Milyarderler tablosunda yeni sıralama
Elon Musk 256,1 milyar dolar
Elon Musk 256,1 milyar dolar
Fitch Ratings ABD Ekonomik Araştırma Başkanı Olu Sonola Bloomberg HT’ye açıklanan ABD istihdam verisinden sonra “Fed aceleci olmayacak ancak önden yüklemeli faiz indirimleri gelebilir” açıklamasında bulundu.
Fitch Ratings ABD Ekonomik Araştırma Başkanı Olu Sonola Bloomberg HT’ye açıklanan ABD istihdam rakamlarının Fed politikasına etkisini değerlendirdi.
Sonola, Fed’in 50 baz puan faiz indirimine gitmesi için bir sebep görmediğini bu yüzden 25 baz puan faiz indirimi beklediklerini söyledi.
Sonola’nın konuşmasında öne çıkanlar şöyle:
“ABD tarım dışı istihdam verisinin yanında bir tane daha veri takip edeceğiz. Bu veri Kasım toplantısından önce gelecek. Bugün açıklanan veriye de bakarak aslında Fed’in 50 baz puan faiz indirime gitmesi için sebep görmüyorum. 25 baz puanlık indirim daha muhtemel olacak gibi görünüyor. Sonra Aralık’ta 25 baz puan daha indirebilir” dedi.
“Fed aceleci olmayacak ancak önden yüklemeli faiz indirimleri gelebilir”
Sonola, “Önden yüklemeli bir faiz indirimine gitmesi yani 150 baz puan bu yıl olabilir. 100 baz puanda gelecek yıl olabilir. Gelecek yıla girince biraz daha hız kesecekler gibi düşünüyoruz. 2026’da 50 baz puan faiz indirimi gelebilir. Hala ekonomi güçlü bunu bugünkü veriden de gördük. bence Fed faiz indirimleri için çok aceleci olmayacak ama bu yıl önden yüklemeli faiz indirimi gelebilir” diye ekledi.
ABD istihdam verisindeki revizelerden sonra verilere olan güvenilirlik konusunda Solona, “Ekonomilerde revizyonlar her zaman göz önünde bulundurduğumuz konular. Burada biraz pandeminin de etkisi var. Pandemi bir noktada pek çok şeyi değiştirdi” dedi.
“Seçimin sonucu doların gücünü değiştirebilir”
Son olarak dolar hakkında değerlendirmede bulunan Solona, “ABD doları mevcut seviyelerine bakacak olursak biraz oynaklık olduğunu görüyoruz. Gümrük vergileri gündemde, ek olarak gümrük vergisi doları güçlendirir. Fed buna bir cevap vermek zorunda kalır çünkü tarifeler büyümeyi baskılıyor enflasyonist bir etki gösterebilir. Enflasyon daha yükseğe giderse ve para birimi güçlenirse o zaman Fed başka bir şey yapabilir. İthalat maliyetleri arttığı zamansa göreceğiniz şey şu olacak daha fazla yabancı para birimine olan talep azalacak yabancı para birimi dolara karşı zayıflayacak seçimin bir sonucu da doların gücünü değiştirebilir” dedi.
Borsa Aracı Kurumları Yöneticileri Derneği tarafından yapılan açıklamada, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından deprem felaketinin hemen ardından aracı kurumlara tebliğ edilen depo şartı ve açığı satış yasağı kararının uygulanmaması gerekçesiyle…
Aracı kurumlardan Sermeya Piyasası Kurulu’nun (SPK) 53 aracı kuruma kesilen idari para cezalarına itiraz geldi.
Borsa Aracı Kurumları Yöneticileri Derneği tarafından yapılan açıklamada, Ekim 2024 tarih ve 2024/50 sayılı SPK bülteninde ilan edilen ve 6 Şubat 2023 Pazartesi Kahramanmaraş merkezli deprem felaketinin olduğu gün saat 09.52’de, aracı kurumlara tebliğ edilen SPK’nın depo şartı ve açığa satış yasağı kararının uygulanmamasının gerekçe gösterilerek 53 aracı kuruma idari para cezası kesilmesinin açıklamayı zorunlu kıldığı belirtildi.
Açıklamada, yüzbinlerce insanın enkaz altında kaldığı, büyük felaket gününde herkesin 17 Ağustos 1999 depremi sonrasında olduğu gibi borsada işlemlerin geçici olarak durdurulması beklenirken sabah açılış seansının 09.40’da başlatığına dikkat çekildi.
Depo şartı kuralının SPK tarafından 6 Şubat 2023 Pazartesi akşam kaldırıldığı ifade edilen açıklamada, borsada işlemlerinde 8 Şubat 2023 Çarsamba günü gecikmeli de olsa durdurulduğu aktarıldı.
Bir günlük depo şartı kurulanı uyulmaması nedeniyle 1,5 yıl sonra 53 aracı kuruma ceza kesilmesinin isabetli olmadığı dile getirilen açıklamada, “Başta iletişimsizlik, adapte olabilmek için çok kısa zaman olması ve otomasyon sistemlerindeki teknik problemlerin büyük etkisine rağmen bir günlük sürede depo şartı kuralına uygun olmayan son derece cüz’i miktarda işlem gerçekleşmiş olması dikkate alınmayarak, sanki depo şart kural aracı kurumlarca ihlal edilmiş gibi, ayrıca birtakım işlemlerin açığa satış olarak değerlendirilerek olaydan 1,5 sene sonra 53 aracı kuruma konuya ilişkin idari para cezası verilmesinin isabetli bir değerlendirme olmadığını saygıyla kamuoyonun bilgisine arz ederiz” denildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), aylık fiyat gelişmeleri raporunda yıllık enflasyonun enerji ve hizmetlerde daha belirgin olmak üzere tüm ana gruplarda gerilediğini bildirdi. Bir önceki ay düşüş sergileyen gıda fiyatlarının Eylül ayında…
TCMB Eylül ayı aylık fiyat gelişmeleri değerlendirmesini yayımladı.
Raporda yıllık enflasyonun enerji ve hizmetlerde daha belirgin olmak üzere tüm ana gruplarda gerilediği belirtildi.
Tüketici fiyatlarının eylül ayında yüzde 2,97 oranında yükseldiği, yıllık enflasyonun 2,59 puan düşüşle yüzde 49,38 olduğu hatırlatılarak “Yıllık enflasyon, enerji ve hizmetlerde daha belirgin olmak üzere, tüm ana gruplarda gerilemiştir. Bir önceki ay düşüş sergileyen gıda fiyatları eylül ayında işlenmemiş gıda alt grubu kaynaklı olarak görece yüksek bir artış kaydetmiştir. İşlenmiş gıda fiyat artışı ise alt grup genelinde ılımlı gerçekleşerek olumlu bir görünüm arz etmiştir.” ifadesine yer verildi.
”Okula dönüş etkisi öne çıktı”
Enerji fiyatlarının da bu dönemde ılımlı bir seyir izlediği belirtilen raporda “Temel mal grubu aylık fiyat artışı bir miktar yükselmiş, söz konusu gelişmede giyim ve ayakkabı grubu yanında dayanıklı tüketim mallarının etkisi hissedilmiştir. Hizmet grubunda aylık fiyat artışı gücünü korurken, eylül ayında hizmet enflasyonu üzerinde okula dönüş etkisi öne çıkmıştır.” dendi.
“Kira enflasyonu güçlü seyrini korudu”
Bu dönemde sözleşme yenileme oranının yüksek olmasıyla aylık kira enflasyonunun güçlü seyrini koruduğu vurgulandı.
Açıklamada ayrıca “Üretici fiyatları artışı önceki aya kıyasla bir miktar yavaşlamış, yıllık üretici enflasyonu gerileme eğilimini sürdürmüştür. Bu görünüm altında, mevsimsellikten arındırılmış verilerle, aylık değişimler B göstergesinde yatay seyrederken diğer göstergelerde bir önceki aya kıyasla bir miktar yükselmiştir.” ifadeleri yer aldı.
TCMB geçtiğimiz günlerde “Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu”nun kamuoyuyla paylaşılma saatinin 18.00 olarak güncellendiğini bildirmişti.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz enflasyonda geçiş dönemini tamamladıklarını belirterek “Gelecek yıl enflasyonu yüzde 20’nin altına düşürmeyi hedefliyoruz.” dedi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Gelecek yıl enflasyonu 20’nin altına düşürmeyi hedefliyoruz. 2026’da ise yeniden ülkemizi tek haneli rakamlarla buluşturmak istiyoruz.” dedi.
Yılmaz, Ümraniye İş Dünyası Buluşması’nda yaptığı konuşmada, enflasyonu tek haneli rakamlara düşürmek istediklerini söyledi. Yılmaz, “Bu konuda da başından itibaren ‘üç dönem’ olacak dedik. Bir geçiş dönemi, dezenflasyon dönemi, bir de kalıcı fiyat istikrarı dönemi. Geçiş dönemini bu yılın haziran ayı itibarıyla tamamlamış olduk. Son 1 yıllık dönemde depreme rağmen geçen yıl bütçe açığının milli gelire oranı 5,2 oldu, bu sene beklentimiz 4,9. Geçen yıl depremin etkisiyle bazı ekonomistler ‘Yüzde 10’a gidecek.’ diyorlardı bütçe açığı, öyle olmadı. Geçen yılın bu 5,2’sinden deprem harcamalarını düşerseniz, yüzde 1,6 aslında bizim gerçek bütçe açığı, deprem hariç bütçe açığı.” ifadesini kullandı.
Yılmaz, gelecek yıldan itibaren depremin etkisinin azalmaya başlayacağını, gelecek yıl için bütçe açığı beklentilerinin yüzde 3’ler civarında olduğunu ifade etti.
Cari açığın geçen yılın ortalarında 60 milyar dolara yaklaştığını vurgulayan Yılmaz, bugün gelinen noktada 20 milyar doların altında bir rakamla karşı karşıya kaldıklarını ve yıl sonu itibarıyla cari açığın milli gelire oranının yüzde 1,7 olacağını dile getirdi.
Yılmaz, “CDS” denilen ülke risk priminde de ciddi bir gerileme olduğunu, Merkez Bankasındaki rezervlerin 27 Eylül itibarıyla tarihi rekor seviyeye ulaştığını, brüt rezervlerin 157,4 milyar dolar olduğunu vurguladı.
“2026’da yeniden ülkemizi tek haneli rakamlarla buluşturmak istiyoruz”
Haziranla birlikte dezenflasyon dönemine girildiğinin altını çizen Yılmaz, “Başından beri hep söyledik, ‘Bakın yılın ikinci yarısında belirgin bir düşüş olacak.’ dedik. Nitekim mayıs ayına kadar enflasyonunuz arttı, mayısta tepeyi buldu. Mayıs ayından bugüne 26 puanın üzerinde bir düşüş oldu enflasyon oranında. Fiyat düşüşünden bahsetmiyoruz, enflasyon oranının düşüşünden bahsediyoruz. Tabii bu ayrımı yapmak gerekiyor. Son açıklanan rakamımız 49,4. Uzun bir aradan sonra yüzde 50’nin altını görmüş olduk. Yıl sonunda 41,5 gibi Orta Vadeli Programımızda tahminimiz söz konusu. Gelecek yıl enflasyonu 20’nin altına düşürmeyi hedefliyoruz. 2026’da ise yeniden ülkemizi tek haneli rakamlarla buluşturmak istiyoruz.” diye konuştu.
Yılmaz, son 1 yılda Türkiye’de 1 milyonun üzerinde bir istihdam artışı olduğunu, 2024’ün ikinci çeyreğinde toplam çalışan sayısının 32 milyon 661 bin kişiye ulaştığını, bunun tarihi bir zirve olduğunu kaydetti.
İhracatın yıl sonunda 264 milyar dolar olmasını hedeflediklerini belirten Yılmaz, bütün bunların Orta Vadeli Programın çalıştığını, sonuç ürettiğini gösterdiğini söyledi.
Yılmaz, para politikasının önemli olduğunu dile getirerek şunları kaydetti:
“Maliye politikası da önemli. Ama üçüncü bir unsur daha var ki ekonomik programımızda biz bunu daha çok önemli görüyoruz. O da yapısal reformdur. Yani para politikaları ve maliye politikalarını, verimliliği, rekabet gücünü arttırıcı yapısal reformlarla bütünleştirdiğiniz zaman çok daha etkili bir programı hayata geçirme imkanınız oluyor. Biz de geçen yıl yaptığımız bir yenilikle Orta Vadeli Program’a yapısal reform takvimi ilave etmiştik. Bu yıl da onu güncelleyerek devam ettiriyoruz.”
Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikler, tebliğler ve kararlar…
Ekonomi ve siyaset gündeminde öne çıkanlar…
1- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Ofisi’nde Sao Tome ve Principe Demokratik Cumhuriyeti Başbakanı Patrice Emery Trovoada ile çalışma öğle yemeğine ve anlaşmaların imza törenine iştirak edecek.
– Erdoğan, Haliç Kongre Merkezi’nde AK Parti “Özümüzden Geleceğe Türkiye Buluşmaları” programına katılacak. (İstanbul/14.30/15.45/17.30)
2- CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Tuzla ve Bakırköy belediye başkanlıklarını ziyaret edecek (İstanbul/12.30/14.30)
EKONOMİ FİNANS
1- Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, TEKNOFEST alanında incelemelerde bulunacak.
(Adana/12.00)
2- Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, AK Parti Beşiktaş İlçe Başkanlığını, esnafı ve Bebekliler Derneğini ziyaret edecek. (İstanbul/11.30/13.30/14.30)
3- Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ana yürütücülüğünde Adana’da düzenlenen, Anadolu Ajansının da “Global İletişim Ortağı” olduğu TEKNOFEST 2024 devam ediyor. (Adana/09.00-19.00)
YASAMA YÜRÜTME SİYASET
1- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Hadımköy-Arnavutköy Sanayici ve İş Adamları Derneği ile toplantı yapacak, Trabzonlular Memleket Buluşması’na katılacak.
(İstanbul/10.30/15.00) (Fotoğraflı-Görüntülü)
2- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, şantiye ziyaretlerinin ardından basın açıklaması yapacak. (Kahramanmaraş/10.00)
3- MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, partisinin “Siyaset ve Liderlik Okulu’nun 20. Dönem Eğitim ve Öğretim Yılı Açılış Töreni”ne katılacak. (Ankara/13.00)
4- İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu, çiftçilerle pamuk hasadında buluşacak, Adnan Menderes Demokrasi Müzesi’ni ziyaret edecek, parti teşkilatıyla bir araya gelecek. Aydın/12.00/13.55/15.50)
DÜNYA DİPLOMASİ
1- İsrail’in Gazze Şeridi ve Lübnan’a saldırılarına ilişkin gelişmeler ile İran’ın İsrail’e balistik füzelerle düzenlediği saldırının yansımaları izleniyor. (Gazze/Kudüs/Beyrut)
Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) Genel Müdürlüğü ve Yönetim Kurulu Başkanlığına Abdulvahit Fidan atandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasını taşıyan atama kararı, Resmi Gazetede yayımlandı.
Buna göre, BOTAŞ Genel Müdürlüğü ve Yönetim Kurulu Başkanlığını vekaleten yürüten Fidan, BOTAŞ Genel Müdürlüğü ve Yönetim Kurulu Başkanlığına asaleten atandı.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü mezunu olan Fidan, yüksek lisans eğitimini Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Teorisi alanında tamamladı.
Fidanın Ankara Üniversitesi Avrupa Toplulukları Araştırma ve Uygulama Merkezinden Uluslararası İlişkiler konusunda da uzmanlığı bulunuyor.
İngilizce bilen Fidan, BOTAŞ bünyesinde mühendis, müdür, daire başkan yardımcısı, daire başkanı, genel müdür yardımcısı ve yönetim kurulu üyesi olarak çalıştı.
ABD’de enerji şirketlerinin faaliyette bulunan petrol ve doğalgaz sondaj kule sayısı üst üste üçüncü haftasında da sınırlı düşüşünü sürdürdü.
Bir önceki hafta 1 adet azalan petrol ve doğalgaz toplam sondaj kule sayısı, 4 Ekim ile sona eren bir haftalık dönemde 2 adet daha azalarak 585 oldu.
Sondaj kuleleri geçen yılın aynı dönemine göre 34 adet daha aşağıda bulunuyor.
Petrol sondaj kule sayısı 5 adet düşüşle 479 olurken, doğalgaz sondaj kule sayısı 3 adet artarak 102 seviyesine çıktı. İki ürün için ortak çalışma yapan sondaj kuleleri değişmeyerek 4 olarak belirlendi.
Petrol üretimi için geleceğe yönelik öngörüleri belirleyen sondaj kulelerinin 566’sı karada, 18’i açık sularda, 1’i iç denizlerde yer aldı. Önceki haftaya göre sondaj kule sayısı 1 adet, açık sularda 1 adet azaldı.
Kanada’da 5 adet arttı
Aynı hafta Kanada’da sondaj kule sayısı 5 adet artışla 223 seviyesine çıktı. Ülkede petrol kule sayısı 5 adet artışla 157 olurken, doğal gaz kule sayısı 2 adet düşüşle 63, ortak kule sayısı 2 adet artışla 3 oldu.
Meksika’da sondaj kule sayısı 1 adet azalarak 16 olurken, Kuzey Amerika’nın tamamında 3 adet artışla 808 seviyesine geldi.
Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) yönetmeliğinin bazı kısımlarında değişikliğe gidildi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının “YEKA Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”i, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna göre, 2016’da yayımlanan yönetmelikte yer alan “büyük ölçekli” ifadesi kaldırıldı, “müracaatları” ifadesi ise “süreçleri” olarak değiştirildi.
Ayrıca, YEKA’ların Genel Müdürlük tarafından geliştirilmesi durumunda halihazır haritalar, enerji potansiyel atlasları, ölçüm verileri, mevcut ve planlanan şebeke altyapısı ile bilimsel çalışmalar kullanılarak kamu ve hazine taşınmazları ile özel mülkiyete konu taşınmazlar üzerinde ön değerlendirmeler yapılacak.
Bu kapsamda, uygun bulunan alanlar, detay çalışmalar için Aday YEKA olarak ilan edilecek. İlan edilen Aday YEKA’lar için Bakanlığın belirleyeceği kurum ve kuruluşlar nezdinde sorgulama yapılacak veya ilan edilen alanlardan uygun görülen Aday YEKA’lar için Çevre Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreci başlatılacak.
Güç kapasitesi belirlenecek
Böylelikle aday YEKA içerisinde kullanılabilir alanlar dikkate alınarak kurulabilecek güç kapasitesi belirlenebilecek.
Aday YEKA’nın uygun nitelikte olmadığının değerlendirilmesi veya 2 yıl içerisinde YEKA olarak ilan edilmemesi halinde Aday YEKA niteliği iptal olacak.
YEKA Yarışması sonrasında YEKA geliştirilmesi durumunda yarışmayı kazanan tüzel kişiler, Genel Müdürlüğe sundukları YEKA tekliflerinin Genel Müdürlük tarafından uygun bulunması ve YEKA olarak Resmi Gazete’de ilanından ve EPDK’ya bildirilmesinden itibaren 15 iş günü içerisinde EPDK’ya önlisans başvurusu yapmak zorunda olacaklar.
Önlisans başvuru tarihi veya süresi içerisinde başvuru yapılmadığı hususu EPDK tarafından Genel Müdürlüğe bildirilecek.
Süresi içerisinde önlisans başvurusu yapılmaması durumunda bakanlık tarafından YEKA Sözleşmesi feshedilerek teminat irat kaydedilecek.
Şartnameye uygun yerli malı kullanılacak
Ayrıca, YEKA Sözleşmesi kapsamında tanınan bağlantı kapasitesi dahil tüm haklar sona erecek. Şartname kapsamında YEKA Sözleşmesi imzalanan tüzel kişiden alınan bedeller iade edilmeyecek.
YEKA’da taahhüt edilen yerli malı aksamın tesisin kabul aşamasında kullanılmadığının tespiti halinde, ilgili ünitenin kabulü yapılmaz ve lisans sahibi tüzel kişiye şartnameye uygun yerli malı kullanması yönünde yazılı ihtarda bulunulacak.
Bu olumsuzluğun ihtarnamede belirtilen süre içerisinde giderilmemesi ve taahhüdün yerine getirilmemesi durumunda, YEKA Sözleşmesi feshedilerek teminat irat kaydedilecek, genel hükümlere göre tasfiye işlemleri başlatılacak ve EPDK’ya üretim lisansının iptali için bildirimde bulunulacak.