ileri aşama yatırım oldu. 2024 yılı, doğal kaynakları da kapsayan enerji sektöründe önemli satın almalarla dikkat çekti. Bu sektörde gerçekleşen yılın en büyük işlemi, Birleşik Krallık merkezli ACG Metals’in Polimetal Madencilik’i 225,5 milyon ABD doları işlem değeriyle satın alması oldu. Bir diğer önemli işlem de Palmet Enerji’nin Zorlu Enerji Dağıtım’ı 200 milyon ABD doları karşılığında satın alarak bu alandaki etkinliğini arttırması oldu. 2018 yılında Türkiye’nin lojistik devi UnRoro’yu satın alarak sektöre ve ülkeye olan ilgisini kanıtlamış Danimarka’lı DFDS, Kasım 2024’te Ekol Transport’un yüzde 100 hissesini 253,6 milyon ABD doları bedel ile satın alarak yılın önemli işlemlerinden birini gerçekleştirdi. Fransa menşeili Curium Pharma ise Nisan 2024’te ilaç ve sağlık alanında faaliyet gösteren Eczacıbaşı Monrol’un yüzde 50 hissesini 121,8 milyon ABD doları karşılığında satın aldı.
Türkiye’de toplam hacim 10,1 milyar dolar
KPMG Perspektifinden Birleşme ve Satın Alma Trendleri Raporuna göre 2024’te dünyada birleşme ve satın alma işlemleri hacmi 3 trilyon ABD dolar seviyesine ulaşarak bir önceki yıla kıyasla 270 milyar dolarlık artış gösterdi. Türkiye’deki birleşme ve satın alma işlemleri nde toplam 475 işlem ve açıklanan 5,3 milyar dolar işlem hacmiyle geçen yıla kıyasla işlem sayısında bir azalma yaşanmış olsa da işlem hacminde artış gözlemlendi. Değeri açıklanmayan işlemlerin değerleri de göz önünde bulundurulduğunda, toplam işlem hacminin de artarak 2024 için 10,1 milyar dolar seviyesinde olduğu öngörüldü.