Hizbullah lideri Hasan Nasrallah öldürüldü

Hizbullah lideri Nasrallah, Cuma günü İsrail’in Beyrut’a düzenlediği hava saldırısında hayatını kaybetti.

İsrail ordusu, Cuma günü Lübnan’ın başkenti Beyrut’a düzenlenen hava saldırısında Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın öldürüldüğünü duyurdu.

İsrail Ordusu’nun X hesabından paylaşılan bir görselde, Hizbullah’ın yönetici kadrosunun şu an dek öldürülen üyelerinin fotoğrafları paylaşıldı:

İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi de yayınladığı bir video mesajda “Mesaj çok net. İsrail vatandaşlarını tehdit eden herkesi nasıl etkisiz hale getireceğimizi biliyoruz. Kuzeyde, güneyde ve daha uzaklarda” ifadelerini kullandı.
İsrail ordusunun uzun süren hazırlıklardan sonra Nasrallah ve Hizbullah karargahını vurma planını hayata geçirdiğini ifade eden Halevi, “Doğru zamanda ve çok hassas bir şekilde yapıldı. Alet çantamızdaki son şey bu değil. İleri gitmek adına daha fazla kabiliyetimiz var” dedi.

Hasan Nasrallah kimdir?

64 yaşındaki Hasan Nasrallah 1992 yılından bu yana Lübnan’daki Hizbullah grubunun liderliğini yürütüyordu. Şii dini liderlerle ve Filistinli Hamas gibi gruplarla ittifaklar kuran Nasrallah, Lübnan’ın önemli silahlı ve siyasi aktörlerinden biriydi. Nasrallah bir süredir İsrail’in suikastinden korunmak için hayatını saklanarak geçiriyordu.

2006 yılında Hizbullah’ın İsrail’le sert bir çatışmaya girdiği dönemin ardından kamuoyunda daha az görünmeye başlayan Hasan Nasrallah, 2014’te Lübnan’ın Hizbullah yanlısı gazetesi El-Ahbar’a verdiği röportajda sürekli yer değiştirdiğini belirtmiş ancak sığınakta yaşadığını reddetmişti.

İran tarafından desteklenen Hizbullah, Lübnan’daki 15 yıllık iç savaşın 1990’da sona ermesinin ardından silahları bırakmayı reddeden tek grup. İsrail uzun yıllardır Nasrallah’ın ve Hizbullah’ın İsrail’in varoluşuna büyük tehdit oluşturduğunu iddia ediyordu.

Evli ve dört çocuk babası olan Nasrallah, 1960’ta Beyrut’un doğusundaki yoksul bir mahallede dokuz kardeşin en büyüğü olarak dünyaya geldi. Aile Lübnan iç savaşının başlamasıyla Beyrut’u terk edip Lübnan’ın güneyindeki köylerine döndü.

Nasrallah Irak’ın Şii bölgesi Necef’te üç yıl boyunca siyaset ve din eğitimi aldı. Bu dönemde muhalif faaliyetleri sebebiyle Irak lideri Saddam Hüseyin yönetimi tarafından ülkeden kovuldu. O süreçte Lübnan siyasetine odaklanan Nasrallah 1982’de İsrail’in Lübnan’ı işgal etmesi üzerine örgütlenen Hizbullah’ın kurucuları arasında yer aldı.

1992 yılından sonra Nasrallah’ın liderliğinde faaliyetlerini sürdüren Hizbullah’ın on binlerce üyesi olan silahlı kanadı bulunuyor. Örgütün ayrıca Lübnan Parlamentosu’nda vekilleri bulunuyor. Avrupa Birliği ve ABD’nin terör örgütü olarak kabul ettiği Hizbullah’ın tüm faaliyetleri Almanya tarafından da 2020 yılında yasaklandı.

AFP,dpa / EÇ,ET

Lübnan Başbakanı: Bir milyon kişi kaçmak zorunda kalabilir

Lübnan Başbakanı İsrail saldırıları sonucu bir milyon kişinin göçe zorlanabileceğini söyledi. Bu arada Lübnan ordusundan vatandaşlara “düzeni bozmayın” çağrısı geldi.

Lübnan Başbakanı Necib Mikati İsrail’in hava saldırıları nedeniyle şimdiye kadarki en büyük göç dalgası ile karşı karşıya olduklarını söyledi. Mikati “Lübnan tarihinin en büyüğü olabilir” dediği göçte bir milyon kişinin evlerini terk etmek zorunda kalabileceğini ifade etti.

Televizyondan yayınlanan konuşmasında Mikati ülkesinin “diplomasiden başka seçeneği olmadığını” da kaydetti.


Lübnan Başbakanı Necib MikatiFotoğraf: Mohamed Azakir/REUTERS

Lübnan Enformasyon Bakanı Ziad Makary de bakanlar kurulu toplantısı sırasında “Lübnan hükümeti kesinlikle bir barış istiyor” dedi, halihazırda İsrail’le diplomatik temasın sürdüğünü söyledi.

Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi şu ana kadar 200 bin kişinin Lübnan içinde göçe zorlandığı, 50 bin kişinin de komşu Suriye’ye kaçtığı bilgisini verdi.

Roma merkezli yardım örgütü Dünya Gıda Programı (WFP) Lübnan için acil gıda operasyonu başlattıklarını ilan etti. Buna göre ülkenin kuzeyi ve orta bölgelerinde sıcak yemek hazırlamak üzere mutfaklar kuruldu, şu ana kadar 66 binden fazla kişiye gıda ulaştırıldı. WFP’nin bölge sorumlusu Corinne Fleischer, “Lübnan kırılma noktasında ve bir savaşa daha dayanamaz” dedi. Örgüt faaliyetlerine devam edebilmek için yıl sonuna kadar 105 milyon dolara ihtiyaç duyduklarını da açıkladı.

Ordudan Lübnanlılara uyarı

Lübnan ordusu da bir açıklama yayınlayarak sivil vatandaşları “kamu düzenini” bozacak hareketlerde bulunmamaları yönünde uyardı.

Ordunun mesajında tüm vatandaşlar “ulusal bütünlüğü korumaya ve düzeni bozucu hareketlerden kaçınmaya” çağırıldı, İsrail’in ülke içinde birliği bozmayı hedeflediği kaydedildi.

Şii Hizbullah örgütü ülkenin güneyine hakimdi ve askeri olarak Lübnan ordusundan daha üstün olduğu düşünülüyordu. Uzmanlar, örgütün lideri Hasan Nasrallah ve yönetim kademesindeki diğer isimlerin öldürülmesinin ardından ülkede bir otorite boşluğu oluştuğu görüşünde.


Nasrallah’ın hedef alındığı saldırıdan geriye enkaz yığını kaldıFotoğraf: AFP/Getty Images

Nasrallah’ın cansız bedeni enkazdan çıkarıldı

Öte yandan Reuters’a konuşan bir sağlık ve bir güvenlik kaynağı İsrail’in düzenlendiği saldırıda öldürülen Nasrallah’ın cansız bedeninin bulunduğunu söyledi. İki kaynak Nasrallah’ın cansız bedeninin enkazdan çıkarıldığını, bedeninde görülür bir yara bulunmadığını, ölüme patlamanın gücüyle oluşan travmanın yol açmış olabileceğini aktardı. Hizbullah şu ana kadar Nasrallah için bir cenaze töreni düzenlenip düzenlenmeyeceğine dair açıklama yapmadı.

İran: Yanıtsız kalmayacak

Hizbullah’ın destekçisi İran’ın şu ana kadar sert ve acele bir eylemde bulunmaktan imtina ettiği yorumları yapılıyor. Son olarak İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi üst düzey bir Devrim Muhafızları komutanı ve Nasrallah’ın Beyrut’ta öldürülmelerinin “yanıtsız kalmayacağını” söyledi. “Saldırgan siyonist rejimin korkunç suçu yanıtsız kalmayacak” diyen Arakçi, her türlü “diplomatik, yasal, politik ve uluslararası kapasitenin” kullanılacağını ifade etti.

Bu arada Ürdün ordusu Lübnan’dan atılan bir füzenin ülke topraklarına düştüğünü açıkladı. Boş araziye düşen füze nedeniyle kimsenin yaralanmadığı bildirildi.

AFP,Reuters,dpa / MUK,JD

İsrail: Nasrallah’la birlikte 20 Hizbullah üyesi öldü

Nasrallah’ın ölümünün ardından Lübnan’a saldırılarını Pazar günü de sürdüren İsrail, Hizbullah’ın üst düzey yetkilisi Nebil Kavuk’un öldürüldüğünü duyurdu. ABD’den ise İsrail’e destek açıklaması geldi.

Cuma günü Beyrut’a düzenlediği bombardımanda Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ı öldüren İsrail, saldırılarını Pazar günü de sürdürdü.

İsrail ordusuna (IDF) ait savaş uçakları gün boyu “Hizbullah hedeflerini” bombaladı, başkent Beyrut’ta da birçok nokta hedef alındı. Hedef alınan yerler arasında “silahların depolandığı evlerin” olduğu öne sürüldü.

IDF ayrıca Cumartesi günü düzenlenen bir hava saldırısında Hizbullah Yürütme Konseyi Başkan Yardımcısı Nebil Kavuk’un öldürüldüğünü duyurdu. Hizbullah Kavuk’un ölümünü teyit etti. Bu, bir haftadan biraz fazla sürede öldürülen yedinci üst düzey Hizbullah komutanı oldu.

Örgüt bundan kısa süre önce de bir diğer üst düzey komutan Ali Karaki’nin öldüğünü ilan etti. İsrail Karaki’nin Cuma günü, Nasrallah’ın hedef alındığı saldırıda öldüğünü açıklamıştı. İsrail ordusuna göre o saldırıda Nasrallah’ın yanı sıra en az 20 Hizbullah üyesi öldü.

Netanyahu: Skor eşitlendi

Hizbullah örgütü Cumartesi yaptığı açıklamada Nasrallah’ın öldüğünü teyit etmişti. Örgütü yaklaşık 30 yıldır yöneten Nasrallah’ın ölümü Hizbullah-İsrail savaşında dönüm noktası olarak görülüyor. İran destekli Şii Hizbullah örgütü Gazze savaşının başladığı 7 Ekim 2023’den beri hemen her gün roket atışlarıyla İsrail’e tacizde bulunuyordu.

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Nasrallah’ın ölümünün ardından, Hizbullah saldırılarında ölen İsrailli, Amerikalı ve diğer uluslardan kişileri hatırlatarak “skor eşitlendi” dedi. Lübnan sınırı güvenli hale gelene kadar savaşmayı sürdüreceklerini söyledi. Netanyahu yönetimi, Lübnan’a yönelik saldırılarla bölgede çatışmalar yüzünden evlerini terk etmek zorunda kalan yaklaşık 60 bin İsraillinin geri dönüşünü sağlamayı hedeflediğini savunuyor.

IDF sözcüsü Daniel Hagari ise Nasrallah için “Onun ölümü dünyayı daha güvenli bir yer haline getirdi” ifadelerini kullandı.


Lübnan’da destekçileri Nasrallah posterleriyle yürüdüFotoğraf: Mohammed Zaatari/AP/picture alliance

Ancak İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif, Nasrallah’ın ölümünün “İsrail’e yıkım getireceğini” söyledi. Tahran yönetimi “İsrail’in saldırganlığının durdurulması” talebiyle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyini acil toplantıya çağırdı.

Lübnan, Irak, İran ve Suriye’de yas ilan edilirken; Yemenli Husiler Tel Aviv’deki Ben Gurion Havalimanına füze fırlattı.

Analistler Nasrallah’ın ölümünün Hizbullah’ı yanıt verme baskısı altında bıraktığı görüşünde. Uluslararası Kriz Grubu uzmanlarından Heiko Wimmen Hizbullah’ın geleceği için “Ya eşi görülmemiş bir yanıt verecekler ya da tamamen yenildiklerini göreceğiz” değerlendirmesini yaptı.

Biden’dan açık destek

İsrail ordusunun en büyük bağışçısı ABD’nin Başkanı Joe Biden Hizbullah’a yönelik saldırılara açık destek verdi; Nasrallah’ın ölümü için “Binlerce Amerikalı, İsrailli ve Lübnanlı sivil kurbana karşılık adaletin ölçüsü” dedi. Biden, Gazze ve Lübnan’da şiddetin durması ve diplomatik çözüm çağrısı da yaptı.

Başkan Yardımcısı Kamala Harris de “Elinde Amerikalıların kanı vardı” diyerek Hizbullah liderinin ölümünden memnun olduğunu ifade etti.


İsrail Cumartesi gecesi de Beyrut’u bombaladıFotoğraf: Hassan Ammar/AP/picture alliance

Cuma günü İsrailli mevkidaşı Yoav Gallant ile iki kez telefonda görüşen ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, İran’ın olası saldırılarına karşı İsrail’e destek sözü verdi. Pentagon’dan yapılan açıklamada, “Austin, İsrail’in savunmasına olan bağlılığımızı teyit etti” denildi.

Bu arada ABD Dışişleri Bakanlığı Lübnan’daki diplomatların ailelerine ülkeyi terk etmeleri talimatını verdi.

Çin’den kınama

Çin gelişmeleri kınayan bir açıklama yaptı. Dışişleri Bakanlığı’nın yazılı açıklamasında, “Çin tüm tarafları ve özellikle İsrail’i derhal tansiyonu düşürmesi, çatışmanın kontrolden çıkmasından kaçınması yönünde uyarıyor” ifadeleri yer aldı.

Lübnan Sağlık Bakanlığı bu ayın başından beri İsrail saldırılarında 700’den fazla kişinin öldüğünü açıklarken, Birleşmiş Milletler 200 bin kişinin evlerini terk ederek ülke içinde yer değiştirmek zorunda kaldığını, 50 bin kişinin de komşu Suriye’ye kaçtığını bildirdi.

AFP,dpa,AP,Reuters / MUK,JD