Recep ŞENYURT
Hatay’ı deprem sonrası daha dayanıklı ve sürdürülebilir bir şehir haline getirmenin yanında, ekonomik anlamda ayağa kaldırmak, kültürden sanata, spordan sağlığa, ulaşımdan sosyal hayatın iyileştirilmesine kadar çalışmalar sürüyor.
Kentin stratejik öneminin yanında yaş meyve sebze, lojistik ve demir çelik ürünleri başta olmak üzere Türkiye’nin en önemli şehirlerinden biri olduğuna dikkat çeken Hatay Valisi Mustafa Masatlı, Hatay’da dünyanın en büyük ihya ve inşası ile iyileştirme operasyonunun yapıldığını kaydetti. Hatay insanının kentine olan düşkünlüğüne dikkat çeken Masatlı, “İnsanlarımız kentlerine dönmek, burada yaşamlarına devam etmek istiyor. Bizim de tüm çabamız bir an önce kalıcı konutları tamamlayıp insanlarımıza güvenli bir şehir sunabilmek. Bunun için olağanüstü bir çaba ve gayret ile çalışıyoruz” diye konuştu.
18.7 milyon metreküp enkaz 11 ayda kaldırıldı
Hatay Valisi Mustafa Masatlı, 6 Şubat depreminde il genelinde büyük yıkım yaşandığını belirterek, 87 bin 230 yapı ve 322 bin 639 bağımsız bölümün yıkıldığını veya ağır hasar aldığını hatırlattı. Deprem sonrası ortaya çıkan toplam enkaz miktarının 18.7 milyon metreküp olduğunu ifade eden Vali Masatlı, bunun 36.8 milyon metrekareye denk geldiğini kaydetti.
Vali Masatlı, Hatay genelinde normal iş programına göre 2,5 yıl sürmesi öngörülen enkaz kaldırma çalışmalarının, günlük 350-400 binanın yıkılmasıyla planlanandan çok daha kısa sürede, 11 ayda tamamlandığını açıkladı, çalışmalar kapsamında, ortaya çıkan enkazın 23 farklı alana döküldüğünü söyledi. Masatlı, yapılan hızlı ve etkili çalışmaların şehirde hayatın yeniden normale dönmesi için önemli bir adım olduğunu vurguladı.
Hatay depreminde ortaya çıkan enkazın çevreye duyarlı şekilde bertaraf edilmesi ve yeniden kazandırılması amacıyla “Deprem Enkazının Çevreye Duyarlı Yönetimi ve Tehlikeli Atıkların Güvenli Bertarafı Projesi” de hayata geçirildi.
Vali Mustafa Masatlı, Altınözü ilçesi Enek Döküm Sahası’nda kurulan tesisin enkaz ayrıştırma ve geri kazanım konusunda ülkemizde hayata geçirilen ilk tesis olduğunu bildirdi. Projenin Japon Hükümeti ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) işbirliğinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Valilik koordinesinde yürütüldüğünü aktaran Vali Masatlı, tesisin yılda 1 milyon ton enkazı ayrıştırma kapasitesine sahip olduğunu bildirdi.
Vali Masatlı, Hatay genelinde 151 bin 811 konut, 21 bin 755 ticarethane, 787 ahır olmak üzere hak sahipliği kabul sayısının 173 bin 353’e ulaştığını anımsattı. Yapılması gereken konut sayısının 136 bin 250, yapılması gereken işyeri sayısının 15 bin 816 ve yapılması gereken ahır sayısının toplam 152 bin 821 olduğunu kaydeden Masatlı, Hatay’da yerinde dönüşüm kapsamında, işyeri için 16 bin 830, konut için 78 bin 818, ahırlı konut için 332 başvuru olmak üzere, toplam 95 bin 980 başvuru bulunduğunu, il genelinde 3 bin 692 bağımsız birim için toplam 727 yapı ruhsatı / kırsal inşaat izin belgesi düzenlendiğini, ruhsat alım oranının ise yüzde 3 olduğuna dikkat çekti.
“Riskli alanın imar planı itiraz başvuruları değerlendirildi”
Hatay’ın önemli merkezlerinden olan Kurtuluş Caddesi, Kemalpaşa caddesi ve Tarihi Uzun Çarşıda çalışmaların sürdüğünü aktaran Vali Masatlı, “Kurtuluş Caddesi’nde 69 tescilli yapımızın 64’ünde çalışmalarımız tüm hızıyla devam ediyor. Kemalpaşa Caddesi’nde 426 adet iş yerinin yapımı planlandı. 6 Şubat depremlerinin ikinci yıl dönümünde 194 işyeri hak sahiplerine teslim edilecek.
Tarihi uzun Çarşı’da bir yandan yıkımlarımız devam ederken etap etap yapım çalışmaları sürüyor. Tarihi Uzun Çarşı, eskisinden daha güçlü şekilde inşa edilecektir” dedi. Masatlı, 307 hektarlık riskli alanın revize koruma amaçlı imar planı itiraz başvurularının da değerlendirilerek, askıya çıkıldığını aktardı.
Hatay’da prefabrik işyerleri hayata geçirildi
Hatay Valisi Mustafa Masatlı, deprem sonrasında yıkılan veya ağır hasar gören iş yerlerinin yerine yenilerinin yapılması ve bölgenin ekonomik kalkınmasına katkı sağlanması amacıyla hayata geçirilen projeler hakkında bilgi verdi.
Vali Masatlı, 6 bin 180 prefabrik iş yerinin inşa edildiğini, ayrıca Antakya Gastronomi Çarşısı ve Kültür Sanat Çarşısı’nın tamamlandığını duyurdu. Antakya Gastronomi Çarşısı projesi kapsamında 18 adet restoranın tamamlandığını belirten Masatlı, restoranın yaklaşık 150 metrekare kapalı ve açık alana sahip olduğunu ifade ederek, “Eski Antakya Evi görünümlü restoranlarımızı, mimarisi ve peyzajı ile eski Antakya sokakları ve Asi Nehri temsili konseptinde şehrimize kazandırdık.
Bu çarşı, yüzyıllara dayanan mutfak kültürümüzü yaşatacak ve dünya ile buluşturacaktır. Aynı sofrada birleşen halkımızın birliğinin, dayanışmasının ve kardeşliğinin en güzel ifadesi olacaktır” dedi. Defne ilçesi Çekmece Mahallesi’nde son dokunuşları yapılan Kültür Sanat Çarşısı’nın da kültürel ve sanatsal faaliyetlerin merkezi olacağına dikkat çeken Masatlı, hayata geçirilen projelerin Hatay’ın kültürel ve gastronomi değerlerini yeniden canlandıracağını vurguladı.
Vali Masatlı, “7 restoran, 1 kafe, 82 adet dükkânın yer aldığı çarşıda; el sanatları satış dükkânları, gastronomi eğitim alanları, 40 kişilik cep sinema, konferans salonu, sanat eğitim salonu, etkinlik alanları, basketbol sahası ve spor aletleri alanı bulunacak. Ayrıca, atıl durumdaki gemi konteynerleri restoran olarak dönüştürülerek hizmete sunulacak” dedi.
Kadınlar coğrafi işaretli ürünleri dünyaya pazarlıyor
Vali Masatlı, Hatay’da mevcut 35 kadın kooperatifine ek olarak 14 yeni kadın kooperatifi kurulduğunu ve toplam sayının 49’a ulaştığını belirtti. Bu kooperatiflerin ürünlerinin satış ve pazarlamasını kolaylaştırmak için Belen ilçesinde bir lojistik merkezi kurulduğunu ifade eden Masatlı, merkezin coğrafi işaretli ürünlerin Türkiye geneline ve dünya pazarlarına ulaştırılmasına imkân sağladığını bildirdi. Kadın kooperatiflerine yönelik destekler kapsamında, 672 bin 750 TL hibe desteği sağlandığını aktaran Masatlı, konteyner kentlerde kadınların istihdamına yönelik sayacılık kursu atölyelerinin açıldığını söyledi.
Ayrıca, kadın kooperatiflerine 30 yeni iş yeri tahsis edildiğini belirten Masatlı, kooperatiflerin ürünlerini tek bir çatı altında tanıtmak ve satmak için HayatHatay üst markası ve www.hayathatay.com adlı web sitesinin oluşturulduğunu ifade etti. Türk Patent ve Marka Kurumu’nun 2023 yılı verilerine göre Hatay’ın, coğrafi işaret başvurularında Türkiye birincisi olduğunu anımsatan Vali Masatlı, Hatay’ın coğrafi işaret tescili almış ürün sayısını 25’ten 38’e çıkardıklarını ve yapılan 86 yeni başvuruyla bu sayıyı 124’e ulaştırmayı hedeflediklerini dile getirdi.
“Hatay’ı gençlerimizle birlikte inşa edeceğiz”
Eğitim yatırımları için 9,75 milyar lira tutarında kaynak sağlandığını kaydeden Vali Masatlı, “Yatırım programları ile birlikte, 5 Şubat tarihinde 14 bin 700 olan derslik sayısının 16 bin 700’e ulaştırılarak, eskisinden de iyi bir Hatay’ı gençlerimizle birlikte inşa edeceğiz” diye konuştu. İskenderun’da 762 kişi kapasiteli modüler öğrenci yurdunun tamamlandığını, bin kişi kapasiteli Antakya Öğrenci Yurdu ile 750 kapasiteli İskenderun Öğrenci Yurdu inşasının başladığını anımsatan Vali Mustafa Masatlı, yurt ve spor tesislerinin bakım ve onarımı ile diğer ilçelere yapılacak gençlik merkezleri, spor salonları ve yüzme havuzları ile stadyum bakım ve onarımlarına 6.5 milyar TL destek verildiğini bildirdi.
Sağlık alanındaki yatırım bedelinin 16,2 milyar lira olduğunu anımsatan Vali Masatlı, 18 yeni aile sağlığı merkezi ile 1.000 yataklı Hatay Şehir Hastanesi’nin de yatırım programına alındığını duyurdu. Vali Masatlı, Dörtyol-Hassa otoyol ve demiryolu projesinin 44 milyar liraya ihale edildiğini, 21.5 milyar lira tutarında kaynak ayrılan İskenderun-Topboğazı otoyolu ve Antakya bağlantı yolunun yapım çalışmalarına başlandığını, Dörtyol-Erzin yolu yapımının tamamlandığını, 11,9 milyar lira yatırım bedelli havalimanı onarımı ve yeni pist çalışmalarının sürdüğünü, ayrıca 3.8 milyar lira yatırım bedelli İslahiye-Hassa Kırıkhan, Antakya-Reyhanlı yolu ve Hatay Havalimanı yolu projesi yol yapım çalışmalarının devam ettiğini açıkladı.
Sanayi siteleri için 3.75 milyar lira kaynak ayrıldı
Vali Masatlı, Hatay’da 4 yeni sanayi sitesinin yapımı için 3,75 milyar lira tutarında kaynak ayrıldığını kaydetti. Antakya Sanayi Sitesi’nde hasar alan 530 dükkânın 194’ünün yeniden inşa edildiğini, Antakya Ayakkabıcılar Sanayi Sitesi’ndeki 183 dükkânın,
Erzin Sanayi Sitesi’ndeki 71 dükkânın ve Hatay Sanayi Sitesi’ndeki 104 dükkânın ise yapım çalışmalarının devam ettiğini aktaran Vali Masatlı, Yayladağı ilçesi Şenköy Sanayi Sitesi’nin de yatırım programına alındığını duyurdu.
Tarım ve hayvancılığa 1.8 milyar lira
Tarım ve hayvancılık çalışmalarına 1.8 milyar lira tutarında yatırım ve hibe desteği sağlandığını, depremde hayvanları telef olan vatandaşların tamamına yeni hayvanlarının dağıtımının yapıldığını dile getiren Vali Masatlı, Altınözü Enek Tarıma Dayalı Organize Sanayi Bölgesi’nin de Cumhurbaşkanlığınca alt yapı yapım programına alındığını duyurdu. Vali Masatlı, Hatay’daki 315 işletmeye SEECO Projesi kapsamında 2.5 milyon euro destek verildiğini ayrıca 24 yeni proje için de 450 milyon lira tutarında kaynak sağlandığına vurgu yaptı.
İşletmelerin ayağa kalkması için destek
Hatay’ın kısa zamanda ekonomik anlamda toparlanması amacıyla Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı’nın da
(KOSGEB), 13 bin 204 mikro ve küçük ölçekli işletmeye 4.465 milyar lira, 819 mikro ve küçük ölçekli işletmeye ise 42 milyon lira tutarında hibe desteği sağladığını anımsatan Vali Masatlı, bu kredi ve hibelerin miktarının 4.5 milyar lirayı bulduğuna dikkat çekti.
İçme suyu yatırımlarına 2.4 milyar TL
Deprem sonrası yeniden yapılanma sürecinde Hatay’da içme suyu, kanalizasyon ve atık su altyapısı alanında önemli yatırımlar gerçekleştirildiğini söyleyen Mustafa Masatlı, “Toplam 2.4 milyar TL bütçeyle hayata geçirilen projelerle, içme suyu, kanalizasyon, atık su terfi merkezleri, yağmur suyu terfi merkezleri ve paket atık su arıtma tesislerinin inşaatları tamamlanırken, mevcut atık su arıtma tesisleri onarıldı. Proje kapsamında Reyhanlı’nın yıllardır süregelen içme suyu sorunu tamamen çözüme kavuşturuldu” dedi. Vali Masatlı, şehir genelinde içme suyu altyapısını güçlendiren çalışmalar kapsamında: 10 bin metreküplük bir içme suyu deposu, 1.000 metreküplük bir içme suyu deposu, 3 adet terfi merkezi, 23 bin 500 metre muhtelif çaplarda terfi hattının inşa edildiğini kaydetti.