Resmi Gazete’de yayımlanan kararla Birleşik Metal-İş Sendikası’nın grevi 60 gün ertelendi.
Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile; Birleşik Metal-İş Sendikası tarafından bazı iş yerlerinde alınmış olan grev kararları, milli güvenliği bozucu nitelikte olduğu gerekçesi ile 60 gün süreyle ertelendi.
Geçtiğimiz hafta yurtiçinde gözler asgari ücret görüşmelerine çevrilmişken, yurtdışında piyasaların odağında ABD’de beklentiye paralel gelen enflasyon verisi ve Avrupa’da bu yıl 4. kez gerçekleşen faiz indirimi vardı.
1.Milyonların beklediği asgari ücret süreci başladı
Asgari Ücret Tespit Komisyonu ilk toplantısı için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda bir araya geldi. Toplantıdan sonra açıklama yapan Türk-İş Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar ilk toplantıda herhangi bir rakam konuşulmadığını söyledi. İkinci toplantı 16 Aralık’ta yapılacak.
2.İşsizlikte Ekim’de ılımlı artış
TÜİK verilerine göre Türkiye’de işsizlik oranı Ekim’de bir önceki aya göre 0,1 puan artarak yüzde 8,8 oldu. Genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 16,6’ya geriledi. Atıl işgücü oranı ise bir önceki aya göre 1,9 puan artarak yüzde 27,6 oldu.
3.TCMB rezervleri rekor seviyeye dayandı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) brüt rezervleri 6 Aralık haftasında 159,4 milyar dolarla rekor seviyelere yükseldi.
4.ABD’de enflasyon Kasım’da beklentiye paralel geldi
ABD’de Kasım’da tüketici fiyat endeksi aylık olarak yüzde 0,3 ile beklentilere paralel arttı.Çekirdek enflasyondaki yatay seyir Kasım ile birlikte dördüncü ayına yükseldi.
5.Avrupa’da yılın dördüncü faiz indirimi
Avrupa Merkez Bankası (AMB) piyasa beklentileri doğrultusunda faizlerde yılın dördüncü indirimini gerçekleştirdi. Son kararla birlikte mevduat faizi yüzde 3 seviyesine indirildi. Karar metninde enflasyonun yüzde 2’lik hedef seviyesi etrafında istikrar kazandığı vurgulandı.
6.Çin 13 yıl sonra ilk kez parasal duruşunu değiştirdi
Çin’de Politbüro toplantısında ekonomiye ilişkin kritik mesajlar çıktı. Politbüro para politikasının ılımlı bir şekilde gevşek olacağını belirtti. Mali politikanın ise önümüzdeki yıl daha proaktif olacağı ifade edildi.
7.Sanayi üretiminde yıllık gerileme serisi beşinci ayında
Sanayi üretimi Ekim’de yıllık yüzde 3,1, aylık bazda ise yüzde 0,9 oranında azaldı. Böylelikle sanayi üretiminde Haziran ayında başlayan yıllık gerileme serisi Ekim ayında da devam etmiş oldu.
Ekonomi ve siyaset gündeminde öne çıkanlar…
1- Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, Yakutiye Buz Hokeyi Salonu’nda yapılacak AK Parti Erzurum 8. Olağan İl Kongresi’ne katılacak.
YASAMA YÜRÜTME SİYASET
1- Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Ömer Tepesi Spor Salonu’nda düzenlenecek AK Parti Bartın 8. Olağan İl Kongresi’ne iştirak edecek.
2- Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, AK Parti Afyonkarahisar 8. Olağan İl Kongresi’ne katılacak.
3- Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, AK Parti Edirne İl Kongresi’ne katılacak, Valilik, Sultan 1. Murat Devlet Hastanesi ve 2. Beyazid Külliyesi Sağlık Müzesi’ni ziyaret edecek, İl Değerlendirme Toplantısı’na iştirak edecek.
4- İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu, partisinin Ordu İl Başkanlığının yeni hizmet binası açılışına katılacak.
5- TBMM Genel Kurulunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığının 2025 yılı bütçeleri ele alınacak.
EKONOMİ FİNANS
1- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, AK Parti Batman 8. Olağan İl Kongresi’ne katılacak.
2- Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, YETZ 2024 YETEV Eğitim Teknolojileri Zirvesi’nde yer alacak.
3- Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Valiliği ve Belediyeyi ziyaret edecek, AK Parti Çankırı İl Kongresi’ne katılacak.
4- Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Çoruh Kültür Merkezi’nde düzenlenecek AK Parti Bayburt 8. Olağan İl Kongresi’ne iştirak edecek.
DÜNYA DİPLOMASİ
1- Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye’deki durumla ilgili gelişmeleri tartışmak üzere uluslararası bakanlar düzeyinde Ürdün’de yapılacak toplantıya katılacak.
2- Suriye’de Baas rejimi ve Esed ailesi iktidarının devrilmesinin ardından ülkedeki gelişmeler takip ediliyor.
3- İsrail’in Gazze Şeridi’ne saldırılarına ilişkin gelişmeler izleniyor.
GÜNCEL
1- Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, İletişim Başkanlığınca düzenlenen “Stratcom Forum’24” programının kapanış konuşmasını yapacak.
2- Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, “2. Uluslararası Konferans Milletin Vaizleri Aksa Muhafızları” programına katılacak.
Güney Kore Ulusal Meclisinde, Devlet Başkanı Yoonun aldığı sıkı yönetim kararının anayasayı ihlal ettiği gerekçesiyle azline ilişkin önerge kabul edildi.
Güney Kore ajansı Yonhap’ın haberine göre, milletvekilleri, önergenin görüşüleceği oturum için bugün Ulusal Meclis’te toplandı.
Devlet Başkanı Yoon, aldığı sıkıyönetim kararının anayasayı ihlal ettiği gerekçesiyle azledildi.
Ana muhalefetteki Demokratik Parti ve 5 küçük muhalefet partisi, Yoon’un sıkıyönetim ilanının anayasaya ve yasalara aykırı olduğu gerekçesiyle devlet başkanının görevden alınması için yeni bir önergeyi meclise sunmuştu.
Önergede, 3 Aralık’taki kısa süreli sıkıyönetim ilanının “anayasayı ve yasaları ihlal ettiği”, bu yüzden Devlet Başkanı’nın görevden alınması gerektiği belirtilmişti.
Tarım ve Orman Bakanlığı, 2025 yılı için ihracatı yasak ve kotaya tabi doğal çiçek soğanlarının türlerini belirledi.
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan Doğal Çiçek Soğanlarının 2025 Yılı İhracat Listesi Hakkında Tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlandı.
Buna göre, doğadan toplanan soğan, yoğurt çiçeği, çiğdem, ters lale, zambak, müşkürüm, kara çiğdem, lale, yılan bacağı, yılan pancarı, çakmuz, yılan bıçağı, nilüfergiller, salepgiller, yılan yastığı, kum zambağı, şark sümbülü, censiyan, sıklamen, kardelen, süsen, şakayık ile diğer yumrulu ve soğanlı türler gibi bazı bitkiler ihraç edilemeyecek.
Bazı sıklamen çeşitleri, Toros ve Karadeniz kardeleni ile sarıkokulu için de ihracat kotaları tespit edildi.
Tebliğ, 1 Ocak 2025’te yürürlüğe girecek.
Dünya derin bir dönüşümün içerisinde. Yapay zekâ ve elektrikli otomobillerle başlayan değişim dünyayı yeniden şekillendiriyor. ABD ve Çin bu değişimde başı çekerken, yaşlı kıta Avrupa bu ülkelere ayak uydurmakta zorlanıyor. Siyasette yaşanan lider sıkıntısı Avrupa’nın geleceği yakalayacak önlemleri almasını geciktiriyor.
Dünyada özellikle üretken yapay zekânın gelişmesiyle birlikte iş yapış şekilleri temelinden değişmeye başladı. Ekonomiden sosyal hayata kadar geleceğimizi şekillendirecek yapay zekâ alanında geride kalmamak için ülkeler yarış halinde. Ancak bu yarışta ABD ve Çin arayı oldukça açmış durumda. Avrupa ise bu yarışı daha şimdiden kaybediyor gibi görünüyor. Kıtada güçlü bir siyasi lider konusunda ciddi sıkıntı yaşanıyor.
Almanya ve Fransa’daki siyasi belirsizlik aşırı sağ partilerin giderek güçlenmesine yol açıyor. Kıta İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana aşırı sağın en güçlü olduğu dönemi yaşıyor. Siyasi alandaki bu boşluk ekonomi ve teknolo- jide diğer ülkeleri yakalamak için atılması gereken adımların gecikmesine ya da hiç gelmemesine yol açıyor. ABD inovasyon yaparken, Avrupa kısıtlayıcı regülasyonlarla uğraşıyor.
Devamı Bloomberg Businessweek Türkiye’de!
Dünyanın en saygın ekonomi dergilerinden Bloomberg Businessweek artık Bloomberg HT ekibi tarafından hazırlanan içerikleriyle Türkiye’de! Türkiye ve küresel piyasalarda tüm olup bitenler, hisse senedinden para politikasına hiçbir yerde bulamayacağınız analizler, içerikler ve iş dünyası temsilcileriyle özel röportajlarla Bloomberg Businessweek Türkiye, e-dergi formatı ve yenilenen içeriğiyle yayında!
Tüm içeriklere erişmek için tıklayınız.
Mercedes-Benz Türk İcra Kurulu Başkanı ve CEO’su Süer Sülün “Maliyetlerde ciddi bir artış var, dolayısıyla karlılıklarda ciddi bir erozyon oluştu. Bu erozyon yurtiçi pazarda karlılıkları etkilerken, dış pazarda ülkenin ve üreticilerin rekabetçi gücünü etkiledi. Dolayısıyla Türkiye bugün itibariyle pahalı bir ülke durumuna geldi” dedi.
Mercedes-Benz Türk İcra Kurulu Başkanı ve CEO’su Süer Sülün otomotiv sektörüne dair yaptığı değerlendirmede “2024 yılına biz aslında baya bir sıkılaşacak ve pazarda bir düşüş bekliyorduk ona göre planladık. Umduğumuzdan daha az zor bir yıl oldu, daha az sıkılaştı. Segment bazına bakarsak otomotivde daraldı da diyemeyiz. Türkiye’de Kasım sonu itibariyle hafif ticari ve otomobil olmak üzere 1 milyondan fazla araç satıldı. 2024’te satış olarak 2023’e hemen hemen paralel şekilde kapatacağız. Ağır vasıta tarafı biraz daha farklı davrandı, kamyonda yüzde 12 civarında bir daralma var; ama zaten geçen sene normalin üstünde bir pazar performansı vardı ve hala da iyi bir pazar. Otobüste herhangi bir daralma yok, sadece şehir içinde belediyelerde kamu tasarrufları ile ilgili olarak var biraz daralma var” dedi.
“Türkiye bugün itibariyle pahalı bir ülke durumunda”
Bloomberg HT’ye konuk olan Sülün “Genel bir değerlendirme yapacak olursam otomotiv sektörü 2024 yılında yurtiçi pazarda adetsel anlamda çok büyük bir daralma yaşamadı. Tabi karlılıklarda ciddi problemler yaşıyoruz. Yüksek enflasyonun muhakkak bir negatif etkisi var. Yurtiçi pazarda bir nebze bunu enflasyonla beraber fiyatlara yansıtabiliyorsunuz ama yurtdışı pazarda bunu yapma ihtimaliniz hiç yok.
Maliyetlerde de ciddi bir artış var, dolayısıyla karlılıklarda ciddi bir erozyon oluştu. Bu erozyon yurtiçi pazarda karlılıkları etkilerken, dış pazarda ülkenin ve üreticilerin rekabetçi gücünü etkiledi. Dolayısıyla Türkiye bugün itibariyle pahalı bir ülke durumuna geldi.
Sülün “İhracat yapabilmek için rekabetçi imalat maliyetinizin olması lazım. Bu da son üç yıldır sürekli bozuluyor. Bizim hala otomotiv endüstrisi olarak ana pazarımız Avrupa. Bizim özel olarak üretip Amerika’ya ihraç ettiğimiz otobüslerimiz var; ama ana blok hala Avrupa. Avrupa pazarı kamyonda %7 daraldı ama bizim ihracatımız %44 düştü. Bunun da sebebi maliyet artışlarıyla sizin üretim ağınızdaki farklılaşmalar.
Biz 2023’te toplam üretimimizin yarısını ihraç ederdik, bu sene bu %33’e düştü ki Türkiye’nin de en büyük kamyon ihracatçısı da biziz. Bu denge şu anda ihracatçı aleyhine bozulmuş durumda. Aşırı bir TL değerlenmesi var. Bunun tekrardan yerli yerine gelmesini ümit ediyoruz; çünkü aksi takdirde ülke olarak rekabetçiliğimizi kaybedeceğiz. Bir sürü sektör de bu dengesizlikten muzdarip. Bunun bir geçiş süreci de olduğunu düşünüyorum, bu dengelerin önümüzdeki dönemde düzeleceğini düşünüyoruz” şeklinde konuştu.
“Elektrikli araç tarafında daha fazla altyapı yatırımı ve kamu teşvikini gerekli”
Türkiye’nin özellikle otomotivde elektrikli araç performansının kötü olmadığını belirten Sülün “Bu sene 70 bin civarında elektrikli araç satıldı. TOGG 20 bin aracı aştı; yani otomotiv tarafında iyiyiz. Ama ticari taraf için aynı şeyi söyleyemeyeceğim. Ticari taraf çok sınırlı; çünkü bir takım regülasyonlara ihtiyaç var. ÖTV elektrikli araçlarda daha düşük ama ticari tarafta böyle bir şey söz konusu değil. Elektrikli araç tarafında daha çok altyapı yatırımına ve kamu teşvikine ihtiyacımız var” ifadelerini gösterdi.
Mercedes-Benz’in 2025 hedefleri ilgili ise Sülün “Otobüs işi çok iyi gidiyor, Avrupa’da da çok iyi gidiyor yani 2 yıllık kuyruklar bile var. Şu anda arzımız talebi karşılamıyor. Kamyon için ise pazarın biraz daha daralmasını öngörüyoruz. Sektörde büyüme tahmin etmiyorum ama daralma olacağını düşünüyoruz” dedi.
Spot piyasada bir megavatsaat elektriğin fiyatı, yarın için en yüksek 2 bin 950 lira, en düşük 1050 lira olarak belirlendi.
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, spot elektrik piyasasında işlem hacmi, bugün düne göre yaklaşık yüzde 21,3 azalarak 1 milyar 191 milyon 797 bin 449 lira oldu.
Gün öncesi piyasada bir megavatsaat elektriğin fiyatı, yarın için en yüksek saat 00.00 ve 19.00’da 2 bin 950 lira, en düşük 10.00 ve 12.00 saatlerinde 1050 lira olarak tespit edildi.
Gün öncesi piyasada bir megavatsaat elektriğin aritmetik ortalama fiyatı 2 bin 127 lira 49 kuruş, ağırlıklı ortalama fiyatı 2 bin 150 lira 84 kuruş oldu.
Spot piyasada bir megavatsaat elektriğin fiyatı, bugün için en yüksek 3 bin lira, en düşük 1978 lira 6 kuruş olarak belirlendi.
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Türkiye’de izni olmadan hizmet sunmayı sürdüren 50’den fazla kripto para borsasının internet sitesine erişim engeli getirdi, uzmanlar kararın yatırımcıları koruma amacı taşıdığına işaret ediyor.
SPK, yayımladığı haftalık bültenle faaliyet izni olmayan kripto para borsalarına erişim engeli kararı aldığını duyurdu.
Bültende, Türkiye’de yerleşik kişilere yönelik internet aracılığıyla izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetinde bulundukları tespit edilen ve yurt dışında kaldıraçlı işlem gerçekleştirdikleri belirlenen internet sitelerine Sermaye Piyasası Kanunu’nun ilgili maddeleri uyarınca gerekli hukuki işlemlerin yapılmasına karar verildiği belirtildi.
Bu gerekçelerle 108 internet sitesine erişim engeli getirildi. Bu sitelerin 50’den fazlasını kripto para borsaları oluşturdu.
Yasal çerçeve Temmuz’da oluşturulmuştu
Türkiye’de kripto varlıklara yönelik ilk yasal çerçeve, “Sermaye Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile temmuz ayında oluşturuldu.
Bu kanunla kripto para piyasalarını düzenleme yetkisi SPK’ye verilirken bu alanda hizmet sunacak platformların Kuruldan faaliyet izni alması kararlaştırıldı.
Kanuna göre, Türkiye’de iş yeri açılması, Türkçe internet sitesi oluşturulması, sunulan kripto varlık hizmetlerine ilişkin doğrudan veya Türkiye’de yerleşik kişi ya da kurumlar aracılığıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunulması, ülkedeki yerleşik kişilere yönelik faaliyet olarak kabul ediliyor.
Türkiye’de yerleşik kişilere hizmet veren yabancı kripto para platformlarına da buradaki faaliyetleri için 3 aylık geçiş süreci tanınmıştı.
77 şirket, faaliyette bulunduğunu beyan etti
SPK verilerine göre, kripto varlık hizmet sağlayıcısı olarak faaliyet gösterdiklerini beyan eden 77 şirket bulunuyor.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetine devam etmeyeceklerini bildiren 14 şirket ile başvurusu işlemden kaldırılan ve başvurusu işleme alınmayan 64 şirket yer alıyor.
SPK kararlarına göre, bir kripto varlık hizmet sağlayıcısının “faaliyette bulunanlar” listesinde yer alması, ilgili mevzuat uyarınca Kurulca yetkilendirildiği anlamına gelmiyor. Kuruluşların ikincil mevzuatın yürürlüğe girmesini takiben yetkilendirme için ayrıca başvuru yapması gerekiyor.
Sosyal medya platformu X, üretken yapay zeka modeli Grok 2 sohbet robotunun yeni sürümünün artık 3 kat daha hızlı çalıştığını açıkladı. Şirket blogundan yapılan açıklamada yeni sürümün aynı zamanda istemlere verdiği yanıtların doğruluk oranının da arttırıldığı ve talimat takibi konusunda iyileştirme sağlandığı belirtildi. Test sürecinin başarıyla tamamlandığını söyleyen ekip, yeni sürümün tüm kullanıcılara ulaştığını duyurdu.
HANDE BERKTAN
Elon Musk’ın sahibi olduğu dünyanın en popüler sosyal medya uygulaması X, platforma entegre kullanılabilen üretken yapay zekâsı Grok 2 sohbet robotunu güncellediğini açıkladı.
xAI blogunda paylaşılan gönderiye göre Grok’un yeni sürümü, üç kat daha hızlı çalışıyor. Ayrıca istemlere verdiği yanıtların doğruluk oranı da arttırılırken talimat takibi konusunda iyileştirme sağlandığı belirtildi.
X, Grok’un yeni sürümünü son birkaç haftadır testi tamamlandıktan sonra blogdan açıklamayı yaptı. Test sürecinin başarıyla tamamlandığını söyleyen ekip, yeni sürümün tüm kullanıcılara ulaştığını duyurdu. Açıklamada “Bugün, Grok-2’nin bu yeni sürümünü X üzerindeki tüm kullanıcılara ücretsiz olarak sunmaya başladığımızı duyurmaktan heyecan duyuyoruz” denildi.
Ücretsiz kullanıcılar Grok’a iki saatte bir yalnızca on soru sorabilir. X’in Premium ve Premium+ planlarına abone olanlar daha yüksek kullanım sınırlarına sahip olabiliyor.
XAI ayrıca X’e, kullanıcıların “ilgili bağlamı keşfetmesine, gerçek zamanlı olayları anlamasına ve trend olan tartışmalara daha derinlemesine dalmasına” yardımcı olmak için tasarlandığını söylediği bir “Grok düğmesi” eklendiğini de duyurdu.
