PrizmaBetGüncelGirişAdresi–HızlıveGüvenilirErişim!

Etiket: Panik Atak

Panik atak nedir?

Panik atak nedir? Semptomları nelerdir? Panik bozukluk nedir? Panik atak geçer mi?

Panik Atak Nedir?
Panik atak, beklenmedik bir anda aniden ortaya çıkan ve yoğun korku anksiyete ya da sıkıntı nöbetleridir. Bu nöbetler genellikle 10 dakika içinde zirve yapar ve 10-30 dakika sürebilir. Belirtiler arasında göğüs ağrısı, çarpıntı, nefes darlığı, baş dönmesi, ölüm korkusu gibi durumlar bulunur.

Panik atak anında gözlemlenen semptomlar:

  • Çarpıntı, kalbin küt küt atması ya da kalp atış hızının artması
  • Terleme
  • Titreme ya da sarsılma
  • Soluğun daraldığı ya da boğuluyor gibi olma duyumu
  • Soluğun tıkandığı duyumu
  • Göğüş ağrısı ya da göğüste sıkışma
  • Bulantı ya da karın ağrısı
  • Baş dönmesi, ayakta duramama, sersemlik ya da bayılacak gibi olma duyumu
  • Titreme, üşüme, ürperme ya da ateş basması duyumu
  • Uyuşmalar, hissizlik ya da karıncalanma
  • Bedenine yabancılaşma, gerçekdışı hissetme
  • Çıldırma ya da kontrolü kaybetme korkusu
  • Ölüm korkusu

Panik Bozukluğu Nedir?
Panik bozukluğu, tekrarlayan beklenmedik panik atakları ile karakterizedir. Ataklar arasındaki dönemde başka atakların olacağına dair sürekli bir kaygı duyma hali vardır. Bu durum, hastaların günlük yaşamlarında çeşitli davranış değişikliklerine yol açar.

Panik Bozukluğu Oluşumu:
İlk panik atağı genellikle açıklanamaz bir korku ile başlar. Danışanlar, bu belirtilerle kalp krizi veya felç geçirdiğini düşünerek endişe duyarlar. Atakların tekrarı, hastanın sürekli bir kaygı ve üzüntü içinde olmasına sebep olur. Beklenti anksiyetesi, yeni atakların beklentisiyle ortaya çıkar.

Agorafobi Nedir?
Panik atak yaşayan danışanların büyük bir kısmı, bu atakların geleceği yerlerden kaçınmaya başlar. Bu duruma agorafobi denir; danışanlar yalnız kalmaktan, kalabalık yerlerden veya belirli alanlardan kaçınırlar.

Panik Atak geçer mi?

Evet, panik atak geçer. Doğru tedavi yöntemiyle zamanla panik atakların sıklığını ve şiddetini azaltılabilir. Tedavi yöntemleri arasında psikoterapi (özellikle bilişsel davranışçı terapi) ve ilaç tedavisi yer alır. Bu yaklaşımlar, belirtileri yönetmeye ve atakların tekrarını önlemeye yardımcı olabilir. Ayrıca, stres yönetimi teknikleri ve yaşam tarzı değişiklikleri de süreci destekleyebilir.

Panik atak nedir?

Panik bozukluğu nedir? Nasıl tedavi edilir? Panik atak sırasında ne yapmalı bu yazıda bulabilirsiniz.

Aniden ve düzenli bir şekilde ortaya çıkmakta olan panik ve korku hissine panik atak denilmektedir. Hemen her insan hayatının belli dönemlerinde korku ve panik hislerine kapılabilmektedir. Bu his gergin durumlara karşı verilmekte olan doğal bir tepkidir. Fakat panik atak yaşamakta olan bir birey için endişe ve korku gibi durumlar düzenli olarak ve ortada hiçbir neden yokken oluşum göstermektedir.

Panik atak durumu ruhsal bir rahatsızlıktır ve beklenmedik bir şekilde ortaya çıkarak devamlılık göstermektedir. Kişinin hayat kalitesini ciddi oranda düşürmekte olan bu durumun mutlaka tedavi edilmesi tavsiye edilmektedir. Aksi takdirde daha ciddi sonuçlar ortaya çıkabilmektedir.

PANİK ATAK NEDENLERİ NELERDİR?

Panik Atak Nedenleri Nelerdir? Diğer pek çok ruhsal rahatsızlıkta olduğu gibi kesin bir şekilde neden ortaya çıkmakta olduğu bilinmemektedir. Fakat kişinin daha önce yaşamış olduğu travma veya aşırı stresli bir dönem böyle bir durum yaşamasına olanak sağlayabilmektedir. Yas ve travma gibi durumlar beyinde dengesizlik oluşturabilmekte ve bu duruma yol açabilmektedir.

Hastaların bazılarında ise genetik nedenlerden dolayı oluşum gösterebilmektedir. Aile bireylerinden bir tanesinde panik atak bulunmakta olan hastanın diğer insanlara oranla bu durumu yaşama ihtimalinin daha yüksek olduğu bilinmektedir.

PANİK ATAK BELİRTİLERİ NELERDİR?

Panik Atak Belirtileri Nelerdir? Belirtiler arasında şunlar yer almaktadır:

  • Ani tuvalet ihtiyacı
  • Ateş basması
  • Baş dönmesi
  • Baygın hissetme
  • Boğulma hissi
  • Dehşet hissi
  • Ölme hissi
  • Genel titreme
  • Göğüs ağrısı
  • Hızlı kalp atışı
  • Kulaklarda çınlama
  • Kuru ağız
  • Mide bulantısı
  • Nefes darlığı
  • Parmaklarda karıncalanma
  • Terleme
  • Üşüme
  • Uyuşma veya iğne batması
  • Vücutta kopuk hissetmek

Panik atak durumunu yaşamakta olan bu belirtiler arasında en a 4 tanesini yaşamaktadır. Eğer belirtiler daha az ise bu duruma kısıtlı panik atak ismi verilebilmektedir. Genellikle 5 ile 20 dakika boyunca sürmektedir. Bazı vakalarda ise ataklar 1 saate kadar uzayabilmektedir. Kişinin durumunun şiddetine bağlı olarak panik atak sayısı değişim gösterebilmektedir. Bazı bireylerde ayda bir ortaya çıkmakta olan bu durum bazılarında ise haftada bir oluşum göstermektedir. Bu durum genel olarak korkutucu ve tehlikeli bir durum değildir ve kişinin zarar görmesine neden olmamaktadır.

Panik Atak Nasıl Teşhis Edilir?

Panik Atak Nasıl Teşhis Edilir? Öncelikle hastanın durumunu öğrenebilmek için öyküsünün dinlenmesi gerekmektedir. Hastanın neler yaşadığı hakkında detaylı bilgiler alınarak ve belirtiler de belirlenerek teşhis yapılabilmektedir. Teşhis için gerçekleştirilen muayene boyunca hasta ile ilgili pek çok bilgi elde edilmekte ve bununla birlikte genel durumunun nasıl olduğu öğrenilmektedir. Aynı zamanda hastanın ne kadar zamanda bir atak geçirmekte olduğu da sorgulanmaktadır. Teşhisin doğru bir şekilde konulması ile birlikte hastanın tedavi sürecinin başlatılması gerekmektedir. Böylelikle hastaya uygun tedavi uygulanarak hayat kalitesinin yükseltilmesine olanak sağlanmaktadır.

Panik Atak Sırasında Ne Yapmalı?

Panik Atak Sırasında Ne Yapmalı? Bu esnada ilk yardım bilgisi oldukça önemlidir. Atak geçirmekte olan kişinin oturtulması ve yavaş ve derin soluklar ile nefes alıp vermesi gerekmektedir. En az 4 saniye süre ile burundan soluk alıp ve yine 4 saniye boyunca dudaklarını büzerek de nefes vermesi gerekmektedir.

Panik Atak Nasıl Tedavi Edilir?

Panik Atak Nasıl Tedavi Edilir? Öncelikle hastanın durumu hakkında detaylı bir bilgi elde edilmesi gerekmektedir. Böylelikle de hastanın durumuna uygun olarak hareket edilmektedir. Her hasta için farklı bir tedavi süreci uygun olabilmektedir. Bundan dolayı da tedavi süreçleri kişiye özel olarak oluşturulmakta ve böylelikle iyileşme sağlanmaktadır.

Kabul Kararlılık Terapisi (Acceptance and Commitment Therapy-ACT) ile Panik Atak Nasıl Tedavi Edilir?

Panik bozukluğu, tekrarlayan ve beklenmedik panik ataklarla karakterize bir anksiyete bozukluğudur. Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT), panik bozukluğunu etkili bir şekilde tedavi etmek için kullanılabilecek kanıta dayalı bir yaklaşımdır.

ACT’de, panik atak deneyimini kabul etmeye ve onlarla başa çıkmaya yardımcı olacak farkındalık becerileri geliştirmeye odaklanılır. Bu, panik atak sırasında ortaya çıkan fiziksel duyumları ve düşünceleri kontrol etmeye veya ortadan kaldırmaya çalışmadan gözlemlemeyi ve kabul etmeyi içerir.

ACT ayrıca kaygı gibi rahatsız edici duyguların varlığında bile kişisel değerleri ve hedefleri tanımlamanın ve bu değerlerle uyumlu eylemde bulunmanın önemini vurgular. Bu, panik bozukluğu olan bireylerin odaklarını panik ataklardan kaçınmaya veya panik atakları bastırmaya çalışmaktan uzaklaştırmasına ve bunun yerine tatmin edici ve anlamlı bir hayat yaşamaya odaklanmalarına yardımcı olabilir.

ACT kullanılarak panik bozukluğu tedavisi tipik olarak farkındalık uygulamalarının, bilişsel yeniden yapılandırma tekniklerinin ve maruz kalma terapisi gibi davranışsal stratejilerin bir kombinasyonunu içerir. Her zaman gerekli olmamakla birlikte ilaç tedavisi de ACT ile birlikte kullanılabilir.

Genel olarak ACT, kaygı gibi rahatsız edici duyguları ortadan kaldırmaya veya kontrol etmeye çalışmak yerine kişisel değerlere ve hedeflere bağlılığı ve kabulü vurgulayan panik bozukluğunun tedavisinde şefkatli ve etkili bir yaklaşım sunar.

Panik Atak Nedir?

Panik Atak için bilgi mi arıyorsunuz? Panik Atak Nedir? makalesine göz atın ve Panik Atak hakkında daha fazla bilgi edinin

Panik Atak Nedir? Panik Atak Neden Olur?

Herkes hayatının belli dönemlerinde endişe üzüntü panik hissine kapılabilir. Belli bir stres düzeyinde tehlike anında bu şekilde bazı duygulara kapılmak beynin verdiği doğal bir tepkidir. Panik atak aniden gelen ve belli aralıklarla düzenli olarak yaşanan bir duygu durum bozukluğu anksiyete halidir. Panik atak rahatsızlığı olanlar için bu durum endişe üzüntü panik gibi durumları sürekli olarak aniden hatta hiçbir sebep yokken yaşarlar. Panik bozukluk yine panik atak ile ilişkili ruhsal bir bozukluk olup beklenmeyen şekilde ortaya çıkıp kişinin hayat standardını olumsuz yönde etkiler.

Hastanın panik atak krizi geçirdiği süre boyunca ölme zarar görme sevdiklerinin zarar görmesi gibi düşüncelere kapılmasından dolayı kişi normal yaşantısına uyum ağlamakta güçlük çeker. Panik atak neden olur? Sorusunun yanıtını vermek gerekirse diğer bazı ruhsal hastalıklarda olduğu gibi tam olarak nedeni bilinmemekle beraber ortak kanı kişinin geçmişinde yaşadığı bazı travmatik olayların tetiklediği düşünülmektedir. Aileden yakın birinin kaybı yoğun stresli geçen bir dönem ya da beyinde bulunan nörotransmiter ile alakalı bir dengesizlik sonucu olduğuna bağlı bazı kanılar bulunmaktadır.

Panik Atak Belirtileri Nelerdir?

Panik atak anksiyete hastalığından farklı olarak kişide hem fiziksel hem de zihinsel semptomlar
gözlemlenir. Bu belirtiler ortada hiçbir sebep yokken de çıkabileceği gibi stresli bir olay karşısında da gelişebilir. Kişi bu sırada çok büyük bir korkuya kapıldığı için vücut da doğru orantılı olarak bazı tepkiler verir. Panik atağın belli bir yaş aralığı yoktur fakat çocuk ve ergenlerde daha sık rastlanır.

Panik atak belirtileri nelerdir? Sorusunu soranlar için verilecek bazı ortak tepkiler bulunur. Bunlar
arasında en belirgin olanlar ani tuvalet ihtiyacıdır. Vücutta titremeler, ateş basması, baş dönmesi,
boğulma hissi oluşabilir. Kalp sıkışması olduğu için hasta kalp krizi geçirdiğini düşünebilir. Kişi ölüm
korkusu ya da dehşete kapılır, ağızda kuruluk, kulak çınlaması, mide bulantısı, nefes almada güçlük çekebilir. Ayrıca parmaklarda karıncalanma, vücutta uyuşma ve iğne batma hissi oluşabilir. Kişi yukarda sayılanlardan en az 4 tanesini yoğun stres altındayken ya da hiçbir kaygı durumu ortada yokken aynı anda yaşıyorsa o zaman hastaya panik atak tanısı konabilir.

Panik Atak Anında Ne Yapmalı?

Panik atak süresi genelde 5 dakika ile 20 dakika arasında sürer. Fakat bazı durumlarda bu sürenin 1 saate kadar da uzadığı gözlemlenip kayıt altına alınmıştır. Durumun şiddetine göre panik atak sayısı ve sıklığı değişkenlik gösterebilir. Bazı bireyler panik atak krizini haftada birden çok yaşarken bazıları ise ayda bir bu krizi yaşayabilirler. Gözlenen bu semptomlar kişiye zarar vermez fakat hayatın normal gidişatını olumsuz yönde etkiler.

Panik atak geçirmeyi engellemek adına da yapılacak bazı yöntemler vardır. Pilates ya da yoga yapmak, spor yapmak, düzenli yürüyüş yapmak, kitap okumak, masaj yaptırmak, stres altında doğru nefes alma egzersizleri öğrenmek gibi aktiviteler sizi panik atak krizlerinden uzaklaştırmaya yardımcı olur ya da bu krizleri en hafif şekilde atlatmanıza fayda sağlayacaktır. Ayrıca şeker, alkol, tütün ürünleri, kafein kullanımı azaltılmalıdır. Bu tür ürünler panik atak krizlerini sıklaştırabilir. Sağlıklı beslenmek ve sosyal aktivitelerde bulunmanın panik atak üzerinde olumlu etkileri vardır.

Panik atak anında ne yapmalı? Diye soranlar için verilecek ilk cevap panik atak ile savaşmanız
gerektiğidir. Atak geçirdiğiniz yer güvenli ise olduğunuzda yerde kalarak derin derin nefes alın. Olumlu düşünmeye ve huzurlu yerleri düşünerek buralara odaklanın. Bu atak anının kısa sürede geçeceğine ve hayatınızın tehdit altında olmadığını kendinize hatırlatarak rahatlamaya çalışmak bu süreci en hafif şekilde atlamanıza fayda sağlayacaktır.

Panik Atak Tedavisi

Panik atak tanısı ve panik atak tedavisi mutlaka alanında uzman tarafından konulmalıdır. Kişi panik atak belirtilerini gösteriyorsa en kısa sürede bir uzmandan yardım almalıdır. Uzman bireyi kapsamlı bir terapi sürecine alacaktır.

Uzman tanı koyarken kişiye hangi sıklıkla bu atakların gerçekleştiğini sorarak ne kadar süredir devam ettiğini öğrenmek isteyecektir. Sürekli tekrarlayan bir durumsa panik bozukluk teşhisi de koyulabilir. Panik atak tedavisinde ilk amaç yaşanan panik atak sıklığının azaltılmasıdır. Ayrıca bu süreci en hafif şekilde atlatabilmek için doğru nefes alma yöntemleri çok önemlidir.

Panik Atak Nedir?

Panik Atak için bilgi mi arıyorsunuz? Panik Atak Nedir? makalesine göz atın ve Panik Atak hakkında daha fazla bilgi edinin

Panik hayatımızın herhangi bir döneminde karşımıza çıkabilecek bir durumdur. Araştırmalara
her 25 kişiden birinin hayatının bir döneminde panik ile ilgili ciddi sorunlar yaşayabildiğini
gösterir. Peki bu kadar sık yaşanabilecek bir durumken, panik atak nedir?

Panik, ortada vücut bütünlüğümüzü tehdit eden bir durum yokken, öngörülebilir bir şekilde
kişinin yoğun korku belirtilerini tecrübe etmesidir. Bu korku belirtileri beklenmedik
zamanlarda ortaya çıkabilir. Bunları uzmanlar olarak ‘Yanlış Alarm’ olarak değerlendiririz.
Yangın olmadığı halde çalan yangın alarmı, hırsız tarafından çalınmaya çalışılmadan çalmaya
başlayan araba alarmı gibi düşünülebilir. Panik atak geçiren kişi bu yanlış alarmlara karşı
yoğun bir korku yaşar ve çeşitli bedensel belirtiler tecrübe eder. Bu nedenle, panik ataklar
beklenilmeyen aniden ortaya çıkan bir dizi bedensel belirti ve bu belirtilerden korku duyma
veya paniğe kapılma şeklinde tanımlanabilir.

Panik atak esnasındaki bir takım fiziksel belirtiler nasıl yaşanır. Panik atak geçirmiş
danışanlardan sıkça;
‘Kalbim çok hızlı atıyordu’
‘Nefes almam zorlaştı’
‘Kalp krizi geçirdiğimi düşündüm’ şeklinde ifadeler duyabiliriz. Bunların sebebi* yanlış alarm
vermiş olmamızdır.

Beynimiz çevrede bir tehlike algıladığında veya tehlike olabileceğini öngördüğünde ‘Otonom
Sinir Sistemi’ adı verilen kısma uyarı gönderir. Burada bilinmesi gereken önemli nokta, bunun
amacı sizi korumaktır, size zarar vermek değildir. Otonom sinir sistemi; kaçma ve savaşma
tepkilerinden sorumlu olan Sempatik Sinir Sistemi ile gevşeme ve dinlenmeden sorumlu olan
Parasempatik Sinir Sisteminden oluşur.

Organizma korunmak istendiğinde, beyin, kaçma ve savaşma tepkisinden sorumlu Sempatik
Sinir Sistemi (SSS) aktif hale getirir. SSS, ‘ya hep ya hiç’ ilkesiyle çalışan bir sistemdir. Başka bir deyişle, aktif değilken hiçbir belirti yaşanmaz
(vücudunuzda panik atakla ilgili hiçbir tepki hissetmezken), fakat aktif olduğu zaman
vücudunuzda birçok fiziksel belirtiyi yaşarsınız. Örneğin; kalbin çok hızlı çarpması, terleme,
titreme, nefes almakta zorluk vb.

Vücudun sadece belirli kısımlarda değişikli olup geri kalanda herhangi bir fiziksel belirti
olmaması çok nadir görülen bir durumdur.

Panik Atak Hakkındaki Mitler

Panik Atak için bilgi mi arıyorsunuz? Panik Atak Hakkındaki Mitler makalesine göz atın ve Panik Atak hakkında daha fazla bilgi edinin

Panik atak hakkında bazı yanlış bilinen/düşünülen durumlara ve bunlarla ilgili açıklamalara
aşağıdan ulaşabilirsiniz.

1. ‘Kalp krizi geçiriyorum.’

Panik atak esnasında kişilerin kalp krizi geçirdiğini düşünmesi yaygın bir durumdur. Eğer
doktor kontrolünden geçtiyseniz ve doktorunuz fiziksel bir problem olmadığını söylediyse
yaşadığınız durum kalp krizi değil panik atak olabilir. Panik atak herhangi bir durumda ortaya
çıkabilecekken, kalp hastalıkları efora bağlı olarak ortaya çıkar. Bir başka deyişle kişi ne kadar
çok fiziksel olarak hareket ederse o kadar çok kalp hastalıklarına bağlı belirti ile karşılaşır. Bu
belirtiler kişi dinlenmeye başlıktan sonra ortadan kalkar.

2. ‘Panik atak geçirirsem ölürüm’

Panik atak geçirirken karşılaşabileceğiniz en kötü senaryo kendinizden geçmenizdir. Fakat
kendinden geçme ve geri gelme birkaç saniye içinde meydana gelir.

3. ‘Panik ataklar bedenime zarar veriyor’

Panik ataklar kişinin bedenine zarar vermek için değil, korumak amaçlı olan sempatik sinir
sistemi aktivasyonudur. Sistem bir süre sonra kapanır ve beden kendini normal haline geri
getirir. Panik ataklar kişinin bedenine zarar verecek boyutta değildir. Fakat kronik olarak
stres ve kaygı yaşıyorsanız, yıllar içerisinde fiziksel ve hormonal dengesizlikler ile bedeninizde
rahatsızlıklar hissedebilirsiniz. Kronik olarak stresli ve kaygılıysanız ve nasıl baş edebileceğinizi
de bilmiyorsanız, uzmana danışmanızı önerebiliriz.

4. ‘Ömrümün sonuna kadar panik atak geçireceğim’

Panik ataklar bir döngü içinde meydana gelir. Bedende oluşan bazı değişiklikler kişi
tarafından korku ile karşılanır ve bu değişikliklere felaket içerikli anlamlar yüklenir (örneğin;
kalp krizi geçiriyorum veya ölüyorum gibi). Kişi yüklediği bu anlamlar ile daha da korkar ve
korktuğu için belirtilerin şiddeti artar. Böylelikle panik atak döngüsü oluşur. Eğer fizyolojik bir
probleminiz yoksa, yaşanan durumun size zarar vermediğine ve belirtilerin tehlikeli
olmadığına tamamen inandığınızda panik ataklar ortadan kalkacaktır.

5. ‘Panik atak geçirirken başkasına zarar verebilirim’

Kişi panik atak esnasında kendini dehşet içinde ve ne yapacağını şaşırmış hissedebilir. Fakat
şimdiye kadar panik atak geçirirken herhangi bir kişinin çevreye zarar verdiği kaydedilmiş bir
durum değildir.

Panik Atak

Panik Atak için bilgi mi arıyorsunuz? Panik Atak makalesine göz atın ve Panik Atak hakkında daha fazla bilgi edinin

Şiddetli ve aniden gelişen korku veya endişe hali olan panik atak, bununla beraber birçok rahatsızlığı tetikleyen bir durumdur. Ürperme, sıcak basması, nefes almakta zorlanmak, düzensiz ve normalden hızlı kalp atışı, terleme ve uyuşma gibi semptomlarla gelen panik atak aslında hastalık değil semptomdur. Genellikle 15 ila 20 dakika süren panik atak nöbeti esnasında kişi oldukça yoğun yaşadığı korku ve endişe sonucunda öleceğini ve her şeyin sona ereceğini düşünür.

PANİK ATAK BELİRTİLERİ VE NEDENLERİ NELERDİR?

Panik atak birçok sebepten dolayı baş gösterebilmektedir. Bunlardan en önemlileri olarak stresli yaşam ve depresyon ön plana çıkmaktadır. Bunların yanında anksiyete bozukluğu, alkol ve madde kullanımı da panik atağa zemin hazırlaması açısından önemli yer tutmaktadır.

Panik atak geçiren bireyler o an sonlarının geldiğini ve genellikle kalp krizi geçirip öleceklerini hissederler. Ancak panik atak sırasındaki ciddi efor sarf edilerek gerçekleşen bağırmalar, endişe ve korku sonrasında kendini yorgunluk ve sessizliğe bırakır. En sık görülen belirtileri ölüm korkusu, nefes alıp vermede zorluk, kap atışlarında hızlanma, aşırı kaygı hali, gerçeklikten uzaklaşma, kaçma ihtiyacı ve göğüste sıkışma hissetmektir. Bunların yanında mide bulanması ve terleme de sıklıkla görülmektedir.

TEDAVİSİ NE ŞEKİLDE GERÇEKLEŞİR?

Tedavide iki farklı metot kullanılmaktadır. Ayrı ayrı veya birlikte uygulanan bu yöntemler ilaç tedavisi bilişsel-davranışçı terapidir.

İlaç tedavisinde beyinde bozulan nörokimyasal yapıyı düzeltecek, panik ataklarını önleyecek ilaçlar kullanılmaktadır.

Bilişsel-davranışçı tedavide ise hastaya korku mekanizması hakkında detaylı bir bilgilendirme yapılır. Panik ataklar sırasında görülen belirtileri hakkındaki düşünce ve inanışlarının düzeltilmesi ve hastanın bu belirtiler ile korkmadan baş edebilmesinin öğretilmesi amaçlanır. Ayrıca panik atak geçireceği korkusu nedeniyle yapmaktan vazgeçtiği aktiviteler, kaçındığı yer ve durumlar kontrollü bir biçimde ele alınarak hastalık öncesi yaşam biçimine dönmesi sağlanır.