2000’in üzerinde farklı dilin konuşulduğu ve 54 ülkeye ev sahipliği yapan kıtada bu çeşitliliğin önemli bir parçasını da yemek kültürü oluşturmaktadır. Sayın Emine Erdoğan’ın himayelerinde 2018 yılında literatüre kazandırılan “Afrika Yemek Kültürü” kitabı, “Flavors of Africa: A Feast of Culture, Cuisine and Friendship” ilgililerin istifadesine sunulmuştur.
Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi’nin, Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’la Afrika’ya yaptığı resmi ziyaretlere eşlik etmesi ve bu ülkelerde sosyal sorumluluk projelerine katılması Afrika kıtası ve insanlarıyla derin bir duygusal bağ kurmasına yol açmıştır.
Ülkemizde 2005 ilan edilen Afrika yılı ve uygulamaya konulan “Afrika Açılım” ve müteakip Afrika Ortaklık Politikalarımız öncesinde Afrika’nın uzak bir kıta olduğuna, o dönemlerde Afrika denince akla “sömürge, fakirlik, açlık” geldiğine işaret eden; ancak Afrika Birliğiyle ve Afrika ülkeleriyle tesis ettiğimiz stratejik ortaklıklarla birlikte Afrika’yla birlikte gelişmenin amaçlandığını söyleyen Sayın Emine Erdoğan, özellikle 2015 yılında gerçekleştirdiği Etiyopya ziyareti esnasında yaşadıklarını Afrika Seyahatlerim kitabında şöyle anlatmıştır;
“Ziyaretimiz sırasında, bende derin bir manevi sarsıntı yaratan bir gerçeği öğrendim. Onlarca çaresiz kadının alın teri, hayata dair tek ümitleri olan el emekleri, 1 dolar karşılığında satın alınıp, Batı başkentlerinin pahalı butiklerinde çok daha yüksek bedellere satılıyormuş. Ve o çaresiz kadınların elinde de koskoca bir umutsuzluk kalıyormuş”.
Gördüğü bu manzara karşısında, üzerine düşen görevi yerine getirmek istediğini anlatan Sayın Emine Erdoğan, bir Müslüman, Türk kadını ve bir anne olarak bu sömürü zincirini kırmak üzere Türkiye’de Afrikalı emekçi kadınların emeklerinin karşılıklarını almasını amaçlamış ve bu sebeple Afrikalı kadınların el emeği ürünlerin adil bir şekilde satılması için Ankara’da Afrika Kültür Evi’ni kurmuştur.
Afrika Kültür Evi, Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın ortaya koyduğu Afrika Açılımı kapsamında insani yardım, kültürel diplomasi, geleneksel el sanatların yaşatılması, asırlık yemek kültürünün nesilden nesle aktarılması alanlarında çalışmalarına devam etmektedir.
Türkiye’nin Afrika kıtasındaki etkileşimini güçlendirmek amacıyla Afrika Kültür Evi, bölgesel bir buluşma noktası olmuştur. Afrika kültürünü tanıtmayı ve Türkiye-Afrika ilişkilerini güçlendirmeyi amaçlayan Afrika Kültür Evi, başta sosyal sorumluluk çalışması olarak, diplomatik ve çok yönlü bir etkileşim alanı sunmaktadır.
Öte yandan, Afrika Kültür Evi, ülkemizin stratejik ortağı olduğu Afrika Birliği’yle (AfB) de 19 Eylül 2023 tarihinde New York’ta bir Mutabakat Muhtırası da imzalamıştır. Üçüncü Türkiye-Afrika Ortaklık Zirve Bildirisi ve Türkiye-Afrika 2022-2026 Ortak Eylem Planı’yla da uyumlu olan bahsekonu MoU kapsamında Afrika Evi ve AfB arasında somut projeler hayata geçirilmesi hedeflenmektedir.
AFRİKA YEMEK KÜLTÜRÜ KİTABI
Afrika kıtası, insanlığın bilinen ilk kıtası olması sebebiyle sahip olduğu kültürel çeşitlilik ve zenginlik ile dünya üzerinde eşsiz bir konuma sahiptir. 2000’in üzerinde farklı dilin konuşulduğu ve 54 ülkeye ev sahipliği yapan kıtada bu çeşitliliğin önemli bir parçasını da yemek kültürü oluşturmaktadır. Sayın Emine Erdoğan’ın himayelerinde 2018 yılında literatüre kazandırılan “Afrika Yemek Kültürü” kitabı ilgililerin istifadesine sunulmuştur.
2024 yılında genişletilmiş olarak Turkuaz Yayınları tarafından satışa çıkarılacak kitap Afrika’nın çeşitli bölgelerine göre mutfak kültürünü detaylı bir şekilde incelemiş ve geleneksel tariflere yer vermiştir. Gastronomi alanında çalışan ve dünya mutfaklarına ilgi duyan kişiler için Afrika kıtasının tüm ülkelerinden tariflere ulaşabilmek ve bu zengin yemek kültürünü gelecek nesillere aktarabilmek amacıyla kapsamlı bir çalışma daha gerçekleştirilmiştir. Bu değerli projede, Afrika’nın Türkiye’de mukim olan Büyükelçileri ve eşleri, Türkiye’nin Afrika’daki Büyükelçilikleri, alan üzerine çalışma yapan akademisyenler ve uzman şeflerden destek alınmıştır.
Afrika mutfağı, kıtanın farklı bölgelerinin iklim, coğrafya ve tarihsel geçmişine bağlı olarak büyük bir çeşitlilik göstermektedir. Kuzey, Batı,Orta, Doğu ve Güney Afrika’da yer alan ülkelere ait gibi mutfaklar, bölgelerine göre kendi içerisinde farklı lezzet ve pişirme tekniklerine sahiptir. Her yemek reçetesinin arkasında, o bölgenin tarihi, geleneği ve kültürüne dair izler bulunmaktadır. Ayrıca, yemek pişirme teknikleri ve kullanılan malzemeler, bölgenin coğrafi özelliklerini anlamamıza yardımcı olmaktadır. Kitapta ayrıca Afrika’da yetişen ürünlerle hazırlanan yemeklerin tariflerini, her bölgede bulunabilecek ürün çeşitleriyle tanımlayarak yapımları kolaylaştırılmıştır. Kitabın tüm telif geliri, Sayın Emine Erdoğan himayesinde Ankara’da kurulan Afrika El Sanatları Pazarı ve Kültür Evi aracılığıyla Afrikalı kadın ve çocuklara kalkınma, eğitim, sağlık ve kültür desteği olarak ulaşacaktır. Afrika’nın somut olmayan bu kültürel mirası gastronominin, Türkiye – Afrika ilişkilerindeki huzur ve birlikteliğin mayası olması amaçlanmaktadır.