Prizmabet

Türkiye 2024’te de en çok enflasyonu konuştu

Türkiye’de 2024 yılında en çok takip edilen makroekonomik gösterge enflasyon oldu. Mayıs ayında zirveyi gören yıllık enflasyonda sıkılaşma ve baz etkisiyle ivme aşağı döndü. Büyüme tarafında ise yılın ikinci ve üçüncü çeyreğinde birbirini izleyen çeyreklik daralmalar öne çıktı. Cari denge verilerinde de toparlanma görüldü.

Türkiye ekonomisi 2024 yılının ilk çeyreğinde tüketimin etkisiyle yüzde 5,7 büyüme kaydetti. İkinci çeyrekte ise büyüme para politikasındaki sıkılaşmanın etkisiyle yavaşladı ve yıllık büyüme yüzde 2,5 seviyesinde beklentilerin altında kaldı.

Bloomberg HT’nin analizine göre, ikinci çeyrekte Türkiye ekonomisi çeyreklik bazda salgın yılından sonra ilk kez daraldı. Üçüncü çeyreğe gelindiğinde üst üste ikinci kez daraldı. Ekonomi üçüncü çeyrekte yıllık yüzde 2,1 büyüdü.

Enflasyonda zirve

Türkiye ekonomisinde en çok konuşulan konu 2024 yılında da enflasyon olmaya devam etti. 2024 yılında enflasyonun tepe noktayı gördükten sonra düşüşe geçmesi bekleniyordu.

Enflasyon mayısta son iki yılın en yüksek seviyesine çıkarak yüzde 75,5 ile zirveye ulaştı. Haziranda ise sekiz ay sonra ilk düşüş gerçekleşti. Enflasyonda düşüş ivmesi devam ederken, eylülde; 2023 yaz aylarından bu yana ilk kez yıllık enflasyonda yüzde 50’nin altı görüldü.
Ekimde yüzde 48,58, kasımda yüzde 47,09’a gelerek düşüşünü sürdürdü.

Dış ticarette açıklar sürdü

2024’te birçok ekonomide yavaşlamalar görüldü. Türkiye’nin en büyük ihracat pazarı olan Avrupa’da da yaşanan yavaşlamanın izleri yılın başlarında rakamlara yansıdı.
Dış ticaret 2024’e 6,2 milyar dolar açıkla başladı. Ayrıca, bu ayda Cumhuriyet tarihinin en yüksek ocak ayı ihracat rekoru kırılmış oldu. Nisan ayında artış yaşandı ve dış ticaret açığı 9 milyar 863 milyon dolar oldu.

Mayıs ayında dış ticaret açığı yüzde 48 geriledi. Haziran’da tekrar artışa geçen dış ticaret açığı, Temmuz ve Ağustos aylarında tekrar geriledi. İki aylık hızlı daralmanın ardından Eylül ayında dış ticaret açığında artış görüldü. Ekim ayında ise 12 aylık dış ticaret açığı iki yılın en düşük seviyesini gördü.

Cari dengede iyileşme

Dış ticaret açığında daralmalar meydana gelirken, Türkiye’nin cari açığı geçen yılın başlangıcına göre daralarak yeni ekonomi politikaları ışığında ödemeler dengesinde iyileşmenin sürdüğüne işaret etti. Cari denge Ocak ayında 2,56 milyar dolar açık verdi.

Fakat yılın geri kalanında, Türkiye’de cari denge Şubat ayında 3,27 milyar dolar açık verdi. Böylelikle cari dengede 5,7 milyar dolarlık açık görülen Temmuz 2023’ten bu yana en yüksek açık rakamına ulaşıldı.

Nisan ayında ise 5,3 milyar dolarla dokuz ayın en yüksek aylık açığına ulaşılmış olundu. Mayıs ayına gelindiğinde ise cari açıkta kayda değer bir gerileme gerçekleşti. Haziran ayında ise ivme tersine dönerek cari denge 9 ay sonra fazla verdi. Kasım ayına kadar cari fazla serisi devam etti.

Sanayi üretimindeki daralma ivmesi öne çıktı

Sanayiye ilişkin göstergelere bakıldığında ise 2024 yılı sanayi sektörü için kolay bir yıl olmadı. Şubat 2023 yılında yaşanan büyük deprem ve parasal sıkılaşma sektörü etkiledi.
Sanayi üretimi yıla yavaş girerken, Şubat ayında baz etkisiyle birlikte çift haneli yıllık büyüme görüldü. Mayıs ayında sıkılaşma döngüsü içinde sanayi üretiminde aylık bazda yükseliş dikkat çekti. Nisan ayına gelindiğinde ise yıllık büyümenin yüzde 1’lere kadar çekildiği izlendi.

Haziran ayında yıllık yüzde 4,7 azalarak, deprem sonrası en sert daralma olarak kaydedildi.
Sanayi üretiminde Haziran ayının ardından Temmuz ayında da yıllık gerileme oldu. Ağustos ayında depremden bu yana en sert yıllık düşüş görüldü. Böylelikle sanayi üretiminde Haziran ayında başlayan yıllık gerileme serisi Ekim ayında da devam etmiş oldu.

İmalat göstergeleri dipten döndü

Satınalma yöneticileri endeksleri de 2024’te sanayiye ilişkin olumsuz görünüme işaret etti. İstanbul Sanayi Odası’nın açıkladığı verilere göre Ocak ve Şubat ayında endeks, eşik değer olan 50’nin üzerinde gerçekleşerek sanayide büyümeye işaret ederken yılın geri kalan aylarında daralmaya işaret etti.
Türk imalat sektörünün karşılaştığı zorlu talep ortamı, toplam yeni siparişlerde ve ihracatta yavaşlamanın sürmesiyle yıl boyunca devam etti. Buna bağlı olarak firmalar üretim ve istihdam düzeylerini azalttı.

Türkiye ekonomisinin imalat göstergelerinde daralma sinyalleri en kötüden dönülse de devam etti.

Eylül ayında endeks 44,3 ile salgın yılından bu yana en düşük seviyeyi işaret etmişti. Ekim ayında gösterge 45,8’e yükselerek, salgın yılından beri görülen en dip seviyeden döndü. Kasım ayında ise endeks eşik değerin altında kalmasına rağmen yükselerek 48,3 olarak geldi.

Merhaba arkadaşlar, bugün sizlere Prizmabet adlı bir bahis sitesinden bahsedeceğim. Prizmabet, Betconstruct altyapısı ile üyelerine kaliteli hizmetler veren ve ülkemizin önde gelen bahis sitelerinden bir tanesidir. 2009 yılında kurulan Prizmabet, lisanslı, güvenilir ve avantajlı bir site olarak dikkat çekmektedir. Prizmabet’te spor bahisleri, canlı bahisler, casino, canlı casino, slot oyunları, sanal sporlar ve daha pek çok seçenek bulabilirsiniz. Prizmabet’te oyun oynamak için aradığınız ortamı fazlası ile bulacaksınız.

Prizmabet’in en önemli özelliklerinden biri de Prizmabet TV kanalıdır. Bu kanal sayesinde bahis sitesinde bulunan müsabakaları üyeler bir ücrete katlanmadan istedikleri zaman takip edebiliyor. Böylece hem heyecanlı hem de kazançlı bir bahis deneyimi yaşayabiliyorsunuz. Prizmabet TV kanalında futbol, basketbol, tenis, voleybol gibi popüler spor dallarının yanı sıra daha az bilinen sporlara da yer verilmektedir. Prizmabet TV kanalını kullanmak için sadece siteye üye olmanız ve yatırım yapmanız yeterlidir.

Prizmabet ayrıca üyelerine bol miktarda bonus ve promosyon da sunmaktadır. Prizmabet’te ilk üyelik bonusu olarak 100 TL deneme bonusu alabilirsiniz. Bunun yanında yatırım bonusları, kayıp bonusları, arkadaş davet bonusu, doğum günü bonusu gibi farklı bonuslar da mevcuttur. Prizmabet bonusları sayesinde daha fazla oyun oynayabilir ve kazancınızı artırabilirsiniz. Prizmabet bonuslarının çevrim şartları da oldukça makul seviyededir.

Prizmabet para yatırma ve çekme işlemleri konusunda da üyelerine kolaylık sağlamaktadır. Prizmabet’te banka havalesi, kredi kartı, papara, cepbank, QR kod, bitcoin gibi farklı yöntemlerle para yatırabilir ve çekebilirsiniz. Para yatırma ve çekme işlemleri 7/24 yapılabilmekte ve kısa sürede hesaplara yansımaktadır. Prizmabet para yatırma ve çekme işlemlerinde herhangi bir komisyon veya kesinti de yapmamaktadır.

Prizmabet müşteri hizmetleri de üyelerine 7/24 canlı destek hizmeti sağlamaktadır. Prizmabet canlı destek ekibi sayesinde site ile ilgili her türlü soru, sorun veya önerinizi iletebilir ve anında çözüm bulabilirsiniz. Prizmabet canlı destek ekibi profesyonel, güler yüzlü ve yardımseverdir.

Sonuç olarak, Prizmabet ülkemizin en iyi bahis sitelerinden biri olarak gösterilebilir. Prizmabet’te hem eğlenceli hem de kazançlı bir bahis deneyimi yaşayabilirsiniz. Prizmabet’e üye olmak için güncel giriş adresini web sitemizden bulabilirsiniz. Prizmabet’e girmek için tıklayınız! Prizmabet’e katıldığınıza pişman olmayacaksınız!

2024’te Türkiye’nin makro gündemi enflasyon oldu

Üçüncü çeyreğe gelindiğinde ise Türkiye ekonomisi çeyreklik bazda üst üste ikinci kez daraldı. Ekonomi üçüncü çeyrekte yıllık yüzde 2,1 büyüdü. Üçüncü çeyrek verileri ise pandemi sonrası en düşük yıllık büyüme olarak kaydedildi.

Yılın üçüncü çeyreği yüksek enflasyonla mücadele eden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın sıkı duruşunun etkisinin hissedildiği bir dönem oldu.

Enflasyonda zirve

Önceki yıllardaki gibi 2024 yılında da enflasyon Türkiye ekonomisinde en çok konuşulan konu olmaya devam etti. 2024 yılında artık para politikasındaki sıkılaşmanın etkisi ile enflasyonun tepe noktayı gördükten sonra düşüşe geçmesi bekleniyordu.

Mayıs ayında yıllık bazda Kasım 2022’den bu yana en yüksek seviyeye çıkarak yüzde 75,5 ile zirveye ulaştı.

Haziran ayında ise yıllık enflasyon sekiz ay sonra ilk kez düşüş kaydetti. Baz etkisinin de katkısıyla enflasyon Temmuz ve Ağustos ayında yavaşlama devam etti.

Enflasyonda düşüş ivmesi devam ederken, Eylül ayına gelindiğinde; 2023 yaz aylarından bu yana ilk kez yıllık enflasyonda yüzde 50’nin altı görüldü.

Devam eden aylarda enflasyon Ekim’de yüzde 48,58, Kasım ayında da yüzde 47,09’a gelerek düşüşünü sürdürdü. Enflasyonla birlikte enflasyon beklentilerinde de aşağı yönlü ivme görüldü.

Dış ticarette açıklar sürdü

2024 yılında dünya ekonomilerinin enflasyonla mücadelesi ve merkez bankalarının sıkı para politikalarının da etkisi ile birçok ekonomide yavaşlamalar görüldü. Türkiye’nin en büyük ihracat pazarı olan Avrupa’da da yaşanan yavaşlamanın izleri ise yılın başlarında rakamlara yansıdı.

Dış ticaret 2024’e 6,2 milyar dolar açıkla başladı. Ayrıca, bu ayda Cumhuriyet tarihinin en yüksek ocak ayı ihracat rekoru kırılmış oldu. Nisan ayında artış yaşandı ve dış ticaret açığı 9 milyar 863 milyon dolar oldu.

Cari dengede yıl sonuna doğru iyileşme görüldü

Sanayi üretimindeki daralma ivmesi öne çıktı

Sanayi üretimi yıla yavaş girerken, Şubat ayında baz etkisiyle birlikte çift haneli yıllık büyüme görüldü. Mayıs ayında sıkılaşma döngüsü içinde sanayi üretiminde aylık bazda yükseliş dikkat çekti. Nisan ayına gelindiğinde ise yıllık büyümenin yüzde 1’lere kadar çekildiği izlendi.

Haziran ayında yıllık yüzde 4,7 azalarak, deprem sonrası en sert daralma olarak kaydedildi.

Sanayi üretiminde Haziran ayının ardından Temmuz ayında da yıllık gerileme oldu. Ağustos ayında depremden bu yana en sert yıllık düşüş görüldü. Böylelikle sanayi üretiminde Haziran ayında başlayan yıllık gerileme serisi Ekim ayında da devam etmiş oldu.

İmalat göstergeleri dipten döndü

Türk imalat sektörünün karşılaştığı zorlu talep ortamı, toplam yeni siparişlerde ve ihracatta yavaşlamanın sürmesiyle yıl boyunca devam etti. Buna bağlı olarak firmalar üretim ve istihdam düzeylerini azalttı.

Türkiye ekonomisinin imalat göstergelerinde daralma sinyalleri en kötüden dönülse de devam etti.

Yıllık kira artışında yukarı yönlü ivme kırıldı

Eylül enflasyon verilerine göre Türkiye’de kiralar en büyük harcama kalemlerinden biri oldu. Son beş ayda yıllık kira artışında gerileme yaşansa da, artış ivmesini koruyor. TCMB Başkanı Karahan da öncü göstergelerin kira enflasyonunun zayıflayacağına işaret ettiğini söyledi.

TÜİK’in enflasyon verilerine göre eylülde en yüksek artış kira harcamalarında yaşandı. Kira artışı mayıstan bu yana en düşük sevilerine gerilerken, yıllık bazda yüzde 117,43 ile yine yüksek kaldı.

Sınır kalktı, kira zammı hız kesti

Mayıs 2024’te yüzde 125,14 ile zirveyi gören yıllık kira artışı, hazirandan itibaren düşüşe geçti. Temmuz başında yüzde 25 sınırı kaldırılırken, kira zamları yeniden 12 aylık enflasyon ortalamasına göre hesaplanmaya başladı.

‘Kira enflasyonu zayıflayacak’

Ekonomi yönetiminin enflasyonu düşürme çalışmaları, başarılı giderse yıllık kira artış oranının da azalacağı düşünülüyor.

Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan da dün kira artış oranındaki düşüşün süreceğine işaret ederek şu ifadeleri kullanmıştı:

“Hizmet sektörü enflasyonunda ataleti besleyen en önemli grubun kira olduğunu görüyoruz. Nitekim, yıllık kira enflasyonu eylül ayı itibarıyla yüzde 117 ile yıllık hizmet enflasyonunun yaklaşık 45 puan üzerinde seyretmektedir. Öncü göstergeler bir süredir aşağı yönlü bir harekete işaret ediyor. Gerek çevrimiçi kaynaklardan izlediğimiz ilan fiyatları gerekse konut kredisi değerleme raporlarına dayanan göstergelerimiz azalış eğilimlerini sürdürmekte.

Perakende Ödeme Sistemi verilerinden elde edilen yeni ve yenilenen sözleşmelerdeki kira artış oranları gerek konut piyasasında süregelen normalleşme gerekse de manşet enflasyondaki düşüşü takiben TÜFE’deki mevcut kira enflasyonunun altında değer almakta. Yılın son çeyreğinde, taşınma ve sözleşme yenileme oranlarında gerçekleşecek düşüşü de dikkate aldığımızda, bu durum, önümüzdeki aylarda kira enflasyonunun zayıflayacağını ima ediyor”

Küresel gıda fiyatlarında 2,5 yılın en yüksek aylık artışı

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, küresel gıda fiyatları Eylül’de aylık yüzde 3, yıllık yüzde 2,06 arttı. Aylık veri Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın başladığı dönemden bu yana en yüksek artışa işaret etti.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Küresel Gıda Fiyatları Endeksi küresel düzeyde gıda fiyatlarındaki artış ivmesine dikkat çekti.

FAO Gıda Fiyat Endeksi (FFPI) Eylül 2024’te Ağustos ayına göre yüzde 3 arttı. Bu artış oranı Mart 2022’den bu yana aylık bazda en büyük artışa işaret etti. Eylül ayında endeks Mart 2022’de ulaştığı zirvenin yüzde 22,4 altında gerçekleşti.

Türkiye’de gıda fiyatları aylık bazda 2,48, yıllık bazda yüzde 43,72 artış göstermişti. Ağustos ayında Türkiye’deki aylık gıda enflasyonu, küresel gıda fiyatlarındaki artışın altında kalmıştı. Küresel gıda fiyatlarındaki artışın seyri Eylül’de de Türkiye’deki gıda enflasyonunun üzerinde seyretmeye devam etti.

Aylık en yüksek artış şekerde

FAO verilerine göre küresel tahıl fiyatları aylık bazda yüzde 3 artış, yıllık bazda yüzde 10,13 azalış gösterdi. Bitkisel yağ fiyatları yüzde 4,6 artışla 2023 başından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Bitkisel yağ fiyatlarındaki yıllık artış yüzde 17,78 oldu.

Eylül’de süt ürünlerinin fiyatları aylık bazda yüzde 3,8, yıllık bazda yüzde 21,7 arttı. Bu dönemde et fiyatları aylık yüzde 0,4, yıllık yüzde 4,8 arttı. Şeker fiyatları aylıkta yüzde 10,4 artarken, yıllık bazda yüzde 22,7 geriledi.

Şekerin aylık olarak öne çıkmasında en büyük etkenlerden biri önemli bir üretici olan Brezilya’nın son dönemde yaşadığı hava olayları oldu.

Prizmabet giriş: Küresel gıda fiyatlarında 2,5 yılın en yüksek aylık artışı

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Küresel Gıda Fiyatları Endeksi küresel düzeyde gıda fiyatlarındaki artış ivmesine dikkat çekti.

Aylık en yüksek artış şekerde

Şekerin aylık olarak öne çıkmasında en büyük etkenlerden biri önemli bir üretici olan Brezilya’nın son dönemde yaşadığı hava olayları oldu.

Prizmabet, online bahis ve oyun sektöründe önemli bir yer edinen bir platform olarak dikkat çekiyor. Spor bahislerinden canlı casino oyunlarına kadar geniş bir oyun yelpazesi sunan site, kullanıcılarına eğlenceli ve kazançlı bir deneyim vaat ediyor. Güvenlik ve adalet konusunda sıkı standartlara sahip olan Prizmabet, kullanıcılarının memnuniyetini önceliklendiriyor ve çeşitli promosyonlar ile daha da cazip hale geliyor. Mobil uyumluluğu sayesinde her yerden erişilebilen site, kullanıcı dostu arayüzü ile de her seviyeden oyuncuya hitap ediyor. Prizmabet, dinamik yapısı ve sürekli güncellenen oyun seçenekleri ile online bahis ve casino dünyasında öne çıkmayı başarıyor.

Yurt içi üretici enflasyonu son 3,5 yılın en düşük seviyesine geriledi

Investing.com – Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Eylül ayına ilişkin Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) sonuçlarını duyurdu.

Yİ-ÜFE yıllık bazda %33,09, aylık bazda ise %1,37 artış gösterdi.

Yıllık ÜFE, 2021 yılının Mart ayında kaydedilen %31,20’lik verinin ardından en düşük seviyesine gerilemiş oldu.

Sanayi sektöründeki yıllık değişimler dikkat çekti

Sanayi sektörlerinde yıllık bazda en belirgin artış %48,70 ile su temininde gerçekleşti.

Madencilik ve taş ocakçılığında %43,59, imalatta %33,77 ve elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %17,01 artış gözlendi.

Ana sanayi gruplarında farklılaşan artış oranları

Ana sanayi grupları incelendiğinde, yıllık bazda en yüksek artış %44,38 ile dayanıksız tüketim mallarında görüldü.

Ara malları %32,70, dayanıklı tüketim malları %37,95, enerji %11,89 ve sermaye malları %36,55 arttı.

Aylık bazda üretici fiyatlarında değişimler

Aylık olarak, sanayinin dört sektöründe de fiyatlar artış gösterdi. Özellikle elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %2,28 ile en fazla artış kaydedildi.

Madencilik ve taş ocakçılığında %1,83, su temininde %1,95 ve imalatta %1,25 artış yaşandı. Ana sanayi gruplarındaki fiyat artışları ise genel olarak %1,27 ile %1,89 arasında değişti.

Ekonomistler İTO enflasyonunu ‘çok yüksek’ buldu: Düşüş trendi yok

Hükümetin enflasyonla mücadeleyi ön plana çıkardığı ekonomi planının uygulanması sürerken İstanbul’un aylık enflasyonunun yüzde 3,9 artmasını ekonomistler yorumladı. Ekonomistler, aylık enflasyonu çok yüksek bulurken, düşüş trendinin olmadığını kaydetti.

İstanbul Ticaret Odası (İTO), Türkiye’nin en büyük kenti İstanbul’da eylül ayındaki enflasyon verisini açıkladı. Buna göre eylülde perakende fiyatlar yüzde 3,9 arttı. Yıllık artış ise yüzde 59,18 olarak gerçekleşti. Ekonomistler, sosyal medya platformu X’ten İstanbul’un enflasyonunu değerlendirdi.

Koç Üniversitesi’nden Cem Çakmaklı, yüzde 3,9’luk enflasyon için “Çok yüksek bir gerçekleşme” diye yazdı. Çakmaklı, “Ağustos’ta 1,7, Temmuz’da ise 4,2 idi. İTO enfllasyonunda düşüş trendi yok” ifadesini kullandı.

‘Program çalışıyor…’

Ekonomist Tunç Şatıroğlu, “İstanbul’da 5 ayın en yüksek aylık enflasyonu” başlıklı haberi paylaşarak “Program çalışıyor” diye yazdı.

Şatıroğlu paylaşımlarına şunları ekledi: “Türkiye’de yıllık yüzde 3 enflasyon bir hayal olmamalı. Bunu başarmak mümkündür. Dünyadaki ülkelerin yarısında enflasyon yıllık yüzde 3,1 ve altında. 22 yıllık iktidarında bu sorunu çözemeyenlerin bundan sonra da çözmesi mümkün görünmüyor. (…) Euro Bölgesi’nde yıllık enflasyon %1,8’e düştü. İTO enflasyonu aylık %3,9 arttı.”

Ekonomist İris Cibre de yine X hesabından “İTO aylık yüzde 3.9 geldi. Program çalışıyor…” eleştirisini yaptı.

Vega Portföy: 30 Eylül – 4 Ekim haftasında küresel PMI, ABD’de işgücü verileri, Euro Bölgesinde çekirdek TÜFE, Türkiye’de TÜFE takip edilecek

23-27 Eylül haftasında; Küresel imalat sektöründe daralma hızlandı… PMI öncü verileri talepteki düşüşün istihdam piyasalarında zayıflığa, girdi maliyetleri ve çıktı…

23-27 Eylül haftasında;

Küresel imalat sektöründe daralma hızlandı… PMI öncü verileri talepteki düşüşün istihdam piyasalarında zayıflığa, girdi maliyetleri ve çıktı fiyat enflasyonunda yavaşlamaya işaret etti. Euro Bölgesi, ABD ve Japonya’de imalat sektörlerindeki daralma hızlandı, hizmet sektörlerindeki büyüme yavaşladı. Almanya’da ekonomik bozulma derinleşirken, Çin hükumetinin ekonomiyi destekleyici hamlelerinin özellikle Avrupa’ya yansımasını izleyeceğiz.

Kaynak: tradingeconomics.com

Türkiye’de talep zayıflasa da fiyat davranışları halen bozuk, uluslararası rezervler artıyor…

. Gelen turist sayısında düşüş cari işlemler dengesine olan desteği azaltırken, küresel ve yurt içi talepte daralma cari dengeyi destekliyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

. Eylülde imalat ve finansal sektör güven endekslerinde iyileşme görsek de finansal sektörde gelecek 3 aylık dönemde iş hacmi beklentisinde artış umut verirken, her iki sektörde istihdam beklentisi geriledi. Öncü veriler sanayi üretiminde bozulmanın sürdüğünü gösteriyor ancak girdi maliyetleri düşse de satış fiyatları beklentilerindeki artış TCMB’nin dikkat çektiği fiyat davranışlarında bozulmayı teyit ediyor. Nitekim TCMB anketine göre Eylülde 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentileri, piyasa katılımcıları için %27,5 iken, reel sektörde %51,1, hanehalkı için %71,6’ya hafif geriledi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

. 20 Eylül haftasında brüt rezervler 156,4 milyar dolara, swap hariç net rezerv 22,8 milyar dolara yükseldi; KKM ve DTH’de düşüş sürdü, toplam kredi hacmi ve kredi kart harcamaları hızlandı; yabancılar hissede 96 milyon dolar, DİBS’te 1,58 milyar dolarlık net alım yaptı; mevduat faizi %56,25’e yükseldi, ticari kredi faizi %57,74 ve tüketici kredi faizi %71,47’ye geriledi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

ABD’de büyüme verileri yukarı revize edildi, talep zayıflıyor, enflasyonist baskı azalıyor… 2Ç2024’te GSYH beklentilere paralel artarak %3 büyüdü; 1Ç2024, 2023 ve 2022 verileri yukarı revize edildi. Temmuzda S&P/Case-Shiller konut fiyatları aylık bazda değişmedi. Ağustosta çekirdek PCE enflasyonu aylık %0,1 artışa yavaşladı, dayanıklı tüketim malı siparişleri aylık bazda değişmedi, bekleyen konut satışları aylık %0,6 yükselirken, yeni konut satışları aylık %4,7 düştü. Eylülde Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi (eşik 100) 70,1 seviyesine iyileşti, Conference Board tüketici güven endeksi (eşik 100) 98,7’ye sert düştü. İşsizlik başvurularında yavaşlama istihdam piyasasında görece güçlü seyri desteklerken, petrol stoklarında düşüş talepte zayıflığa işaret etti. Mevcut veriler FED’in 7 Kasım toplantısında faiz indirim beklentilerini 25 ve 50 baz puan arasında ikiye bölmüş durumda.

Kaynak: tradingeconomics.com

30 Eylül – 4 Ekim haftasında; Eylül ayı küresel imalat ve hizmet sektörleri PMI endeksleri, Euro Bölgesinde Eylül ayı çekirdek TÜFE, ABD’de Eylül ayı işgücü verileri, Türkiye’de enflasyon verileri takip edilecek en önemli başlıklar olacak.

30 Eylül 2024, Pazartesi

Türkiye’de Eylül ayı SAMEKS hizmet ve sanayi endeksleri (eşik 50) (önceki Hizmet 46,9; Sanayi 46,3), Ağustos ayı Hizmet-ÜFE (Temmuz: aylık %4; yıllık %61,8) ve 2Ç2024 dönem sonu dış borç stoku (1Ç2024: 506,8 milyar dolar) açıklanacak.

Japonya’da Ağustos ayı sanayi üretimi ve perakende satışlar açıklanacak. Temmuzda aylık %3,1 büyüyen sanayi üretiminin Ağustosta %0,9 daralması, Temmuzda yıllık %2,6 artan perakende satışların Ağustosta yıllık %2,3’e yavaşlaması bekleniyor. Perakende satışlar Temmuzda son dört ayın en düşüğü olan aylık %0,2 büyümüştü.

Çin’de Eylül ayı Caixin imalat ve hizmet PMI (eşik 50) açıklanacak. Ağustosta 50,4’e hızlanan imalat PMI’nın Eylülde 50,5’e hızlanması, Ağustosta 51,6’ya yavaşlayan hizmet PMI’nın Eylülde 51,5’e yavaşlaması bekleniyor.

İngiltere’de 1Ç2024’te çeyrek bazda %0,7 büyüyen GSYH’nin 2Ç2024’te %9,6’ya yavaşlaması bekleniyor.

Almanya’da TÜFE’nin Eylülde aylık %0,1’e hızlanması, yıllık %1,7’ye yavaşlaması tahmin ediliyor (önceki aylık %-0,1, yıllık %1,9).

ABD’de Eylül ayı Chicago PMI (eşik 50) ve Dallas Fed İmalat Endeksi (eşik 0) açıklanacak.

1 Ekim 2024, Salı

Eylül ayı Türkiye İSO İmalat PMI (eşik 50) (Ağustos 47,8), Euro Bölgesi İmalat PMI (beklenti 44,8, önceki 45,8), İngiltere İmalat PMI (beklenti 51,5, önceki 52,5), ABD İmalat PMI (beklenti 47, önceki 47,9) verileri takip edilecek.

Euro Bölgesinde Eylül ayı çekirdek TÜFE’nin Ağustosta yıllık %2,8 ile değişiklik beklenmiyor.

ABD’de kamu sektörünü de kapsayan ISM İmalat PMI (eşik 50) endeksinin Eylülde 47,2 ile değişmemesi, istihdam endeksinin 47’ye iyileşmesi bekleniyor. JOLTS yeni iş fırsatlarının Ağustosta gerilemesi bekleniyor. 27 Eylül haftası API ham petrol stoku açıklanacak.

2 Ekim 2024, Çarşamba

Türkiye’de Ticaret Bakanlığının Eylül ayı dış ticaret tahminlerini açıklamasını bekliyoruz. Ağustosta 22 milyar dolarlık ihracat, 27 milyar dolarlık ithalat kaydedilmişti. Haziran ayı finans dışı kesim net döviz pozisyon açığı açıklanacak (önceki 118,9 milyar dolar açık).

İngiltere’de ulusal konut fiyatlarının Eylülde aylık %0,1 artması bekleniyor (önceki aylık %-0,2, yıllık %2,4).

Euro Bölgesinde işsizlik oranının Ağustosta %6,4 ile değişmemesi bekleniyor.

ABD’de ADP özel sektör istihdamının Eylülde aylık 110 bin kişi artması bekleniyor (önceki 99 bin kişi). 27 Eylül haftası MBA 30-yıl vadeli mortgage faiz oranı (önceki %6,13), haftalık mortgage başvuruları değişimi (önceki %11 artış) ve EIA ham petrol haftalık stok değişimi (önceki 4,47 milyon varil düşüş) açıklanacak.

3 Ekim 2024, Perşembe

Küresel hizmet sektörleri PMI (eşik 50) verileri açıklanacak.

Türkiye’de TÜFE’nin Eylülde aylık %2,1’e ve yıllık %48,1’e yavaşlaması bekleniyor (önceki aylık %2,5, yıllık %52). Eylül ayı ÜFE ve 27 Eylül haftası para ve banka verileri açıklanacak.

ABD’de 28 Eylül ile biten haftada ilk işsizlik başvurularının 220 bin kişiye yükselmesi tahmin ediliyor (önceki 218 bin kişi). Kamu sektörünü de kapsayan ISM hizmet PMI’nın (eşik 50) Eylülde 51,5 ile değişmemesi, Ağustosta fabrika siparişlerinin aylık %0,1 artışa yavaşlaması (önceki aylık %5 artış) bekleniyor.

4 Ekim 2024, Cuma

Türkiye’de Eylül ayı Reel Efektif Döviz Kuru (eşik 100) açıklanacak (önceki 62,34).

ABD’de Eylül ayında tarım dışı istihdamın 145 bin kişiye yükselmesi (önceki 142 bin), işsizlik oranının %4,2 ile değişmemesi, saatlik ortalama kazancın aylık %0,3 ve yıllık %3,3’e yavaşlaması (önceki aylık %0,4, yıllık %3,8 artış) bekleniyor.

Dr.Fulya Gürbüz, www.vegaportfoy.com

Yurt içinde üretici fiyatları son 1 yılda %47 arttı

Investing.com – Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Eylül ayına dair üretici enflasyonu verilerini yayımladı.

TÜİK’in verilerine göre yurt içi üretici fiyat endeksi, bir önceki aya göre %3,40 artış kaydetti. Yıllık artış oranı ise %47,44 olarak belirlendi.

Böylelikle ÜFE’deki görünüm üç aylık yükseliş döneminin ardından Eylül’de yavaşlamış oldu.

Sanayi sektörü dört ana kategoride incelendiğinde, imalat endeksi yıllık %55,05 artış gösterdi. Madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe %69,43 artış yaşanırken, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı sektöründe %17,08’lik bir azalış kaydedildi. Su temini sektörü ise %68,36 artış gösterdi.

Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri incelendiğinde, ara malında %45,79, dayanıklı tüketim malında %61,94, dayanıksız tüketim malında %67,98, enerjide %13,41 ve sermaye malında %65,83 artış yaşandı.

Sanayi sektörünün dört ana kategorisinden biri olan imalat endeksi aylık bazda da %3,07 artış kaydetti. Madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe %5,97, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %5,47, su temininde %13,72 artış görüldü. Ana sanayi gruplarının aylık değişimlerine bakıldığında, ara malında %1,92, dayanıklı tüketim malında %3,73, dayanıksız tüketim malında %4,80, enerjide %6,12 ve sermaye malında %2,96 artış tespit edildi.

Yıllık Yİ-ÜFE’ye göre 10 alt sektörde azalış yaşanırken, 19 alt sektörde artış görüldü. Yıllık azalış yaşanan tek alt sektör %17,08 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme sektörü oldu. Artış yaşanan alt sektörler arasında ise temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları %96,61, diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri %93,27, tütün ürünleri %81,06 ile öne çıktı.

Aylık Yİ-ÜFE’ye göre ise 13 alt sektörde azalış, 16 alt sektörde artış kaydedildi. Aylık en yüksek azalış %0,21 ile basım ve kayıt hizmetleri, %0,10 ile ana metaller alt sektörlerinde yaşandı. Artış yaşanan alt sektörler arasında ise tütün ürünleri %42,46, su ve suyun arıtılması ve dağıtılması %13,72, ham petrol ve doğal gaz %8,95 ile öne çıktı.

Dioki, üretim kapasitesini %90 artırdı, ihracata odaklandı

Toros Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde (TAYSEB) faaliyet gösteren Dioki Petrokimya, 40 milyon dolarlık yatırımla kurulan 3’üncü tesisle üretim kapasitesini 148 bin tona yükseltiyor. Bu yıl son çeyrekte devreye girecek ve polistiren (GPPS) üretecek tesisle, başta Balkanlar, İtalya ve İspanya ile birçok ülkeye ihracat hedefleniyor.

Recep ŞENYURT

Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşları listesinde yer alan Dioki Petrokimya Sanayi A.Ş.’de, yıllık 70 bin ton genel kullanım amaçlı polistiren (GPPS) üretim kapasiteli yeni tesisin devreye alınması için geri sayım başladı. Toros Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde (TAYSEB) faaliyet gösteren Dioki Petrokimya Sanayi A.Ş.’nin CEO’su A. Sefa Küçükboyacı, yardımcı işletmeler ile birlikte yaklaşık 40 milyon dolarlık yatırımla kurulan 3’üncü tesisle yıllık üretim kapasitesini 78 bin tondan 148 bin tona yükselteceklerini belirtti.

Hâlihazırda genel kullanım amaçlı polistiren (GPPS), yüksek darbe dayanımlı polistiren (HIPS) ve genleştirilebilir polistiren (EPS) üretimini sürdüren Dioki’nin yeni tesisinde beyaz eşya, izolasyon, köpük tabağı, sandviç panel ve tek kullanımlık bardak, çatal ve kaşık gibi ürünlerin ham maddelerinin imalatını gerçekleştireceklerini kaydeden A. Sefa Küçükboyacı, “2023 yılı son çeyrekte devreye alınması planlanan yeni tesisle, toplam üretim kapasitemizi yüzde 90 oranında artıracağız. İç pazarın taleplerini karşılamanın yanında Balkanlar, İtalya ve İspanya pazarları başta olmak üzere dünyanın birçok ülkesine ihracat hedefliyoruz” dedi.

İSO 500’e 271’inci sıradan giriş yaptı

Hırvatistan’da atıl durumdaki iki petrokimya tesisini satın alıp 2015 yılında Adana’ya taşıyarak Türkiye ekonomisine kazandırdıklarını kaydeden Küçükboyacı, Dioki’nin 2021 yılında Türkiye’nin En Büyük Sanayi Kuruluşları (İSO 500) listesine 271’inci sıradan giriş yaptığını söyledi. Araştırmaya konu olan dönemde 1 milyar 807 milyon lira üretimden net satışla “sanayinin devleri” arasında yer almanın gururunu yaşadıklarını vurgulayan Küçükboyacı, kapasite artışıyla birlikte ihracat pazarlarında daha etkin hâle geleceklerini ve 2024 yılında İSO 500 listesinde ilk 200’e yerleşmeyi beklediklerini ifade etti.

“Tersine mühendislikle teknolojimizi ürettik”

TAYSEB’de 8 yıl önce faaliyete geçirdikleri petrokimya tesisini, “tersine mühendislik” ile modernize ederek kendi teknolojilerini ürettiklerini dile getiren Küçükboyacı, öz kaynaklar kullanarak ve Türk mühendisliğinin kabiliyetiyle dünya ölçeğinde modern teknolojiye sahip petrokimya tesisini Türkiye’ye kazandırdıklarını belirtti.

Küçükboyacı, yeni petrokimya tesisini kurarken makine, teçhizat ve ekipmanları Türkiye’den tedarik etmeye büyük özen gösterdiklerini, sadece yerli ve milli imkânlarla imalatı yapılamayanları yurt dışından satın aldıklarını söyledi. Türkiye’deki sanayi kuruluşlarının yıllık 320 bin ton polistiren kullandığını, bundan dolayı Dioki olarak üretimlerinin yüzde 95’ini iç pazarda değerlendirdiklerini ifade eden Küçükboyacı, yeni tesisin üretime başlamasıyla ihracat pazarlarında daha aktif olmanın gayretini göstereceklerini belirtti.

“Karbon ayak izini azaltıyoruz”

Dioki’nin yeni üretim tesisi yatırımının yanında Avrupa Yeşil Mutabakatı’na uyum sağlamak ve karbon ayak izini azaltmaya yönelik yatırımlarına da eş zamanlı devam ettiğini dile getiren Küçükboyacı, ambarların çatısına toplam 1,5 megavat kurulu güce sahip iki ayrı güneş enerji santralinin yapımına başladıklarını bildirdi. Küçükboyacı, güneş enerjisi santrali sayesinde elektrik tüketiminin yüzde 30’unu yenilenebilir kaynaklardan temin edeceklerini vurguladı.

Dioki olarak enerji verimliliği kadar su verimliliğini artırmaya yönelik adımlar da atıklarını anlatan Küçükboyacı, suyu sıfır sertliğe getirerek reaktörlerde kullandıklarını ve üretim prosesinde kullandıktan sonra ön arıtmadan geçirilerek Serbest Bölge Arıtma sistemine gönderdiklerini anlattı. Küçükboyacı, “Endüstriyel atık suyumuzu geri kazanarak tekrar kullanmak üzere çalışmalara başladık. Bu, kıt su kaynaklarının tüketiminin azaltılması yanında maliyetler açısından da avantaj sağlayacak” diye konuştu.

“Endüstri bölgeleri planlanırken yüksek kapasiteli liman yatırımları birlikte olmalı”

Türk petrokimya sektörünü hem ham madde tedarikinde hem de ihracatta zorlayan en büyük sıkıntının yüksek navlun maliyetleri olduğunu dile getiren Küçükboyacı, Doğu Akdeniz’de kimyasal tanker navlun fiyatları ve ihracat maliyetlerinin dünya piyasasına göre yüksek olması nedeniyle ihracat pazarlarında rekabet gücünün artırılmasını sağlayacak liman yatırımlarını beklediklerini söyledi.

Doğu Akdeniz’de planlanan büyük ölçekli endüstri bölgeleri ve petrokimya projeleriyle birlikte yüksek kapasiteli liman yatırımlarının bir bütün olarak ele alınmasının stratejik önem taşıdığını vurgulayan Küçükboyacı, “Rekabetin çok acımasız olduğu petrokimya sektöründe fiyat ve malın alıcıya zamanında ulaştırılması konusu öne çıkıyor. Avrupa’daki rakiplerimiz, gümrük ve kara yolu ile ulaşım kolaylığının avantajlarını kullanarak malı “dükkân teslimi” yapıyor. Bu şartlarda ihracat yapabilmemiz için rakiplerimize göre ton başına 170-180 dolar daha fazla navlun maliyetine katlanmak zorunda kalıyoruz” diye konuştu.

Petrokimya tesislerinin kurulum süreçlerinde 650 tona varan tek parça reaktörlerin taşınmasının sadece deniz yolu üzerinden mümkün olabildiğini dile getiren Küçükboyacı, Türkiye’de endüstri bölgeleri planlanırken bunun göz önüne alınmasını, sıvı ve gaz elleçlemesi için iki büyük limanın da eş zamanlı olarak yapılması gerektiğinin altını çizdi.

“ABS üretim tesisiyle Türkiye’de bir ilki başarmak istiyoruz”

Dioki Petrokimya Sanayi’nin yeni yatırımlarının devam edeceğini kaydeden Küçükboyacı, hem üretim kapasitesini artıracak hem de karbon ayak izini azaltacak projeler hazırladıklarını belirtti. Küçükboyacı, “Önümüzdeki 5 yılda, akrilonitril bütadien stiren (ABS) üretmek istiyoruz. ABS, sağlam darbe mukavemeti yüksek bir polimerdir. Borular, otomotiv parçaları, bavul, koruyucu kasklar ve oyuncak üretiminde yaygın şekilde kullanılıyor. Günümüzde Türkiye’de ABS üreten bir tesis bulunmuyor.

Dioki olarak bir ilki başarmak istiyoruz. Ülkemiz yılda 120 bin ton civarında ABS ithalatı yapıyor. Bu yatırım için tesislerimizin yanında 30 dönümlük araziyi kiraladık. Yıllık 50 bin ton üretim kapasiteli tesisi 5 yıllık zaman diliminde tamamlamayı hedefliyoruz. ABS tesisini de öz kaynaklarımızla, kredi kullanmadan ülkemize kazandırmanın gayretindeyiz. Yenilenebilir enerjiye yönelik 1 megavat kurulu güce sahip güneş enerjisi santrali yatırımımız da olacak. Bu yatırımla toplamda 2,5 megavat kurulu güce ulaşmayı hedefliyoruz” diye konuştu