Faiz Archives

Küresel piyasalar pozitif seyrediyor

Küresel piyasalarda, merkez bankalarının “şahin” politikaları yakında terk edebileceği beklentisinin güçlenmesi risk iştahını destekliyor.

Enflasyon ve resesyon ikilemi arasında kalan dünya ekonomilerinde para politikalarına ilişkin öngörüler varlık fiyatları üzerinde etkili oluyor.

Dün ABD’de açıklanan verilere göre, ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 3 Haziran ile biten haftada 261 bine çıkarak Ekim 2021’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

Söz konusu veriyle birlikte iş gücü piyasasının soğumaya başlamış olabileceğine ilişkin tahminlerle para piyasalarındaki “şahin” fiyatlamalar ABD Merkez Bankası’nın (Fed) gelecek hafta alınacak para politikası kararları öncesi zayıfladı.

Para piyasalarındaki fiyatlamalara göre bankanın 14 Haziran’da 25 baz puan faiz artıracağına yönelik öngörüler yüzde 24’e geriledi.

Brent petrolün varil fiyatını baskılanıyor

Bu durum tahvil piyasalarında ve değerli madenlerde alıcılı seyri desteklerken, resesyon ihtimalinin de öne çıkması Brent petrolün varil fiyatını baskıladı.

ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi dün yaklaşık 10 baz puan gerilerken, altının ons fiyatı yüzde 1,3 yükselişle 1.965 dolara çıktı. Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 1,7 azalışla 75,4’e düştü.

Öte yandan, Uluslararası Para Fonu (IMF), ABD’de enflasyon ivmesinin yavaşladığına ancak önemli bir endişe olarak kalmaya devam ettiğine işaret ederek, Fed’i para politikası rotasında kalmaya çağırdı.

ABD’de endeks vadeli kontratlar, yeni güne düşüşle başladı

New York borsasında dün, S&P 500 endeksi yüzde 0,62, Nasdaq endeksi yüzde 1,02, Dow Jones endeksi yüzde 0,50 yükseldi. ABD’de endeks vadeli kontratlar, yeni güne düşüşle başladı.

Avrupa’da dün karışık bir seyir öne çıkarken Avro Bölgesi’ndeki verilere göre bölge ekonomisi bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 0,1 daralarak, teknik olarak resesyona girdi. Bölge geçen yılın son çeyreğinde de yüzde 0,1 daralmıştı.

Bölge ekonomisinin resesyona girmesine karşın Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz artırımlarına devam edeceğine yönelik fiyatlamalarda bir değişiklik olmazken, bankanın 15 Haziran’daki toplantıda 25 baz puanlık faiz artışına gideceğine kesin gözüyle bakılıyor.

ECB’nin sene sonuna kadar toplamda 50 baz puan faiz artıracağı öngörülüyor

Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,32 gerilerken, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,18, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,27 ve İtalya’da MIB 30 endeksi 0,81 yükseldi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar, yeni güne yükselişle başladı.

Asya piyasaları yeni günde alış ağırlıklı bir seyir izlerken, Çin hükümetinin ekonomiyi destekleyici adımlarını güçlendireceği beklentisi öne çıkıyor.

Ülkede bugün açıklanan verilere göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 0,2 artarken, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise yüzde 4,6 geriledi.

Analistler, söz konusu verilerin hem ülke içindeki ekonomik aktivitenin yavaşlamış olabileceği hem de dünya genelindeki talepte güç kaybının yaşanıyor olabileceği endişesini gündeme taşıdığını ifade etti.

Çin hükümetinin dün mevduat faizlerinde indirime gittiğini hatırlatan analistler, açıklanan verilerin bu adımlara yenilerinin eklenebileceği tahminlerini beraberinde getirdiğini söyledi.

Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,7, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,1, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 ve Hong Kong Hang Seng endeksi yüzde 0,3 yükseldi.

Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi

Yurt içinde dün dalgalı seyreden Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü önceki kapanışın yüzde 0,13 altında 5.554,00 puandan tamamladı.

Öte yandan, Dr. Hafize Gaye Erkan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na (TCMB) atanan ilk kadın başkan olurken, Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) Başkanlığına getirildi.

Dolar/TL, dün yüzde 0,5 artışla 23,3681’den kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 23,4510 seviyesinden işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde sanayi üretimi verilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 5.700 ve 5.850 seviyelerinin direnç, 5.500 ve 5.400 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.

Merhaba arkadaşlar, bugün sizlere Prizmabet adlı bir bahis sitesinden bahsedeceğim. Prizmabet, Betconstruct altyapısı ile üyelerine kaliteli hizmetler veren ve ülkemizin önde gelen bahis sitelerinden bir tanesidir. 2009 yılında kurulan Prizmabet, lisanslı, güvenilir ve avantajlı bir site olarak dikkat çekmektedir. Prizmabet’te spor bahisleri, canlı bahisler, casino, canlı casino, slot oyunları, sanal sporlar ve daha pek çok seçenek bulabilirsiniz. Prizmabet’te oyun oynamak için aradığınız ortamı fazlası ile bulacaksınız.

Prizmabet’in en önemli özelliklerinden biri de Prizmabet TV kanalıdır. Bu kanal sayesinde bahis sitesinde bulunan müsabakaları üyeler bir ücrete katlanmadan istedikleri zaman takip edebiliyor. Böylece hem heyecanlı hem de kazançlı bir bahis deneyimi yaşayabiliyorsunuz. Prizmabet TV kanalında futbol, basketbol, tenis, voleybol gibi popüler spor dallarının yanı sıra daha az bilinen sporlara da yer verilmektedir. Prizmabet TV kanalını kullanmak için sadece siteye üye olmanız ve yatırım yapmanız yeterlidir.

Prizmabet ayrıca üyelerine bol miktarda bonus ve promosyon da sunmaktadır. Prizmabet’te ilk üyelik bonusu olarak 100 TL deneme bonusu alabilirsiniz. Bunun yanında yatırım bonusları, kayıp bonusları, arkadaş davet bonusu, doğum günü bonusu gibi farklı bonuslar da mevcuttur. Prizmabet bonusları sayesinde daha fazla oyun oynayabilir ve kazancınızı artırabilirsiniz. Prizmabet bonuslarının çevrim şartları da oldukça makul seviyededir.

Prizmabet para yatırma ve çekme işlemleri konusunda da üyelerine kolaylık sağlamaktadır. Prizmabet’te banka havalesi, kredi kartı, papara, cepbank, QR kod, bitcoin gibi farklı yöntemlerle para yatırabilir ve çekebilirsiniz. Para yatırma ve çekme işlemleri 7/24 yapılabilmekte ve kısa sürede hesaplara yansımaktadır. Prizmabet para yatırma ve çekme işlemlerinde herhangi bir komisyon veya kesinti de yapmamaktadır.

Prizmabet müşteri hizmetleri de üyelerine 7/24 canlı destek hizmeti sağlamaktadır. Prizmabet canlı destek ekibi sayesinde site ile ilgili her türlü soru, sorun veya önerinizi iletebilir ve anında çözüm bulabilirsiniz. Prizmabet canlı destek ekibi profesyonel, güler yüzlü ve yardımseverdir.

Sonuç olarak, Prizmabet ülkemizin en iyi bahis sitelerinden biri olarak gösterilebilir. Prizmabet’te hem eğlenceli hem de kazançlı bir bahis deneyimi yaşayabilirsiniz. Prizmabet’e üye olmak için güncel giriş adresini web sitemizden bulabilirsiniz. Prizmabet’e girmek için tıklayınız! Prizmabet’e katıldığınıza pişman olmayacaksınız!

Morgan Stanley’den TCMB tahmini

Morgan Stanley bir raporunda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) politika faizini Haziran ayında yüzde 20, Ağustos’ta yüzde 25’e yükselteceği tahminini paylaştı.

TCMB’nin Haziran’da faiz artıracağına dair beklentiler de artıyor.

Son olarak Morgan Stanley Türk ekonomisine ilişkin bir raporunda Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in açıklamaları doğrultusunda Türk Lirası’nda değer kaybı ve yüksek faiz oranlarıyla daha konvansiyonel politikalar beklediğini bildirdi.

Raporda Şimşek’in Hazine ve Maliye Bakanlığı’na atanmasının geleneksel para politikasına dönüşün bir işareti olduğu belirtildi.

Seçimlerin ardından Türk lirasında değer kaybı ve finansal koşullarda sıkılaşma beklediğini belirten kurum ekonomistleri para biriminde dünkü kadar sert değer kaybı beklemediklerini, yıl sonu tahminlerinin 28 civarında olduğunu ifade etti.

Merkez Bankası’ndan 2 yıldan uzun süre sonra ilk kez bu ay faiz artışı beklediklerini açıklayan kurum ekonomistleri “Şimşek’in Hazine ve Maliye Bakanlığı’na atanmasının ve TCMB yönetiminde beklenen değişikliklerin yapılmasının ardından politika faizinde normalleşme bekliyoruz. Para politikasında kademeli bir normalleşmenin tercih edileceğini düşünüyoruz.

22 Haziran’da gerçekleşecek toplantıda politika faizinin yüzde 8,5’ten yüzde 20’ye yükselmesini, Ağustos ayında da yüzde 25’e çıkabileceğini öngörüyoruz.” ifadelerini kullandı.

Faiz konusunda belirsizliklerin çok yüksek olduğu vurgulanırken “TCMB’de olası yeni atamalar ve bankanın iletişimi bu ayki toplantı öncesi görüşlerimizin farklılaşmasına neden olabilir.” dendi.

JPMorgan da faiz artışı bekliyor

Önceki günlerde Türk ekonomisine ilişkin görüşünü paylaşan bir başka kurum JPMorgan da haziran toplantısında TCMB’nin faizi yüzde 25’e yükseltebileceğini belirtmişti.

Kurum yıl sonu için politika faiz tahminini ise yüzde 30’da tutmuştu.

Türk bankalarının son dönem sendikasyon görünümü

Bankalarda bu yılın ilk yarısı için sendikasyon anlaşmaları tamamlanıyor. Küresel faiz artışının yansıması olarak kredi anlaşmalarında geçen senenin ikinci yarısında yaşanan maliyet artışlarıyla birlikte borçlanmalardaki yüksek seyir devam ediyor.

EBRU USTA/BLOOMBERG HT PARA VE SERMAYE PİYASALARI MÜDÜRÜ

Türk bankaları yılın ilk sendikasyon kredi anlaşmalarını duyuruyor.

Mart ayında Türkiye Varlık Fonu öncülüğünde başlayan dış borçlanmalar Nisan ayında Ziraat Bankası’yla devam etti. 23 Mart’ta TVF’nin 790 milyon euroluk 2 yıl vadeli borçlanmasında faiz Euribor + yüzde 4,25 oldu.

Nisan ayı başında gerçekleştirilen Ziraat Bankası’nın 779 milyon euro + 423 milyon dolarlık sendikasyonunda borçlanma maliyeti belirtilmezken bu sendikasyon kredisinde yenileme oranı yüzde 103 olmuştu.

Sendikasyonlar Nisan ayı içinde Akbank ile devam ederken Akbank’ın yenileme oranının yüzde 100’ün üzerinde olduğu takip edildi. Akbank Ekim ayında temin ettiği 177,50 milyon euro + 225 milyon dolarlık krediyi 233 milyon euro + 245,50 milyon dolar olarak yenilerken maliyet Euribor + yüzde 4,00 ve SOFR + 4,25 olarak aynı kaldı.

Maliyetlerde küresel tahvil faizlerindeki fiyatlama etkili oldu

Son 1 yıllık dönemde maliyetlerde yaşanan artışta küresel tahvil faizlerindeki fiyatlama etkili olmuştu. 2023 yılının ilk sendikasyonları Nisan-Mayıs tarihlerinde gerçekleşirken, maliyetler geçen yılın ikinci yarısı ile aynı seviyelerde gerçekleşti. Ancak geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yaşanan yaklaşık 2 katlık faiz artışı küresel faizlerdeki artışı yansıttı.

Bu yılın Mayıs ayında Vakıfbank’ın 575,50 milyon euro + 189,50 milyon dolarlık sendikasyon kredisinin maliyeti de aynı seviyelerde gerçekleşti.

QNB Finansbank ise yine Mayıs ayı içerisinde 143,50 milyon euro ve 171 milyon dolar olmak üzere iki dilimden oluşan sendikasyon kredisi temin etmek üzere anlaşma imzaladı. Bu kredide de maliyet Euribor + yüzde 4,00 ve SOFR + 4,25 olarak aynı kaldı.

Yapı Kredi’nin sendikasyon kredisinde yenileme oranı % 100’ün üzerinde

Yapı Kredi 1 Haziran tarihinde 353,4 milyon euro + 201,5 milyon dolar tutarında iki ayrı dilimden oluşan sendikasyon kredisi temin etti. Maliyetin Euribor + yüzde 4,00 ve SOFR + 4,25 olarak aynı kaldığı kredide yenileme oranı yüzde 100’ün üzerinde gerçekleşti.

Banka Kasım ayında 249 milyon euro ve 210 milyon dolar tutarında iki ayrı dilimden oluşan yaklaşık toplam 458 milyon dolar sürdürülebilirlik bağlantılı sendikasyon kredisi anlaşması yapmıştı. Kasım ayında bankanın sendikasyon çevrim oranı yüzde 61 seviyesinde kaydedilmiş, faizi yine Euribor + yüzde 4,00 ve SOFR + 4,25 olmuştu.

Garanti Bankası da 2 Haziran’da sendikasyon kredisini duyurdu. 218,5 milyon euro + 199 milyon dolar tutarında iki dilimli kredinin faizi Kasım ayında yapılan borçlanma maliyeti ile aynı seviyelerde gerçekleşti. Geçen yılın Nisan sendikasyonunda dolar dilimi için SOFR + yüzde 2,75 euro dilimi için Euribor+ yüzde 2,10 iken, bu maliyet Kasım döneminde SOFR + yüzde 4,25 ve Euribor artı yüzde 4’e yükselmişti.

Maliyetler bir yıl öncesine göre arttı

İş Bankası da 6 Haziran tarihinde 88,25 milyon euro ve 224 milyon dolar tutarında 367 gün vadeli sendikasyon kredisi anlaşması imzaladığını duyurdu. Kasım ayında temin edilen sendikasyonda tutarlar bir miktar daha yüksek olurken maliyetler ise aynı kaldı.

Ancak diğer bankalarda olduğu gibi İş Bankası’nda da maliyetler geçen yılın Haziran sendikasyonuna göre arttı. 1 yıl önceki borçlanmada dolar dilimi için SOFR + yüzde 2,75 ve euro dilimi için Euribor+ yüzde 2,10 iken, bu maliyet Kasım döneminde SOFR + yüzde 4,25 ve Euribor artı yüzde 4’e yükselmişti.

Denizbank da Mayıs ayı içerisinde 7 yıl vadeli ve 610 milyon dolarlık seküritizasyon finansmanı için Euribor + %3,9 faizle kredi temin edildiğini açıklamıştı. Bu kredi, Proparco ve EBRD’nin Türkiye’de deprem ilintili olarak verdiği ilk kredi ve aynı zamanda Proparco’nun Türkiye’de katıldığı ilk seküritizasyon işlemi olmuştu.

Euro Bölgesi çekirdek enflasyonunda beklentiyi aşan düşüş

Euro Bölgesi çekirdek enflasyonu Mayıs’ta yüzde 5,3’e geriledi. Bu rakamın politika yapıcılar tarafından memnuniyetle karşılansa da AMB’nin Haziran toplantısında faiz artışına engel olmasının muhtemel olmadığı değerlendiriliyor.

Euro Bölgesi’ndeki çekirdek enflasyon beklentiyi aşan bir düşüş sergiledi.

Akaryakıt ve gıda hariç tüketici fiyatları Nisan ayında gördüğü yüzde 5,6 seviyesinden Mayıs ayında yüzde 5,3’e geriledi. Bloomberg’in ekonomistler arasında gerçekleştirdiği anketteki medyan tahmin yüzde 5,5 olarak gerçekleşmişti.

Bölgede yıllık enflasyon ise büyük ölçüde enerji maliyetlerinin etkisiyle yüzde 6,1’e gerileyerek bir yıldan fazla sürenin en düşük seviyesini gördü.

Veriler 20 ülkede oluşan Euro Bölgesi’nin en büyük dört ekonomisi için büyük yavaşlamalara işaret ederken bölge vatandaşlarına önemli sıkıntılar yaşatan hayat pahalılığı nedeniyle siyasiler ve para politikası yapıcılar tarafından memnuniyetle karşılanması bekleniyor.

Almanya’da resesyona rağmen önümüzdeki toplantıda faiz artışı bekleniyor

Öte yandan Almanya’nın kısa süre önce resesyona girmesine ve finansal risklerin sürmesine rağmen AMB yetkililerinin çekirdek enflasyonun inatçı doğası nedeniyle benzeri görülmemiş sıkılaştırma döngülerinin iki hafta sonra yapılacak toplantıda uzatmayı planladıkları tahmin ediliyor.

Yatırımcılar ve ekonomistler 15 Haziran’da çeyrek puanlık yeni bir artış öngörürken geçtiğimiz Temmuz’dan bu yana faizleri 0’dan yüzde 3,25 seviyesine getiren döngünün tamamlanması için bir faiz artışı olacağını değerlendiriyorlar.

Perşembe günü gelen veriler, hafta başında ulusal enflasyon verilerini hali hazırda sindirmiş olan para piyasalarındaki faiz fiyatlamalarını değiştirmedi.

“Enflasyona karşı zafer ilan edilmesi için erken”

Çarşamba günü gelen verileri değerlendiren AMB Başkan Yardımcısı Luis de Guindos, Euro Bölgesi’nde yüzde 10,6 ile zirveyi gören enflasyona karşı zafer ilan edilmesi için erken olduğu uyarısında bulundu.

Luis de Guindos, Frankfurt’ta gazetecilere verdiği demeçte, “Doğru yolda olduğumuzu düşünüyorum. Ancak çekirdek enflasyonun gelişimini dikkatle takip etmeliyiz” ifadelerini kullandı.

Estonya Merkez Başkanı Madis Muller de konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede birden fazla çeyrek puanlık faiz artışı olmasının muhtemel olduğunu ve altta yatan fiyat baskısının henüz yavaşlama belirtisi göstermediğine dikkat çekti.

Bu açıklamanın, Perşembe günü açıklanan verilerden önce enflasyonun Haziran ayında yeniden yükseleceğini ve AMB’yi yaz boyunca tetikte kalmasını sağlayacağını belirten Bloomberg Economics raporuyla uyumlu olduğu belirtiliyor.

Yüzde 2’lik enflasyon seviyesi büyüme ve istikrar için kritik önemde

Politika yapıcılar, enflasyonu yüzde 2 seviyesini getirmenin ekonomik büyüme ve finansal istikrarı desteklemek için kritik önemde olduğunu ve artan faizlerin her iki alanda da hissedildiğine vurgu yapıyor.

Almanya’nın, Rusya’nın Ukrayna işgali sonrası hane halklarını artan enerji faturalarından korumak için yaptığı büyük harcamalara ragmen pandemiden bu yana ilk kez resesyona girmesi kıtanın en büyük ekonomisinin kırılganlığına işaret ediyor.

Öte yandan AMB, daha sıkı politikanın finansal piyasaları negatif şok riski altında bıraktığı ve hane halklarının, şirketlerin, hükümetlerin ve emlak sektörünün dayanıklılığını test ettiği konusunda uyardı.

Bununla birlikte, odak noktasının, yalnızca borçlanma maliyetlerini artırmak değil, aynı zamanda zirve seviyesine ulaştıldığında faizleri bir süre o bölgede tutmak olduğu belirtiliyor.

Yeni dönem: Ekonomi soğuyacak; USDTRY kuru denge görevi üstlenecek

o Seçimlerin geride kalmasının ardından Türk mali piyasaları tahmin ettiğimiz doğrultuda bir seyir izlemeye başladı. Öncelikle, durum tespitimizi yenileyelim: seçime…

o Seçimlerin geride kalmasının ardından Türk mali piyasaları tahmin ettiğimiz doğrultuda bir seyir izlemeye başladı. Öncelikle, durum tespitimizi yenileyelim: seçime giden her iktidarın sokaktaki talebi canlı tutmak istemesine paralel, enflasyonun şirazesinden çıktığı bir ortamda faizlerin düşük tutulma tercihi (über-negatif reel faiz ortamı) parayı “mala bağlama” eğilimini tetikleyerek ithalatın patlamasına, bu bağlamda cari işlemler ve dış ticaret açığının da patlamasına neden olarak döviz talebini canlı tuttu. Ekonominin gidişatını kur üzerinden tıpkı çocuğun ateşini ölçer gibi barometre misali tutan Türk insanına kriz yok algısı yaratmak isteyen kamu otoritesi, kapalı kapılar ardından onlarca milyar dolar rezerv ‘yakarak’ kuru baskılamaya çalıştı. Uzun bir süre bunda başarılı olsa da, ekonominin iyice ısınması ile enflasyon yapışkanlık arz ederken, süreç de kendi içinde adeta bir sarmala dönüştü. Ekonomi soğumadan da bu sarmal bitmeyecek!

o Madem maksat hasıl oldu ve artık seçim süreci de tamamlandı, beyaz bir sayfa açmanın da zamanının geldiğini düşünüyoruz. Seneye Mart ayında yerel seçimlerin olduğu ve Sn. Cumhurbaşkanı’nın faiz konusunda hassasiyetinin de bilindiği üzere, ekonomiye soğutmak için en güçlü silah olan faizin devreye alınmayacağını kabul etmek gerekiyor. Ne demişti, Mundell – Fleming, sermaye hareketlerinin serbest olduğu bir ekonomide, hem faizi hem de kuru beraber kontrol edemezsiniz. Bu durumda, tercih faizden yana yapıldığına göre, döviz kurunun denge rolü üstlenerek dengesizliği giderene kadar yükselmesi gerekiyor.

Artık ekonomi politikaları belli ölçüde rasyonel bir zeminde ilerleyeceği ve kaptan köşküne de Sn. Mehmet Şimşek’in oturacağı düşünülürse, ekonominin hızla soğutulduğu politikaların pek de gecikmeyeceğini düşünüyoruz. Aksi takdirde, cari işlemler açığının büyümeye devam etmesi kendi içinde döviz talebini canlı tutacak, TCMB rezervleri üzerinde var olan baskının (erimenin) da daha da artmasına neden olacaktır.

Kıbrıs İktisat Bankası Sabah Bülteni

Özel bankalarda ticari kredi arzı neredeyse durdu: Faizler, yüzde 70’lere ulaştı

Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın haberine göre regülasyonlarla bunalan bankacılık sektöründe ticari krediler durma noktasına geldi. Bankaların seçim belirsizliği nedeniyle ikinci tur seçimleri öncesinde kredi arzı neredeyse durma noktasına gelmiş ve faiz oranları da yukarı yönlü hareket etmişti. Seçimden sonra ise bazı bankalar faiz oranlarında ayarlamalar yaptı. Ticari kredi faizleri bu durumdan daha fazla etkilendi.

Bu hafta ise bankacılık sektörü kaynaklarına göre bazı özel bankalar uzun vadeli ticari krediyi ya durdurdu ya da yıllık yüzde 60-70’e varan çok yüksek faiz oranları vermeye başladı. Bankacılık sektörü kaynakları özel bankaların “kredi vermiyoruz” dememek için 1-1.5 ay vadeli spot kredilere yöneldiğini belirterek, bu alanda vade yapısı nedeniyle risk düşük olduğu için çok da yüksek faiz oranlarının konuşulmadığını, makul oranların uygulandığını vurguladı.

Uzun vadeli kredi talepleri ise genellikle karşılanmıyor. Bunu “fiyatlama yapılamaması” olarak yorumlayan bankacılık sektörü kaynakları piyasada çok yüksek faiz oranları dolaştığını da vurguladı. Kamu bankalarının ise daha düşük faizli ticari kredi kullandırımına devam ettiğini söyleyen bankacılık sektörü kaynakları, kamu bankalarında ise limitlerin uygulandığını belirtti.

Kaynaklar ticari kredide bankalara yönelik regülasyonlar devam ettiği sürece faiz oranlarında yükselişin süreceğini belirtirken 70 bin liranın üzerinde kredi kullanımının kısıtlı olduğunu çok ısrarlı talep durumunda ise aylık faizin yüzde 7’yi aştığını dile getirdi.

10 Mart öncesi özel ve yabancı mevduat bankalarında yaklaşık aylık yüzde 2,76 olan ihtiyaç kredi faizleri ilk tur öncesinde yüzde 3,99, ilk turun hemen sonrasında yüzde 4,49’a çıkmış, ikinci tur öncesindeki haftada ise yüzde 4,99’a çıkmıştı. Bu haftaya ise bazı özel bankalar yaklaşık 1 puanlık faiz indirimiyle girdi ve ihtiyaç kredi faizini aylık yüzde 6’ya kadar çıkardı. Böylece yıllık basit faiz yüzde 72’ye dayanmış oldu. 14 Mayıs öncesi özel ve yabancı mevduat bankaları ortalama yıllık basit faiz yüzde 47,88 seviyesinde iken şimdi yıllık faiz yüzde 72’ye geldi. Ve bu sadece seçimin iki turu süresince faiz oranlarının 24.12 puan yükseldiğini ortaya koydu.

Yılbaşında ise henüz ihtiyaç kredi faizlerinde menkul kıymet uygulaması yokken özel ve yabancı mevduat bankaları aylık yüzde 2,69 yıllık basit faizde yüzde 32,28 seviyesinde ihtiyaç kredisi kullandırıyordu. İkinci tur sonrasında haftanın ilk gününde yüzde 72’ye çıkan yıllık ihtiyaç kredisi faizi böylece yılın ilk 5 ayında yaklaşık 40 puanlık bir artış gerçekleşti.

Ekonomim

Fed’in faiz kararıyla ilgili beklentiler değişirken altın yükselişte

Investing.com – Perşembe günü altın fiyatları yükselerek Fed’in Haziran ayında faiz oranlarını sabit tutacağı yönündeki bahislerin yeniden canlanmasıyla, iki ayın en düşük seviyelerinden toparlanmaya devam etti. ABD borç tavanını yükseltecek bir yasa tasarısı ise Temsilciler Meclisi tarafından onaylandıktan sonra yasalaşmaya bir adım daha yaklaştı.

Philadelphia Fed Başkanı Patrick Harker, Çarşamba günü yaptığı açıklamada 14 Haziran toplantısında faiz artırımına gidilmemesinin, bankaya gelecekteki faiz kararlarını değerlendirmek için daha fazla zaman tanıyabileceğini söyledi.

Harker, Fed’in Haziran ayından sonra da faiz artırımına gidebileceğini belirtirken Harker’ın yorumları, Haziran ayında bir duraklama yönündeki beklentilerde ciddi bir sıçramaya neden oldu ve Fed’in, 25 baz puanlık bir faiz artırımına gideceği beklentilerinin tersine dönmesine yol açtı.

Bu eğilim, yüksek faiz oranlarının daha fazla baskı yaratacağı beklentisiyle, bu hafta başında son iki ayın en düşük seviyelerine gerileyen altın fiyatlarını bir miktar rahatlattı. Yükselen faiz oranları, altın gibi getirisi olmayan varlıkları elde tutmanın fırsat maliyetini artırarak yatırımcı talebini azaltıyor.

Spot altın %0,2 artışla 1.966,42 dolara yükselirken altın vadeli işlemleri, %0,1 artışla son iki haftanın en yüksek seviyesi olan 1.983,40 dolara ulaştı. Her iki enstrüman da iki ayın en düşük seviyesinden toparlanarak hafta boyunca daha yüksek işlem gördü.

Dolar Asya ticaretinde %0,2 düşerek metal fiyatlarına da fayda sağladı. Ancak dolar, daha uzun süre daha yüksek faiz oranları beklentisiyle, Mayıs ayında ulaştığı 10 haftanın en yüksek seviyelerine yakın kalmaya devam etti ve piyasalar, şimdi para politikasına ilişkin daha fazla potansiyel ipucu için Cuma günü açıklanacak olan tarım dışı istihdam verilerini bekliyor.

ABD borç tavanının yükseltilmesi için Kongre’de devam eden oylama da dikkatle izleniyor. Temsilciler Meclisi, tasarının lehinde oy kullanarak ABD’nin temerrüde düşmemesi için Pazartesi günü belirlenen son tarihten önce Senato’da yapılacak bir sonraki oylamaya gönderdi.

Yine de altın, özellikle küresel ekonomik koşullar kötüleştikçe bu yıl daha fazla talep görebilir. Son veriler, Çin’de açılış sonrası ekonomik toparlanmanın ivme kaybettiğini gösterirken ABD ve Euro Bölgesi’ndeki imalat faaliyetlerinin de önemli ölçüde yavaşladığına işaret etti.

Bu durum, endüstriyel metal fiyatlarını olumsuz etkilerken bakır, Mayıs ayında yaklaşık yedi ayın en düşük seviyesine geriledi.

Bakır vadeli işlemleri, Mayıs ayı boyunca %5’in üzerinde değer kaybettikten sonra Perşembe günü %0,1 düşüşle 3,6627 dolara geriledi.

Kırmızı metalin görünümü, bu yıl küresel ekonominin yavaşlayacağı ve bunun da talebi azaltacağı korkusuyla ciddi ölçüde kırılganlaştı.

Piyasa uzmanlarına göre Erdoğan’ın zaferi sonrası Türkiye ekonomisini zor günler bekliyor

Türkiye’de Recep Tayyip Erdoğan’ın yeniden cumhurbaşkanı seçilmesi sonrası piyasa uzmanları, Türkiye ekonomisinin geleceği ile ilgili çeşitli tahminlerde bulundu. Uzmanlar, ekonomide yön değişikliğine gidilmezse, Türkiye’yi zor günlerin beklediği görüşünde birleşti.

Erdoğan’ın seçim zaferi sonrası Dolar/TL kuru 20,065 ile yeni bir rekor kırdı. TL bu yıl yüzde 7 değer kaybederken, son 10 yıldaki değer kaybı yüzde 90’ı aştı.

Türkiye’nin uluslararası borç tahvilleri istikrarlı giderken, beş yıllık kredi temerrüdüne dayalı swap sözleşmesi, cuma günkü kapanış seviyelerinde seyrediyor.

Borsada ise pazartesi günü yüzde 4,5’lik yükseliş oldu. Bankacılık hisselerinde ise yüzde 3,17’lik artış görüldü.

Seçim sonuçların ardından çeşitli yatırım uzmanlarının Türk ekonomisinin geleceğine dair tahminleri şöyle:

Roger Mark, Yatırım Şirketi Ninety One uzmanı

“Bizce Erdoğan’ın en büyük zorluğu Türkiye’nin ekonomisi olacak. Zaferi tehlikeli ekonomik eşitsizliklerle geldi ve Heterodoks ekonomik modeli giderek sürdürülebilir olmaktan çıkıyor.

Ekonomi siyasetinin yönü değişmezse, Türkiye daha aşırı bir ödemeler dengesi krizine ve daha sıkı sermaye kontrolüne doğru gidecek. Aşırı senaryoda ise, vatandaşların geniş dolar stokunun zorla bozdurulması ve Türk borçluların, dış yükümlüklerinde temerrüde girdiğini görebiliriz.“

Hasnain Malik, Tellimer’de Hisse Araştırma Birimi Başkanı

“Erdoğan’ın zaferi yabancı yatırımcılara herhangi bir konfor sağlamayacak. Çok yüksek enflasyon, çok düşük faiz oranlarıyla ve hiç net döviz fazlası olmadan tüm varlıkları etkileyecek acılı bir kriz yolda. Sadece en iyimserler Erdoğan’ın siyaseten Ortodoks ekonomi politikasına dönecek kadar kendisini siyaseten güvende hissettiğini umabilir.”

Clemens Graffe, Goldman Sachs CEEMA (Orta ve Doğu Avrupa, Orta Doğu ve Afrika Ekonomileri) Eş Başkanı

“Piyasaların sürpriz bulduğu ve güçlü bir tepki gösterdiği ilk tur sonuçlarının tersine, ikinci tur sonuçları beklendiği gibi gerçekleşti. Piyasaların derhal bir tepki vermesini beklemiyoruz. Piyasalar Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın döviz rezervlerine ve Türk lirasına odaklanacak. Uluslararası rezervler yıl başından bu yana sürekli düştü ve şimdi daha önce TL’deki çalkantının büyük oranda arttığı seviyelere yakınız.

Seçim geride kaldığı için, faiz tahminimizi askıya aldık. Daha önceki tahminimiz seçim sonucuna bağlıydı. Cumhurbaşkanı Erdoğan yeniden seçildi ve şimdi tahmin modellememize geçeceğiz.”

Serdar Pazı, Global Securities Araştırma Grubu Direktörü

“Hisse senetlerinde kısa süreli bir artış görebiliriz, özellikle de büyük ihtimalle 20’nin üzerinde kalacak döviz kuruyla. Bu süreç ihracatçılara önemli avantaj sağlayacaktır. Erdoğan hem seçim kampanyasında hem de dün geceki zafer konuşmasında düşük faiz oranlarını övdü. Bu politikanın değişme olasılığı düşük, en azından 2024’ün ilk çeyreğinin sonunda yapılacak yerel seçimlere kadar.

Bu arada, yetkili makamlar, yüksek ödemeler dengesi açığı ve düşük döviz rezervleri hesaba katıldığında, yetkili makamlar TL’nin değerindeki düşüşü kontrol altında tutmak için, kısıtlamalara ve kurallara bağlı kalmayı sürdürebilir.”

Barclays: Yıl sonunda politika faizi yüzde 36’ya çıkabilir

İngiliz Barclays Bankası’ndan Ercan Ergüzel de müşterilere yollanan bilgi notunda, Erdoğan’ın seçimi kazanmasının ardından Merkez Bankası’nın faizleri yıl sonuna kadar yüzde 36’ya yükselteceği tahminini tekrarladı.

“Hem faiz oranlarında hem de dövizde bir düzenleme gerek” diyen Ergüzel, dış finans gerekliliklerinde baskının hafif olması nedeniyle, ekonomi yönetiminin bu düzenlemeyi aşamalı yapma fırsatı olduğunu” söylüyor.

Ergüzel ayrıca, “Politika faizinin 2023 sonunda % 36 olmasını öngörüyoruz ama riskler de açık” diye de ekledi.

Rabobank’tan Kıdemli Makro Stratejist Benjamin Picton da, “Erdoğan’ın zaferi TL üzerindeki baskıyı artıracak” diye konuştu.

BBC Türkçe

Erdoğan’ın zaferi, Fed’in faiz patikası, borç tavanı anlaşması: Piyasalarda neler oluyor?

Investing.com – Yatırımcılar, dünyanın en büyük ekonomisinin olası bir temerrüde düşmesine sayılı günler kala, bu hafta sonu Kongre’de ABD’nin borç tavanının yükseltilmesine ilişkin yapılacak kritik oylamayı bekliyor. Bu arada gözler Fed’in gelecekteki faiz patikasında olurken uzun süredir cumhurbaşkanı olan Recep Tayyip Erdoğan’ın yeniden seçilmesinin ardından Türk lirası dolar karşısında değer kaybediyor.

1. Borç tavanı anlaşması yapıldı

ABD Kongresinde milletvekilleri, ülkenin 31,4 trilyon dolarlık borç limitini yükseltmek ve potansiyel olarak felaket bir temerrütten kaçınmak için geçici bir anlaşma üzerinde kritik bir oylama ile karşı karşıya.

Başkan Biden ve Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy‘nin, haftalar süren siyasi çekişmelerin ardından hafta sonu vardıkları anlaşma, borç tavanını 2025 yılına kadar kaldıracak ve önümüzdeki iki yıl boyunca savunma dışı harcamaları sınırlayacak.

Hem Biden hem de McCarthy, anlaşmanın bir uzlaşma ürünü olduğunu söylerken anlaşmanın şartları şimdiden kendi partilerinin bazı üyelerinden tepki aldı.

Özgürlük Grubu olarak adlandırılan ve katı muhafazakar Cumhuriyetçilerden oluşan grup, anlaşmayı bir dizi derin harcama kesintisi içermediği için eleştirdi. Sol görüşlü Demokratlar ise Biden’ı çok fazla önemli konuda taviz verdiği için eleştirdi.

Cumhuriyetçilerin kontrolündeki Temsilciler Meclisi ve Demokratların kontrolündeki Senato’nun bu hafta içinde anlaşmayı oylaması bekleniyor. Tüm bunlar olurken Hazine Bakanlığının, federal hükümetin faturalarını ödeyecek parasının tükenmesini beklediği 5 Haziran’a doğru zaman ilerlemeye devam ediyor.

2. Asya piyasaları borç limiti anlaşmasının ardından yükseldi

Borç tavanı anlaşması ve yapay zekâ konusundaki iyimserlikle hisse senetleri yükselirken Pazartesi günü Asya piyasalarının çoğu, özellikle de Nikkei yirmi yılın en yüksek seviyesine ulaştı.

Washington’da borçlanma limiti üzerine yapılan gergin müzakereler, özellikle yetkililerin ABD’nin temerrüde düşmesinin küresel ekonomi için korkunç sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulunmasıyla, son haftalarda yatırımcıları tedirgin etmişti.

Asya’da öne çıkan performans, bir ara 1990’dan bu yana en yüksek seviyesine çıkan Nikkei 225 oldu. Kazançlar; yapay zekaya olan ilginin son zamanlarda artmasının, bu şirketlerin yakın vadeli performansını destekleyeceğine dair umutların devam ettiğinin bir işareti olarak çip üretimi ve teknoloji hisseleri tarafından yönlendirildi.

Avustralya’nın ASX 200 ve Taiwan Weighted endeksi de yükseldi. Ancak Çin’deki Shanghai Shenzhen CSI 300, ülkenin devam eden toparlanmasına ilişkin süregelen belirsizliğin ardından düşüş gösterdi.

Öte yandan Avrupa’daki hisse senetleri, İngiltere ve bölgedeki diğer bazı ülkelerin kapalı olması nedeniyle hacimler düşük olmasına rağmen yükseldi. ABD’de piyasalar, bugün Anma Günü tatili nedeniyle kapalı olacak.

3. Petrol fiyatları düştü

Borç tavanı anlaşmasına ilişkin iyimserlik, Fed’in uzun süredir devam eden faiz artırımı kampanyasına devam edeceğine dair canlanan beklentilerle hafiflediğinden, petrol fiyatları Pazartesi günü kırmızıya kaydı.

WTI %0,03 düşüşle 72,65 dolara gerilerken Brent %0,18 düşüşle 76,84 dolara indi. Hem WTI hem de Brent geçen hafta %1’in üzerinde artış kaydetti.

Borç limiti anlaşması; dünyanın en büyük ekonomisi ve en büyük petrol tüketicisi olan ABD’nin, potansiyel olarak daha geniş bir resesyonu tetikleyebilecek bir temerrüdü önlemeyi başaracağına dair umutları yeniden canlandırmaya yardımcı oldu ancak bazı analistler, Fed’in borçlanma maliyetlerinde daha fazla artışı haklı çıkarmasına izin verebileceğini tahmin ediyor.

4. Gözler Fed politikasında

Politika yapıcıların, önümüzdeki ay borçlanma maliyetlerinde üst üste on birinci artışı açıklayıp açıklamayacağı ya da faiz artırım döngüsüne ara verip vermeyeceği tartışılıyor.

ING analistleri, Fed’in tercih edilen enflasyon göstergesinde beklenenden daha yüksek bir Nisan ayı verisinin, daha fazla sıkılaştırma için durumu güçlendirmeye yardımcı olduğunu söyledi. Bununla birlikte bazı üyeler, daha önce, faiz oranlarını değiştirmemeye açık olduklarının sinyalini vermişti.

Yetkililerin, Haziran ayındaki toplantı öncesinde Mayıs ayına ilişkin tarım dışı istihdam raporu da dahil olmak üzere yeni verileri incelemesi gerekiyor. Ekonomistler, Cuma günü açıklanacak olup yakından takip edilen istihdam raporunun, bir önceki ay 253.000 olan ekonomide Mayıs ayında 180.000 istihdam yaratıldığını göstereceğini tahmin ediyor.

5. Türkiye’de Erdoğan seçim zaferini garantiledi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın, uzun süredir devam eden iktidarının beş yıl daha uzatılmasını sağlayacak seçimi kazanmasının ardından Türkiye’deki hisse senetleri yükselmesine rağmen Türk lirası, Pazartesi günü dolar karşısında rekor düşük seviyeye geriledi.

Resmi olmayan sonuçlara göre Erdoğan, oyların %52’sinden biraz fazlasını alarak Türkiye’de iktidarı konusundaki derin bölünmelerin bir işareti oldu.

Erdoğan’ın ekonomi politikasının temel direklerinden biri, çift haneli enflasyona rağmen faiz artışlarını desteklemeyi reddetmesi oldu. Eleştirmenler, bu kararın ortodoks ekonomi teorisine ters düştüğünü ve büyümeyi tehdit ettiğini söylüyor.

Erdoğan oylama öncesinde, seçilmesi halinde faiz oranlarını düşürmeye devam edeceği sözünü verdi ve fiyatların da düşmesini beklediğini ekledi.

İhtiyaç kredisi faizi 5 yılın zirvesinde

Türkiye ekonomisinde faizlerdeki ayrışma keskinleşerek devam ediyor.

Merkez Bankası, politika faizini yüzde 8,5’te tutsa da ihtiyaç kredisi faizi yüzde 40’a, ticari kredi faizi yüzde 15’e, 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi ise yüzde 35’e dayandı. Ticari kredi ile 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi arasındaki makas ise 18 puana ulaştı ve son yılların en yüksek seviyesine geldi.

Net faiz gelirindeki negatif seviye artarak devam ederken 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi de 20 yılın zirvesine geldi.

İhtiyaç kredi faizi 5 yılın zirvesinde

Merkez Bankası verilerine göre TL ticari kredi faizleri, 19 Mayıs haftasında bir önceki haftaya göre 1,37 puan azalarak yüzde 14,50’ye geriledi. Kurumsal kredi kartı ve kredili mevduat faizi hariç bırakıldığında TL ticari kredi faizi ise 2,24 puan düşüşle yüzde 13,52’ye indi.

Ticari kredi faizleri bir önceki haftaya göre düşüş gösterse de tüketici kredi faizlerinde yükseliş hızlandı. İhtiyaç kredi faizi 19 Mayıs haftasında bir önceki haftaya göre 5,1 puan arttı ve yüzde 39,28’e geldi. 19 Mayıs haftasındaki bu oran 12 Ekim 2018 haftasında yüzde 39,36 olan ihtiyaç kredi faizinden sonra görülen en yüksek seviye. İhtiyaç kredi faizinde de 5 yılın en yüksek seviyesi görülmüş oldu.

Taşıt kredi faizi de 19 Mayıs haftasında bir önceki haftaya göre sert yükseldi. Taşıt kredi faizi 5,9 puan birden yükseldi ve yüzde 31,45’e çıktı. Taşıt kredisi faizi de 7 Eylül 2018 haftasındaki yüzde 31,46 seviyesinden sonra ulaşılan en yüksek faiz oranı. Yine taşıt kredi faizi de 5 yılın zirvesinde bulunuyor. Konut kredi faizi yüksek seyrini korudu ve 19 Mayıs haftasında bir önceki haftaya göre sadece 0,23 puan azaldı ve yüzde 17,99’da kaldı.

TL mevduat faizinde 2 puan artış

TL mevduat faizlerinde yükseliş aralıksız sürüyor. Bankacılık sektöründe bir yanda kur korumalı mevduat faizi, bir yandan da TL mevduat faizleri yükseliyor. Merkez Bankası verilerine göre 19 Mayıs haftası itibarıyla en fazla tercih edilen 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi 1,98 puan arttı ve yüzde 32,45’e çıktı.

Ortalama TL mevduat faizi de 1,07 puan artışla yüzde 23,57 olarak hesaplandı. Bankacılık sektöründe TL mevduata yüzde 40’ın üzerinde faiz veriliyor. Merkez Bankası işlem geçen ortalamalardan bu verileri oluşturuyor.

Kur korumalı mevduat faizlerinde ise özellikle döviz dönüşümlü mevduat hesapları için prim ve opsiyon uygulamaları hızla sürüyor. KKM faizinin üzerine dolar faizi de veren bankaların uygulamalarıyla, tasarruf sahiplerinin döviz dönüşümlü KKM hesapları için aldıkları döviz cinsi faiz yıllık yüzde 30’u aşıyor.

Merkez Bankası verilerine göre euro ve dolar mevduat faizleri de yükseldi. Dolar mevduat faizi 0,13 puan artışla yüzde 2,36 ve euro mevduat faizi 0,11 puan artışla yüzde 0,66’ya ulaştı.

Mevduat faizleri yükselirken ticari kredi faizlerinin o derece hızlı artamaması sonucunda ticari kredi ile mevduat faizi arasındaki makas oldukça açıldı.

Merkez Bankası verilerine göre 19 Mayıs haftası itibarıyla TL ticari kredi faizi ile 3 aya kadar vadeli mevduat faizi makası 17,95 puana çıktı. Böyle bir uçurum 2002 yılından bu yana hiç görülmedi. 21 yılın en yüksek farkı oluştu ticari kredi faizi ile mevduat faizleri arasında. Bu da bankacılık sektörünün net faiz gelirinde negatif seviyenin oldukça açıldığını gösterdi.

Öte yandan bankacılık sektörünün hesaplamalarına göre ticari kredilere uygulanan mevduat spread’i, TL için yüzde 9,07 olurken dolar ve euro için sırasıyla yüzde 7,72 ve yüzde 7,27 oldu. TL ticari kredilerdeki mevduat spread’i, dolar ve euro kredilere uygulanan spread’in altına indi.

Seçim ayında efektif döviz 29,2 milyar lira azaldı

Fiziki döviz talebinin takip edildiği yabancı para banknotlar, 19 Mayıs haftasında düşüşe işaret ediyor.

Merkez Bankası verilerine göre 19 Mayıs haftasında yabancı para banknotlar, 76 milyar 432 milyon 890 bin liraya indi. İki seçimin yaşandığı Mayıs başından bu yana yabancı para banknotlarda kayıp ise 29,2 milyar lira hesaplandı.

Bankalararası piyasa ile serbest piyasa ve bankalardan satış fiyatlarındaki makas da yeniden açılıyor. 14 Mayıs seçimleri sonrasında bankalararası piyasada döviz kurlarının yükselmesi nedeniyle yüzde 2-2,5 seviyesine gerileyen makas, geçen hafta itibarıyla yüzde 6’nın üzerine çıktı. Ekonomistler son seçim belirsizliğinin ve regülasyonların fiziki dövize olan talebi arttırdığını dile getirdi.

Bu makale ilk olarak Ekonomim üzerinde yayımlanmıştır.