Milyarder yatırımcı Paul Tudor Jones artık Bitcoin satın alıyor. Cardano ise bu yıl yaklaşık %50 artış gösterdi ve başkan altcon’in performansına ayak uyduruyor. Kripto uzmanı Dominic Basulto, bu iki kripto para ünitesine yatırım yapmanın mantıklı olup olmadığını kıymetlendiriyor.
Lider kripto para Bitcoin’in ‘kuyruk’ hikayesi
Başlangıç noktası, kriptoyu eşsiz bir varlık sınıfı olarak görmek. Bunu yaptıktan sonra, portföyünüzde hangilerini tutmanız gerektiğini ve her birine ne kadar ayırmanız gerektiğini görmek için Bitcoin’i öbür varlık sınıflarıyla karşılaştırabilirsiniz. Her varlığın kendine has bir risk-ödül profili var. Bitcoin’in nitekim öne çıktığı nokta da bu. Evet, Bitcoin’e yatırım yapmanın değerli bir riski var. Fakat birebir vakitte değerli bir yükseliş potansiyeli de var.
Paul Tudor Jones Bitcoin’den “büyük bir kuyruk” olarak bahsediyor. Bunun yatırım dünyasında çok özel bir manası var. Olayların mümkün dağılımını tabir eder. İstatistiksel açıdan bu kuyruk 3 standart sapmalı bir olaydır. Yani gerçekleşme mümkünlüğü sadece %0,3’tür. Örneğin standart bir çan eğrisi dağılımını düşünürseniz, ortada her vakit dev bir tümsek ve her iki tarafta da çok düz kuyruklar olacaktır. Birden fazla varlık ortadaki bu dev tümseğin bir modülüdür.
Ancak Bitcoin farklı. Görünüşe nazaran her vakit “kuyruk”tur. Bazen negatif dağılımların kuyruğudur (2022’de olduğu gibi). Lakin daha sık olarak, olumlu dağılımların kuyruğudur. Sonuç olarak, 2011-2021 yılları ortasında Bitcoin dünyanın en âlâ performans gösteren varlığı oldu ve bu yakın bile değildi. Bu tarihi getiriler gelecekteki performansın garantisi olmasa da, Bitcoin’in üst istikametli potansiyelini ortaya koyuyor.
Bitcoin’in korelasyonları
Bitcoin korelasyonları açısından da enteresan. Geçtiğimiz birkaç ay içinde Bitcoin altın ile giderek daha fazla korelasyon göstermeye başladı. Şu anda ekonomik belirsizlik düzeyinin yüksek olması, insanların inançlı liman olarak isimlendirilen varlıkları aramasına neden oluyor ve birçok kişi Bitcoin’i bu sınıfta görüyor. Bunun nedeni Bitcoin’in tabiatı gereği inançlı olması değil, Bitcoin’in klâsik bankacılık sisteminin dışında olması. Münasebetiyle, daha fazla bankanın başı belaya girerse, Bitcoin teorik olarak başka finansal varlıklar kadar etkilenmeyecek.
Paul Tudor Jones şu anda Bitcoin’i altına emsal biçimde potansiyel bir enflasyondan korunma aracı olarak görüyor. Bu da Bitcoin’i kıymetli kılıyor zira enflasyon riskinden korunmanın potansiyel bir yolu. Münasebetiyle, vakit içinde Bitcoin’in altın ile korelasyonunu koruyacağı beklentisi hakim. Bununla birlikte, Fed faiz oranlarını artırmayı bıraktığında, Bitcoin’in bir enflasyondan korunma aracı olma özelliğinin azalmaya başlayabileceği konusunda uyarıyor.
Lider kripto para için ekonomik senaryolar
Paul Tudor Jones da varlık fiyatlarının gelecekte izleyeceği yolu varsayım etmek için ekonomik modelleme sistemini kullanıyor. Sonuçta, 1987 borsa çöküşünü varsayım etmesini ve bu süreçte muazzam karlar elde etmesini sağlayan şey buydu. 1929’daki borsa çöküşünü modellemiş, 1980’lerde olanlarla karşılaştırmış ve pay senedi fiyatlarının düşeceği sonucuna varmıştı. Artık tıpkı şeyi mevcut durum için yapıyor ve 2008 mali krizi sırasında yaşananlarla karşılaştırarak bundan sonra neler olabileceğini görmeye çalışıyor.
Bu cins bir modelleme yapmak için iktisat diplomasına sahip olmanıza gerek yok. Tek yapmanız gereken potansiyel ekonomik senaryolar açısından düşünmek. Velhasıl, gerçekleşebilecek birkaç ekonomik senaryo düşünün. Akabinde Bitcoin’in her senaryoda nasıl reaksiyon vereceğini kestirim edin. Faiz oranlarının yükseldiği bir ortamda ne olur? İktisat önümüzdeki çeyrekte resesyona girerse ne olur?
Ne kadar Bitcoin çok fazla Bitcoin’dir?
Tüm bunları göz önünde bulunduran Paul Tudor Jones, Bitcoin’de gördüklerini açıkça beğeniyor. “Bir atın üzerinde hiç bu kadar uzun müddet oturmamıştım” diyor. Bitcoin’e yatırım yapmaya 2020 yılında, yaklaşık 9.000 dolardan süreç görürken başladı. Kriptokoin.com’dan takip ettiğiniz üzere BTC 68.790 dolarla tüm vakitlerin en yüksek düzeyine çıktı. Lakin, akabinde bir sefer daha 30.000 dolara yükselmeden evvel 15.000 dolara kadar düştü. Neredeyse üç yıl sonra hala elinde tutuyor.
Elbette kelam konusu Bitcoin olduğunda çoka kaçmak istemezsiniz. Paul Tudor Jones’un şu anda Bitcoin’e tam olarak ne kadar ayırdığını bilmiyoruz. 2021’de, Bitcoin’de %5’e kadar tutmaya istekli olabileceğini öne sürdü. Fakat, daha yakın vakitte, portföyünün sırf %1 ila %2’sini Bitcoin’e ayırdığını belirtti. Paul Tudor Jones ile tıpkı fikirde olmasanız bile, net olan bir şey var: Bitcoin’i tahlil etme formunuzu değiştirerek daha âlâ bir kripto yatırımcısı olabilirsiniz.
Cardano (ADA)’yı cazip kılan nedenler
İlk neden: Blockchain yükseltmeleri
Tüm dikkatler Ethereum’un son teknolojik yükseltmeleri üzerindeyken, Cardano da Blockchain ağını yükseltiyor. Cardano 2022 sonbaharında Vasil yükseltmesini tamamladı. Ayrıyeten, bu yükseltme Blockchain’e akıllı kontratları yönetim edebilme açısından daha fazla fonksiyonellik getirdi. Bu akıllı mukaveleler, sofistike merkezi olmayan finans (DeFi) teklifleri oluşturmayı mümkün kılan, kendi kendini yürütebilen küçük bilgisayar kodu modülleri.
Aynı vakitte Cardano, Blockchain’in daha da problemsiz ve süratli çalışmasını sağlamak için tasarlanmış başka teşebbüslerle ilerliyor. Örneğin Cardano kısa bir müddet evvel, saniyede 1 milyona kadar süreci gerçekleştirmeyi mümkün kılabilecek yeni bir Katman 2 ölçeklendirme tahlili olan Hydra’yı tanıttı. Bu süreç sürece suratı, kripto dünyasında bir cins efsanevi amaç haline geldi. Ethereum yıllardır saniyede 1 milyon süreç vaat ediyor, fakat bunu hiçbir vakit gerçekleştiremedi.
Tüm bu yeni yükseltmeler elbette mükemmel. Lakin kimi yatırımcıların bunları nasıl yalnızca artımlı iyileştirmeler olarak görebileceğini anlamak kolay. Sonuçta, her Blockchain periyodik yükseltmeler yapmıyor mu? Evet, fakat Cardano kelam konusu olduğunda, bu yükseltmelerin bir sonucu olarak temel ölçümlerin değerli ölçüde düzgünleştiğini görmeye başlıyoruz. Örneğin, Cardano süreç hacmi halihazırda yıllık bazda %205 artmış durumda. Ayrıyeten, en son Blockchain bilgileri Cardano’nun birçok farklı alanda güçlü bir büyüme gösterdiğini ortaya koyuyor.
İkinci neden: DeFi büyümesi
Cardano için işlerin sahiden ilginçleştiği yer merkeziyetsiz finans (DeFi). Üstte belirtildiği üzere, son Cardano güncellemeleri akıllı kontrat fonksiyonelliğine odaklandı. Bu, DeFi dünyasında muvaffakiyetin anahtarı. Cardano, 2023’ün başında DeFi’de kıymetli iyileştirmeler yapacağına kelam vermişti. Artık bu çalışmaların meyvelerini yeni yeni görmeye başlıyoruz.
Örneğin, Ocak 2023’te Cardano, klâsik finans oyuncularının Cardano Blockchain’de DeFi’ye başlamasını çok daha kolay hale getirecek yeni bir stablecoin piyasaya sürdü. Cardano ayrıyeten dijital varlıkların alım satımı için yeni merkeziyetsiz borsaların filizlenmesine de şahit oldu. Sonuç olarak Cardano, DeFi protokolleri biçiminde Blockchain’de ne kadar ADA “kilitli” olduğunun kıymetli bir göstergesi olan toplam kilitli paha (TVL) metriğinde dramatik bir artış gördü. Bu yıla kadar Cardano, DeFi’de bir oyuncu değildi. Lakin artık Cardano işleri bilakis çevirmeye başlıyor üzere. Cardano’nun TVL’si şu anda 10 ayın en yüksek düzeyinde.
Bu yeni keşfedilen DeFi gücü, yeni iştiraklere, yeni inovasyonlara ve büyüme için yeni potansiyel yollara yol açıyor. Örneğin, Cardano kısa mühlet evvel Zürih merkezli bir fon toplama platformu olan Acredius ile İsviçreli şirketler için yeni borç verme teşebbüsleri konusunda iştirak kurdu. Bu bir yıl evvel mümkün olamazdı. Cardano, Cardano Blockchain’de Bitcoin kullanmayı mümkün kılan yeni bir token olan Cardano başkan kripto para Bitcoin üzere yeniliklerle hudutları zorluyor.
Peki bu kripto para ünitesini satın almak mantıklı mı?
Tüm bu umut verici büyüme işaretlerini dikkate aldığımızda, ADA’nın 1 dolara ulaşması mümkün. Cardano’nun mevcut fiyatı olan 0,37 dolar baz alındığında bu, üst istikamette yaklaşık 3 katlık bir hareket manasına geliyor. Bu, geçmişte yatırımcıları birkaç sefer hayal kırıklığına uğratmış olan ADA için biraz agresif üzere. Lakin Cardano’nun bilhassa merkeziyetsiz finans alanındaki büyümesi beni cesaretlendiriyor. Temel DeFi ölçümleri üst taraflı hareket etmeye devam ettiği sürece Cardano’nun uzun vadeli beklentileri konusunda yükselişe geçeceğim.
Makaledeki görüşler ve tavsiyeler uzmana ilişkin olup, mutlaka yatırım tavsiyesi değildir. Yatırım yapmadan evvel kesinlikle kendi araştırmanızı yapmanızı öneririz.