Amerikalı tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi Ağustos’ta yüzde 3,6’ya yükseldi.
ABD Merkez Bankası (Fed) New York Şubesi, Ağustos ayına ait Tüketici Beklentileri Anketi’nin sonuçlarını yayımladı.
Yaklaşık 1.300 hane halkının katılımıyla gerçekleştirilen anketin sonuçlarına göre, gelecek 12 ayı kapsayan kısa vadeli medyan enflasyon beklentisi, Ağustos’ta 0,1 puan artışla yüzde 3,6’ya çıktı.
Dört aylık düşüşün ardından yükselen kısa vadeli enflasyon beklentisi, Temmuz’da yüzde 3,5 ile Nisan 2021’den bu yana en düşük seviyesini kaydetmişti.
Gelecek 3 yıllık süreci kapsayan enflasyon beklentisi 0,1 puan azalışla yüzde 2,8’e gerilerken, 5 yıllık süreci kapsayan enflasyon beklentisi ise 0,1 puanlık yükselişle yüzde 3 seviyesine ulaştı.
Hanehalkı harcamalardaki artışa ilişkin beklenti ağustosta yüzde 5,4’ten yüzde 5,3’e geriledi. Hane halkı gelirindeki artışa ilişkin beklenti de Ağustos’ta 0,3 puan azalışla yüzde 2,9’a inerken, Temmuz 2021’den bu yana en düşük seviyesini kaydetti.
Bu dönemde konut fiyat artışına ilişkin beklentiler yüzde 2,8’den yüzde 3,1’e çıktı. Böylelikle konut fiyatlarına ilişkin artış beklentisi Temmuz 2022’den bu yana en yüksek değerini aldı.
Fiyat artışlarına ilişkin beklentiler, benzin, gıda, üniversite eğitimi, sağlık ve kira maliyetlerinin hepsinde yükseldi.
ABD’de Ağustos ayı enflasyonu çarşamba günü açıklanacak
ABD’de geçen ay açıklanan verilere göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Temmuz’da aylık bazda yüzde 0,2 ile beklentiler dahilinde, yıllık bazda ise yüzde 3,2 ile piyasa beklentilerinin altında artış kaydetmişti.
Ülkede çarşamba günü açıklanacak Ağustos ayı enflasyonuna ilişkin piyasa beklentisi ise aylık yüzde 0,6 ve yıllık yüzde 3,6 olması yönünde.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre ağustos ayında TÜFE %9,09 artışla yıllık bazda enflasyon önceki ay seviyesi %47,83’den %58,94’e yükseldi.…
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre ağustos ayında TÜFE %9,09 artışla yıllık bazda enflasyon önceki ay seviyesi %47,83’den %58,94’e yükseldi.
Ekonomistlerin ağustos ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması %7,32 ile yıllık enflasyonun %56,37 olması yönündeydi. Tüketici fiyatları temmuz ayında aylık %9,49 artış göstermişti.
Çekirdek B endeksinin Mayıs 2023’de %47,7, Temmuz 2023’te %54,32’den Ağustos 2023 itibarıyla %63’e fırlaması önümüzdeki aylarda TÜFE enflasyonun yükseleceğini gösteriyor. Sene sonu TCMB beklentisi %62 iyimser bir seviye görünmekte ve gerçekçi beklenti %74 civarında duruyor.
TÜFE yıllık değişim oranları (%), Ağustos 2023
ÜFE, ağustos ayında bir önceki aya göre %5,89, bir önceki yılın aralık ayına göre %31,59, bir önceki yılın aynı ayına göre %49,41 ve on iki aylık ortalamalara göre %71,97 artış gösterdi.
TÜİK’in bülteninde yer alan detaylar şöyle:
TÜFE’deki (2003=100) değişim 2023 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 9,09, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 43,06, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 58,94 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 56,28 olarak gerçekleşti.
Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 24,97 ile konut oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 89,31 ile lokanta ve oteller oldu.
TÜFE ana harcama gruplarına göre aylık değişim oranları (%), Ağustos 2023
Ana harcama grupları itibarıyla 2023 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup yüzde 3,11 ile eğitim oldu. Buna karşılık, 2023 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 16,61 ile ulaştırma oldu.
Endekste kapsanan 143 temel başlıktan (Amaca Göre Bireysel Tüketim Sınıflaması-COICOP 5’li Düzey) 2023 yılı Ağustos ayı itibarıyla, 1 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 4 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 138 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.
Özel kapsamlı TÜFE göstergesi yıllık yüzde 63,52
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’deki değişim, 2023 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 9,32, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 47,21, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 63,52 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 57,77 olarak gerçekleşti.
ENAG %8,6 olarak hesapladı
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) aylık enflasyonu ağustosta yüzde 8,59 olarak hesapladı. ENAG’a göre 12 aylık enflasyon yüzde 128,05. Ocak-Ağustos dönemi enflasyon oranı ise yüzde 83,96 olarak açıklandı.
İstanbul’da aylık enflasyon %8,8
İTO’nun açıkladığı, İstanbul’un aylık enflasyon, yüzde 8,8 ile piyasanın yüzde 7 civarında olan manşet enflasyon beklentilerinin üzerinde artış gösterdi. İTO verilerine göre; İstanbul’da ağustos ayında yıllık enflasyon yüzde 74,2 ile son altı ayın zirvesinde.
Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş, Merkez Bankası kararının ardından Kur Korumalı Mevduatta azalma olduğu yönündeki algının doğru olmadığını belirterek, “Tam tersine…
Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş, Merkez Bankası kararının ardından Kur Korumalı Mevduatta azalma olduğu yönündeki algının doğru olmadığını belirterek, “Tam tersine artış sürüyor” dedi.
Aktaş’ın yazısından ilgili bölüm şöyle:
“Kur korumalı mevduat 18-25 Ağustos haftasında görünürde azalınca bu durum hemen Merkez Bankası’nın bu hesapların tasfiyesi yolunda attığı adımlara bağlandı. Oysa KKM’de gerçekte bir azalma yok, tam tersine söz konusu hafta da artış devam etti. Kaldı ki 18-25 Ağustos haftasında bir azalma olsa bile bu durum Merkez Bankası’nın önlemlerinden kaynaklanamazdı, çünkü Merkez Bankası bu konudaki uygulama talimatını bankalara 28 Ağustos’ta gönderdi.
18-25 Ağustos haftasında KKM’nin gerilediği sonucuna varılmasının altında BDDK verilerini yalnızca TL bazlı okumak yatıyor. BDDK verilerine göre 18 Ağustos’ta 3 trilyon 408 milyar lira düzeyinde bulunan KKM, 25 Ağustos’ta 3 trilyon 369 milyar liraya indi. Ama acaba gerçekte bir azalma var mıydı?
Kurdaki düşüşün cilvesi
BDDK, kur korumalı mevduatı döviz cinsinden de açıklıyor. Buna göre 18 Ağustos’ta 126.4 milyar dolar olan KKM, 25 Ağustos’ta 127.6 milyar dolara çıkmış.
Nerede düşüş! Yok tabii ki!
Peki KKM döviz bazında artarken TL bazında nasıl mı düşmüş; yanıt çok basit, kur hareketinden dolayı. BDDK verilerine göre 18 Ağustos’ta 26.96 olan dolar kuru, 25 Ağustos’ta 26.40’a inmiş.
KKM’yi döviz cinsinden izlemek çok daha doğru; çünkü KKM’nin çok önemli bir kısmının, artık yüzde 60’ı mı, 70’i mi, yoksa daha fazlası mı; dövizden dönüşümle oluştuğu biliniyor. TL ile açılan kısım da dövize endeksli ama doğrudan DTH dönüşümle oluşturulmuş hesaplar zaten döviz. O yüzden de bu hesapları TL’ye çevirip “Şu kadar arttı ya da azaldı” demek çok fazla anlam ifade etmiyor.
Merkez Bankası’nın tahminlerin ötesinde faiz artırdığı ve aynı gün yüklü miktarda döviz satarak piyasaya müdahale ettiği 24 Ağustos’un ertesinde kurun düşük kalması KKM’nin TL bazında düşük görünmesi, hatta bir önceki haftaya göre gerilemiş görünmesi sonucunu doğurdu.
TCMB kararının etkisi zaten olamaz
Bir kere KKM’nin gerçekten azaldığı sonucuna varılması yanlıştı.
Hele hele görünürdeki bu azalmanın Merkez Bankası’nın KKM’nin yavaş yavaş tasfiyesini sağlamak amacıyla attığı adımların bir sonucu olduğunu söylemek tümüyle yanlıştı.
Merkez Bankası KKM’nin nasıl bir bela olduğunu görüp bu hesapların azalmasını sağlayacak yönde bir dizi adım attı. Bu adımlar ne ölçüde etkide bulunacak bunu henüz görmedik. Görmedik; çünkü Merkez Bankası bu önlemlerle ilgili uygulama talimatını bankalara 28 Ağustos’ta gönderdi. Dolayısıyla ortada henüz uygulama talimatının bulunmadığı 18-25 Ağustos haftasında bu kararın etkisi olamazdı.
TCMB kararı işe yarar mı?
Merkez Bankası KKM azalsın istiyor, özellikle de TL ile açılan KKM’de bunu daha çok önemsiyor. Çünkü kendi halinde duran TL tasarruflar “uyandırıldı” ve dövizin getirisine alıştırıldı. Şimdi TL ile açılan hesapların yükü de Merkez Bankası’nda ve bu yük olabildiğince azalsın isteniyor. Amaç belli; “TL mevduat yine TL mevduata dönsün”, bu sağlanmaya çalışılacak.
Ama TL tutup yıllarca enflasyona ezilen, daha sonra ise dövizin getirisine alıştırılan tasarruf sahibi bu getiriden öyle hemen vazgeçer mi? Bankaların çok iyi faiz önerip bu tasarruf sahiplerini KKM’den vazgeçirebilmesi kolay olur mu? Öyle bir faiz teklif edilecek ki bu cazip bulunacak. Yetmez, ayrıca dövizin çok artmayacağı algısı hakim kılınacak.
DTH’den dönüşümle KKM hesabı açtıranları TL mevduata döndürmek ise çok daha zor. Zaten eskiden beri döviz tutma alışkanlığı olan bu tasarruf sahipleri nasıl bir oran görecekler de TL mevduata dönecekler!
Bankaların TL mevduata verdiği faiz, enflasyonun gelecekte ulaşacağı tahmin edilen düzeyin neredeyse ancak yarısı kadar. Bu durumda siz olsanız ne yapardınız?
KKM’nin Merkez Bankası’na yükü var mı, yok mu?
Kur korumalı mevduat için kur farkı olarak bütçeden geçen yılın mart-aralık döneminde (ilk ödeme martta başladığı için) 92,5 milyar lira ödendi. Bu yılın temmuz ayı ortasına kadar yapılan ödeme de 59,5 milyar lira oldu. Topluyoruz, bütçeden çıkan 152 milyar lira.
DTH dönüşümlü hesapların kur farkını Merkez Bankası ödüyor. Bütçeden yapılan ödemeler de temmuz ayı ortasından itibaren Merkez Bankası’na devredildi.
Temmuz ve ağustosta çok yüklü ödeme olacağı biliniyor. Bu iki ayın toplam yükünü 411 milyar lira olarak tahmin etmiştik. (Ekonomi 17 Ağustos 2023.)
Merkez Bankası’nın DTH dönüşümlü hesaplara ödediği kur farkı geçen yıl yaklaşık 90 milyar liraydı, bu yılki tutarı bilmiyoruz, o devlet sırrı! Özellikle temmuz ve ağustos ödemesi merak konusu ama dedim ya devlet sırları açıklanmaz!” (Kısa Dalga)
Bu hafta veri akışı yoğun. Piyasalar, ABD tarafından gelecek istihdam verileri ile Fed’in enflasyon ölçümünde baz aldığı Çekirdek Kişisel Tüketici Giderleri (PCE) verisine odaklanacak.
Herkese iyi haftalar.
Salı günü işveren anketine dayalı İş İmkanları ve Personel Değişim Oranı JOLTS verilerini alacağız. Çarşamba günü Almanya tarafından gelecek Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verisi ve ABD tarafında Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) verisine odaklanacağız. Büyüme verisi resesyon riskine karşı fikir edinmemizi sağlayacağı için, dikkat etmemiz gereken önemli bir konu.
Perşembe günü ise Euro bölgesi TÜFE ve ABD tarafında PCE verisini alacağız. Cuma günü ise işsizlik oranı, ortalama saatlik kazançlar, tarım dışı istihdam verilerini alacağız.
Fed Başkanı Powell, Jackson Hole toplantısında enflasyon hedefinin %2’ye indirmekte kararlı olduklarını ve gerekirse ek faiz artışlarına ihtiyaç duyulacağı vurgusunu yapmıştı. Öte yandan iş gücü piyasasında beklendiği gibi soğumadığına dair işaretlere dikkatli olduklarını ve de verileri yakından takip edeceklerini belirtmişti. Beklenti üzerinde gelecek veriler, riskli piyasalardan kaçışa zemin hazırlayabilir ve DXY’de pozitif etki sağlayabilir.
Kripto para piyasalarında ise hacimlerin oldukça düşük olduğunu gözlemliyoruz. Bitcoin haftalık kapanışında yukarı dönüşe dair bir sinyal alamadık.
ABD Hazine Bakanlığı, kripto para brokerlerine yönelik merakla beklenen düzenleme önerilerini yayınladı. Özellikle bireysel doğrulayıcıları ve madencileri muaf tutmayı seçti.Kurallar kabul edildiği takdirde 2025 vergi yılı için 2026’da yürürlüğe girecek. Topluluk bunu hoş karşılamadı.
2 Eylül’de SEC Blacrock’ın spot Bitcoin ETF başvurusunu ertelerse eğer aradığımız kan için daha fazla zaman beklememiz gerekebilir.
Kilit açılımlarına da göz atalım:
Ekonomik Takvim
29 Ağustos Salı
ABD – İş İmkanları ve Personel Değişim Oranı (JOLTS) Beklenti: 9.793M – 17.00
ABD – ADP Tarım Dışı İstihdam Değişikliği Beklenti: 195k Önceki: 324k – 15.15
ADP Ulusal İstihdam Raporu; yaklaşık 400.000 ABD çalışanının bordro verilerine dayalı olarak hazırlanan, tarım dışı, özel istihdam alanlarındaki aylık istihdam değişimi ölçüsüdür. Devlet verilerinden iki gün önce açıklanır ve devletin tarım dışı bordro raporu öncesi iyi bir gösterge olarak nitelendirilebilir.
31 Ağustos Perşembe
Euro Bölgesi – Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) (Yıllık) Beklenti: %5,1 Önceki: %5,3 – 12.00
ABD – Çekirdek Kişisel Tüketim Giderleri Fiyat Endeksi (Yıllık) Beklenti: %4,2 Önceki: %4,1 15.30
1 Eylül Cuma
ABD – İşsizlik Oranı Beklenti: %3,5 Önceki: %3,5 – 15.30
ABD – Tarım Dışı İstihdam Beklenti: 170k Önceki: 187k – 15.30
ABD – Ortalama Saatlik Kazançlar (Aylık) Beklenti: %0,3 Önceki: %0,4 – 15.30
Bitcoin Teknik Analizi
Hacimlerin oldukça düştüğü bir haftada Bitcoin 25.800 – 26.800 dolar seviyeleri arasında yatay harekete hareketine devam ediyor. Günlük grafikte mavi çizgi ile belirttiği 26.800 seviyeleri üzerinde mum kapanışları gelmedikçe bir sonraki durağı olan 28.300 dolar seviyelerine ilerlemesi mümkün olmayacaktır. Aşağı doğru olası bir hareket için yeşil kutu ile belirttiğim 25.560 – 25.720 dolar seviyelerini kaybetmemesi gerekiyor. Bölge kaybedilirse bir alt seviyeler olan 21.900 – 23.550 dolar seviyelere doğru hareket edebilir.
Bitcoin: Spent Output Profit Ratio (SOPR)
Makro piyasa duyarlılığı içerisinde, belirli bir zaman diliminde gerçekleşen kar ve zararlar hakkında bilgi sağlar. Zincir üzerinde taşınan tüm kripto paralar için gerçekleşen kârın derecesini yansıtır.
SOPR göstergesi aşağıdaki çerçevede değerlendirilebilir: 1’den büyük SOPR değeri, satışların ortalamada kârla gerçekleştiği anlamına gelir (satılan fiyat, ödenen fiyattan yüksektir). 1’den küçük SOPR değeri , satışların ortalamada zararla gerçekleştiği anlamına gelir (satılan fiyat, ödenen fiyattan düşüktür). Tam olarak 1 olan SOPR değeri, kar ve zarar eşittir.
Geçtiğimiz Haftanın En Çok Yükselen Kripto Para Birimleri
Rollbit Coin (RLB) %31,7
dYdX (DYDX) %15,6
Toncoin (TON) %9,2
Bitcoin Cash (BCH) %3,6
Mantle (MNT) %2,7
Geçtiğimiz Haftanın Öne Çıkan Kripto Para Haberleri
Pepecoin ekip üyeleri 16 milyon dolar çaldı
24 Ağustos’ta PEPE’nin fiyatı, topluluğun projeye ait multisig cüzdanından 16 milyon dolar değerinde PEPE’nin çekildiğini ve birkaç borsaya gönderildiğini tespit etmesinin ardından, potansiyel bir dolandırıcılık korkusuyla yaklaşık yüzde 15 oranında düştü.
Projenin kalan son ekip üyesi, “Daha sonra, PEPE ile ilişkilerini sonlandırmak amacıyla kendilerini multisig’den çıkardılar. Ayrıca, tüm sosyal medya hesaplarını sildiler ve bana ‘multisig güncellendi, artık tam kontrol sizde’ şeklinde bir mesajdan başka bir şey bırakmadılar.” diyerek sözlerini tamamladı.
Fed Başkanı Powell, Jackson Hole’da konuştu: Daha fazla faiz artışına hazırız
Fed Başkanı Powell, “Bizim görevimiz enflasyonu düşürmek. Enflasyon sürdürülebilir yüzde 2 hedefine hareket edene kadar faizlerin kısıtlayıcı seviyede tutma niyetindeyiz. Enflasyonu daha da yavaşlatmak için Fed ek faiz artırımlarına ihtiyaç duyabilir” ifadelerini kullandı.
Powell, yeniden faiz artışı konusunda dikkatli davranacaklarını belirterek, “Enflasyonun düşürülmesi için daha yumuşak işgücü piyasası gerekli olabilir. Fed, ekonominin beklendiği gibi soğumadığına dair işaretlere karşı dikkatli. Bir sonraki faiz kararı verilere bağlı olacak” dedi.
ABD Hazine Bakanlığı’ndan kripto düzenlemesi hamlesi
Önerilen kurallar uyarınca, kripto brokerleri, geleneksel yatırımlar için olduğu gibi muamele görecekler. Bu, vergi mükelleflerinin kazançlarına ilişkin vergi borcu taşıdığı gibi, zararlarını da düşebilecekleri anlamına geliyor. Yeni kurallara göre, komisyoncuların vergi mükelleflerinin önerilen kurallara uygun olarak vergi borcu taşıyıp taşımadığını anlamalarına yardımcı olmak için yeni bir Form 1099-DA sağlamaları gerekecek.
Whale Alert, 24 Ağustos’ta büyük bir balinanın Bitstamp borsasına 15,13 milyon dolar değerindeki 29,3 milyon XRP’yi transfer ettiğini bildirdi. Balinanın birkaç saat önce 14 milyon XRP’yi Bitso’ya taşıması da satış yönlü hareket ihtimalleri beraberinde getirdi.
Bitcoin’in borsalardaki arzı, son altı yılın en düşük seviyesinde!
Zincir üstü analiz şirketi Santiment, kripto para borsalarındaki mevcut Bitcoin miktarında gözle görülür bir azalma tespit etti. Analiz şirketine göre, şu anda borsalardaki Bitcoin arzı, dolaşımdaki toplam BTC arzının yalnızca yüzde 5,8’ine düşmüş durumda.
Bu seviyenin ise Bitcoin fiyatını yaklaşık 20.000 dolara taşıyan büyük boğa koşusundan, yani 17 Aralık 2017’den bu yana kaydedilen en düşük borsa likiditesi olduğu belirtildi.
